در تعریف وکالت اتفاقی گفتنی است که اولاً وکالت در دادگاه مستلزم داشتن پروانه وکالت می باشد اما قانون تحت شرایطی وکالت بدون پروانه را پذیرفته است بدین ترتیب که اشخاصی که واجد معلومات کافی برای وکالت باشند اما پروانه وکالت نداشته باشند می توانند در سال سه مرتبه با اخذ جواز وکالت اتفاقی از کانون وکلای دادگستری مربوطه برای اقربای سببی و نسبی خود تا درجه ی دوم از طبقه ی سوم وکالت نمایند .
حال سئوال وکالت اتفاقی چیست...؟
وکالت اتفاقی به این معنا می باشد که شخص بدون دارا بودن پروانه وکالت به صورت استثنائی و محدود از حق خویشاوندان خود به شرط داشتن میزانی دانش حقوقی در دادگاه ها دفاع کند.
وکالت اتفاقی مختص به کدام بستگان است...؟
اشخاصی که واجد معلومات کافی برای وکالت باشند ولی شغل آنها وکالت در دادگستری نباشد یعنی وکیل نباشند در صورتی که بخواهند برای اقربای سببی یا نسبی خود تا درجه دوم از طبقه سوم وکالت نمایند.
شرایط در خواست وکالت اتفاقی «موقت» چگونه است..؟
درخواست اخذ جواز وکالت موقت باید توسط شخص متقاضی به عمل آید با معرفی کامل خود و اعلام میزان تحصیلات و تجربیات و سایر جهات و دلائل احتمالی موثر در قضیه مورد وکالت به همراه مشخصات کامل و نشانی موکل یا موکلین مورد نظر و درجه قرابت آنان به اضافه اعلام مشخصات موضوعی که متقاضی قرار است طرح نموده و یا عهده دار دفاع از آن شود و پیوست مدارک مورد استناد و نهایتاً امضا درذیل درخواست و ثبت در دفتر کانون وکلای دادگستری
مدارک وکالت اتفاقی «موقت»:
به همراه درخواست صدور جواز وکالت اتفاقی «موقت» باستی کپی مصدق مدارک زیر نیز به کانون وکلای دادگستری تسلیم شود:
الف) فتوکپی شناسنامه و آخرین مدرک تحصیلی به همراه دو قطعه عکس.
ب) فتوکپی شناسنامه موکل یا موکلین و مدارک مثبته قرابت
ج) اصل درخواست موکل به عنوان کانون وکلای دادگستری «به شرح فرم تهیه شده» که امضاء موکل توسط کانون وکلای دادگستری و یا یکی از دفاتر اسناد رسمی گواهی شده باشد.
د) اخطاریه یا گواهی مرجع قضائی در مورد مشخصات پرونده و وقت رسیدگی آن نسبت به دعاوی طرح شده.
ه) فتوکپی کارت پایان خدمت یا معافیت دائم برای متقاضیانی که مشمول خدمت نظام وظیفه می باشند.
تبصره : مدارک فوق به هیچ صورتی قابل استرداد نمی باشند.
برای هرمورد وکالت اتفاقی باید درخواست جداگانه با ضمائم کامل تهیه و تسلیم شود و این قاعده در مورد پرونده هایی که از دو یا چند دعوی مرتبط تشکیل شده باشد نیز رعایت خواهد شد مگر این که به تشخیص کانون وکلای دادگستری تکرار اصل تقاضا یا مدارک و مستندات و اطلاعات ضروری نباشد.
کانون وکلای دادگستری می تواند از متقاضیان جواز وکالت اتفاقی پس از احراز شرایط , اختباری به منظور بررسی توان عملی و تجربی دفاع از دعوای اعلام شده به عمل آورد و صدور جواز وکالت منوط به موفقیت متقاضی در اختبار به تشخیص کانون وکلای دادگستری می باشد.
طبق اصول قانونی جمهوری اسلامی ایران غیر از وکلای دادگستری که دارای پروانه وکالت از کانون وکلای دادگستری می باشند هیچ شخصی نمی تواند به عنوان وکیل در جلسات دادگاه برای دفاع از حقوق افراد حاضر شوند مگر به صورت وکالت اتفاقی «موقت» و به صورت محدود که در متون بالا در این رابطه سخن به میان آمده است .
هدف از وکالت اتفاقی جلوگیری از تضییع حقوق افراد می باشد که برای اقربای متقاضی وکالت اتفاقی در نظر گرفته شده است.
نتیجه وکالت در دادگستری مخصوص وکیل دادگستری است و وکیل دادگستری نیز شخصی است که پروانه وکالت خود را از کانون وکلای دادگستری دریافت نموده است پس وکیل دادگستری متفاوت با وکیل مدنی است.
تفاوت میان وکیل دادگستری و وکیل مدنی
وکیل دادگستری شخصی است که از طرف کانون وکلای دادگستری اختیار مراجعه به دادگاه را دارد و وکیل دادگستری این اختیار را به موجب قانون دارد حال آنکه وکیل دادگستری یک سری از اختیارات را از موکل خود دریافت می کند چرا که وکیل دادگستری نیز به موجب یک عقد عهده دار امور وکالتی می شود و یک فرق اساسی بین وکیل دادگستری و وکیل مدنی وجود دارد که باعث تمایز وکیل دادگستری از وکیل مدنی شده است این مقاله در خصوص معرفی وکیل یا وکلای دادگستری است هر چند در تعریف وکیل و وکلای دادگستری از خیلی جهات قابل بررسی است و لیکن در خصوص وکیل یا وکلای دادگستری مقاله پیش رو در خصوص موضوع وکیل دادگستری را که توسط وکلای گروه وکلای رسمی تهیه و در اختیار علاقه مندان قرار گرفته است. وکیل کیست؟ چگونه وکیل مدنی شویم؟ وکیل مدنی چه شرایطی دارد؟ آیا مفهوم واقعی وکالت را می دانید؟ وکیل دارای چه حدود و اختیاراتی است؟ وکیل دادگستری چه تفاوتی با وکیل مدنی دارد؟ درباره وکیل بدانیم.
در تعریف وکالت گفتنی است:
در قانون مدنی ایران و در ماده 656 عقد وکالت را این چنین معرفی نموده است: « وکالت عقدی است که به موجب آن یکی از طرفین دیگری را بر انجام امری نایب خود قرار می دهد» با این تعریف و همزمان با انعقاد عقد وکالت، وکیل دادگستری و موکل در برابر یکدیگر حقوق و تکالیفی را عهده دار می شوند که متقابل است.
در معنای لغوی وکالت به معنی واگذار کردن یا تفویض کردن آمده است ولی در اصطلاح حقوقی: وکالت عقدی است که به موجب آن یکی از طرفین عقد، طرف دیگر را برای انجام امری نایب یا نماینده امور وکالتی خود در دادگاه می نماید و اینکه وکالت از جمله عقود بسیار متداول است که امروزه در همه عرصه ها از جمله اجتماعی، اقتصادی و... استفاده می‌شود.
وکالت یک عقد یا قرارداد است که نیازمند ایجاب موکل و قبول از سوی وکیل است.
در یک تقسیم بندی وکالت تقسیم می شود:
وکالت مطلق: وکالت مطلق بدین معنی که شخصی، دیگری را برای تمام امور خود وکیل میکند و این نوع وکالت شامل امور اداری و مالی موکل نیز می‌شود.
وکالت مقید: وکالت مقید بدین معنی که مورد وکالت مشخص و معین است و وکیل باید در همان مورد معین، عمل نماید.
حدود وکالت وکیل چگونه است؟
وکیل نمی‌تواند عملی را که خارج از حدود وکالت است انجام دهد ولی در صورتی که وکالت به طور مطلق داده شده و قیدی در آن نباشد مربوط به ادارۀ اموال موکل خواهد.
مورد وکالت چیست؟
راجع به مورد وکالت غیر از موارد فوق الذکر می توان موارد ذیل را بطور خلاصه نیز مورد اشاره قرار داد:
1- مورد وکالت نباید از مواردی باشد که قانون آن را برای وکیل ممنوع اعلام کرده باشد از باب تمثیل وکالت در سوگند.
2- وکالت باید در اموری باشد که مشخص و معلوم باشد چنانچه وکالت به صورت مطلق باشد به امور اداری موکل و تصرفات مادی وی محدود می شود.
3- موضوع وکالت شاید امور مادی یا حقوقی باشد به طور مثال وکالت در ازدواج یا طلاق که امری حقوقی است ولی وکالت در گرفتن پول و یا وکالت در پرداخت عوارض و مالیات و ...
نکته- وکالت در همه امور شخص میسر است مگر اینکه مباشرت وی قانوناً لازم و ضروری باشد .
تعهدات وکیل چگونه است؟
1- چنانچه از اقدامات یا سهل انگاری وکیل خسارتی به موکل وارد آید او مسئول خواهد بود.
2- وکیل بایستی رعایت مصلحت موکل خود را در همه اقدامات و فعالیت‌های خود مد نظر قرار دهد.
3- استرداد اموال موکل که به وکیل تحویل شده چرا که وکیل را باید امین دانست.
4- تسلیم صورت حساب دوره وکالت.
تعهدات موکل چیست؟
1- ملتزم شدن عملی به تعهدات وکیل در قبال افراد ثالث؛ چرا که وکیل از طرف دیگری نائب است
2- پرداخت هزینه های وکالت همچون کرایه و مالیات و دیگر مواردی که توسط وکیل پراخت شده است.
3- پرداخت دستمزد به وکیل و آن هم طبق قرارداد یا عرف یا اجرة المثل بستگی به شرایط
پایان وکالت چه زمانی است؟
مطابق قانون وکالت به طرق ذیل مرتفع می‌شود:
1- عزل وکیل توسط موکل
2- فوت یا جنون و یا محجور شدن وکیل یا موکل
3- استعفای وکیل
موارد مذکور وکالت در امور مدنی را شامل می شود و وکیل امور مدنی نمی تواند در امور وکالتی شما عزیزان در دادگستری دخالت داشته باشد چرا که مطابق قانون وکالت در دادگستری مختص وکلای دادگستری است و این وکیل دادگستری است که می تواند در امور وکالتی فعالیت داشته باشد بنابراین وکیل مدنی نمی تواند همچون وکیل دادگستری عمل نماید ولی وکیل مدنی می تواند با وکالتی که از موکل خود دارد با مراجعه به وکیل دادگستری امور وکالتی موکل خود را به وکیل دادگستری بسپارد پس قبل از انجام هر عملی با وکیل یا وکلای دادگستری مشاوره داشته باشیم و از وکیل یا وکلای دادگستری به بهترین نحو، استفاده را داشته باشیم.
تفاوت وکیل پایه یک دادگستری و کارآموز وکالت و وکیل پایه دو دادگستری
تا کنون برای خیلی ها پیش آمده است که نیاز به یک وکیل پایه یک دادگستری دارند ولی نمی دانند کدام وکیل دادگستری را انتخاب نمایند و یا برای داشتن یک وکیل پایه یک دادگستری آن هم از نوع خوب چه بایستی بکنند و یا با مراجعه به دفتر وکالت و فهمیدن این موضوع که وکیل مورد نظر وکیل پایه یک دادگستری نیست و بلکه کارآموز وکالت است و یا وکیل پایه دو دادگستری است، مردد می شوند و به راستی وکیل خوب کدام وکیل دادگستری است و برای داشتن یک وکیل پایه یک دادگستری چه باید بکنیم و اصلاً چه تفاوتی بین وکلای دادگستری است و مهمترین تفاوت وکیل پایه یک دادگستری و وکیل پایه دو دادگستری و کارآموز وکالت در چیست، برای یافتن سئوالات فوق و هزاران سئوال در خصوص وکیل یا وکلای دادگستری مقاله پیش رو که توسط وکلا و کارشناسان گروه وکلای رسمی در خصوص تفاوت وکیل پایه یک دادگستری و دیگر وکلا تهیه شده است را مطالعه نمایید. تفاوت وکیل پایه یک دادگستری و وکیل پایه دو دادگستری و کارآموز وکالت چیست؟ وکیل دادگستری چه کسی است؟ آیا نیاز به وکیل دادگستری دارید؟ به کدام وکیل دادگستری اعتماد کنیم؟ وکیل پایه دو دادگستری چه کسی است؟ وکیل پایه یک دادگستری چه کسی است؟ برای داشتن وکیل پایه یک دادگستری چه باید کرد؟ آیا فرق کار آموز وکالت با وکیل پایه یک دادگستری را می دانید؟ آیا تمایل به داشتن اطلاعاتی در خصوص وکلای دادگستری می باشید؟ فرق وکیل یا وکلای دادگستری از کانون وکلا و مرکز امور مشاوران در چیست؟ درباره تفاوت وکیل پایه یک دادگستری و وکیل پایه دو دادگستری و کارآموز وکالت بدانیم.
به طور کلی در جامعه هر دانش آموخته رشته حقوق به امید وکیل دادگستری شدن در این رشته گام می نهد اکثر مردم نیز دانشجو حقوق را با نام وکیل دادگستری خطاب می کنند ولی آیا به راستی همه دانش آموختگان رشته حقوق وکیل دادگستری می باشند.
دانش آموختگان رشته حقوق پس از فارغ التحصیلی با آزمون وکالت مواجه می شوند، آزمون وکالت توسط کانون وکلای دادگستری و نیز توسط مرکز امور مشاوران قوه قضاییه برگزار می گردد.
اشخاص پس از قبولی در آزمون وکالت در کانون وکلای دادگستری شخص کارآموز وکالت می شود و سپس وکیل پایه یک دادگستری و اما پس از قبولی در آزمون مرکز امور مشاوران کارآموز می شود «کارآموزی در مرکز امور مشاوران با کارآموزی وکالت در کانون وکلا متفاوت است» و پس از طی مدت کارآموزی وکیل پایه دو و سپس وکیل پایه یک دادگستری می شود.
با اوین وصف این سئوال به ذهن متبادر می شود که چه تفاوتی بین وکیل کانون وکلای دادگستری و وکلای مرکز امور مشاوران وجود دارد و البته چه تفاوتی بین آزمون وکالت، کانون وکلای دادگستری و مرکز امور مشاوران قوه قضاییه وجود دارد هر چند در پاسخ گفتنی است که همه افراد جامعه فرقی بین این دو نهاد قائل نمی باشند و به نظر آنها وکیل، وکیل است چه از کانون وکلای دادگستری باشد و چه از مرکز امور مشاوران قوه قضاییه و مهم برای ارباب رجوع وجود وصف پایه یک در وکیل است یعنی فقط صرف صدق وکیل پایه یک دادگستری برای اشخاص دارای اهمیت و حجت است و اما در ماهیت امر...
تفاوت کانون وکلای دادگستری و مرکز امور مشاوران قوه قضاییه چیست؟
الف- مفهوم استقلال برای وکیل دادگستری
کانون وکلای دادگستری تنها نهاد مدنی مستقل در کشور است که این استقلال را در زمان نخست وزیری دکتر مصدق به دست آورد و گفتنی است کانون وکلای دادگستری دارای قدمتی طولانی است و در مقابل مرکز مشاوران قوه قضاییه وجود دارد که چند سالی است شروع به فعالیت نموده و همانگونه که از اسمش نیز مشخص می باشد نهادی است که زیر نظر قوه قضاییه اداره می شود و این در حالی است که کانون وکلای دادگستری، نهادی مستقل از قوای حاکمیتی در جامعه است که این خود بزرگترین امتیاز است برای وکیل تا بدون دغدغه به دفاع از موکل خود بپردازد چرا که وکیل دادگستری نباید در دفاع ترس از ابطال پروانه وکالت خود داشته باشد پس در وهله نخست وکیل یا وکلای کانون وکلای دادگستری از استقلال برخوردار هستند و این استقلال وکلای کانون وکلای دادگستری را می توان در پرونده های مهم مورد ارزیابی قرار داد.
ب- نحوه گزینش وکیل دادگستری و ورود به حرفه وکالت
نحوه گزینش کانون وکلای دادگستری از لحاظ علمی به مراتب بسیار علمی و سخت تر از نحوه گزینش مرکز امور مشاوران قوه قضاییه می باشد و این موضوع در آزمون های کار آموزی وکالت برگذار شده به وضوح قابل لمس است و فارق از هرگونه نظر شخصی می باشد چرا که عضو کانون وکلای دادگستری آرزوی هر حقوق خوانی است چه برسد به حقوقدانان و البته فلسفه وجودی مرکز امور مشاوران قوه قضاییه نیز به همین موضوع بر می گردد که نگارنده جانب احتیاط را رعایت نموده و ترجیح به سکوت می نماید و گفتنی است اکثر حقوقدانان بنام کشور عضو کانون وکلای دادگستری می باشند.
پ- تفاوت ساختاری کانون وکلای دادگستری و مرکز امور مشاوران
کانون وکلای دادگستری دارای وکیل پایه یک دادگستری و کارآموز وکالت است و مرکز امور مشاوران دارای وکیل پایه یک دادگستری و وکیل پایه دو دادگستری و کارآموز وکالت می باشد در مقام قیاس شاید عده ای با عنایت به اسم وکیل پایه یک دادگستری و وکیل پایه دو دادگستری چنین استنباط نمایند که کارآموز وکالت از وکیل پایه یک دادگستری و وکیل پایه دو دادگستری در مقام پایین تری وجود دارد ولی حقیقت اینگونه نیست و کارآموزان وکالت به مراتب بالاتر از وکلای پایه دو قرار دارند.
تفاوت وکیل پایه یک دادگستری و وکیل پایه دو دادگستری و کارآموز وکالت در موارد ذیل است:
1- وکیل پایه یک دادگستری وکیلی است که دوره کارآموزی وکالت را پشت سر گذاشته و در آزمون اختبار موفق به قبولی شده است ولی وکیل پایه دو و کارآموز وکالت به چنین مرحله ای نرسیده اند.
2- کانون وکلای دادگستری وکیل پایه دو ندارد و فقط وکیل پایه یک دادگستری و کارآموز وکالت دارد ولیکن وکیل پایه دو مربوط به مرکز امور مشاوران قوه قضاییه است البته در کانون وکلا هستند وکلایی که از باب تخلف به تنزل درجه رسیده اند و وکیل پایه دو شده اند که البته بسیار کم می باشند.
3- مهمترین تفاوت بین وکیل پایه یک دادگستری و وکیل پایه دو دادگستری و کارآموز وکالت در این می باشد که وکیل پایه یک دادگستری اختیار دارد در همه پرونده های حقوقی اعلام وکالت نماید ولی کارآموز وکالت با اختیارات محدودتر و وکیل پایه دو دادگستری نیز از کارآموز وکالت نیز با اختیارات کمتر می تواند قبول پرونده نماید و این اختیارات بدین شرح است:
الف: کارآموز وکالت می بایست زیر نظر وکیل سرپرست خود قبول وکالت نماید و قبولی وکیل سرپرست وی در پرونده های کارآموز وکالت لازم است.
ب: حضور کارآموز وکالت در پرونده هایی که مرجع تجدید نظر آنها دیوان عالی کشور است ممنوع بوده و در دعاوی مالی تا سقف معین می توانند قبول وکالت نمایند.
نکته: مهمترین تفاوت کارآموز وکالت و وکیل پایه دو دادگستری در این است که کارآموز وکالت می تواند در پرونده های دیوان عدالت اداری شرکت داشته باشد ولی وکیل پایه دو دادگستری نمی تواند که نشان از بیشتر بودن صلاحیت کارآموز وکالت نسبت به وکیل پایه دو دادگستری است.
به جرأت می توان گفت قریب به اتفاق بزرگان امور وکالت عضو کانون وکلای دادگستری می باشند که از آن جمله می توان جناب مرحوم کاتوزیان پدر علم حقوق و دیگر اساتید را نام برد.
کانون وکلا نهادی شناخته شده در بین الملل است و وکلای کانون وکلای دادگستری مرکز حتی می توانند پروانه وکالت از کشور انگلیس و... دریافت نمایند.
وکیل تسخیری و وکیل معاضدتی
وکیل و شغل وکالت با زندگی مردم گره خورده است چرا که امور وکالتی از جمله موارد کارشناسی هستند که نیازمند کارشناسان حیطه خود یعنی وکلای دادگستری دارند حال آنکه داشتن وکیل و یا وکلای دادگستری برای عده ای شاید دشوار و چه بسا محال باشد و این اشخاص از وجود وکیل یا وکلای دادگستری بی بهره و عدم وجود وکیل یا وکلای دادگستری در پرونده مطروحه شاید دارای آسیب های جبران ناپذیری باشد چرا که وکیل یا وکلای دادگستری تضمین کننده دادرسی عادلانه می باشند و عدم وجود وکیل یا وکلای دادگستری به طرفین پرونده حس بدی را القا می نماید برای دانستن تفاوت وکیل تسخیری و وکیل معاضدتی مقاله تهیه شده توسط وکلای پایه یک دادگستری از گروه وکلای رسمی را بخوانید. وکیل تسخیری بهتر است یا وکیل معاضدتی؟ چگونه وکیل تسخیری یا وکیل معاضدتی بگیریم؟ از کجا وکیل تسخیری یا وکیل معاضدتی بگیریم؟ تفاوت وکیل تسخیری و وکیل معاضدتی در چیست؟ تفاوت وکیل تسخیری و وکیل معاضدتی در چیست؟ آیا در انتخاب وکیل تسخیری و یا وکیل معاضدتی آزادیم؟ مهمترین تفاوت وکیل تسخیری و وکیل معاضدتی در چیست؟ وکیل تسخیری و وکیل معاضدتی را چطور و چگونه انتخاب نماییم؟
درباره وکیل تسخیری و وکیل معاضدتی بدانیم.
تبصره این ماده مبین الزام دادگاه در تعیین وکیل تسخیری در مواردی است که متهم، شخصاً وکیل معرفی نکرده باشد و آن در مورد جرایمی است که طبق قانون مجازات آن قصاص نفس، اعدام، رجم و حبس ابد باشد. هرچند قانونگذار در مقام بیان جلوگیری از افشای اسرار و هتک حیثیت و حرمت متهم، حضور وکیل مدافع را منوط به نظر او دانسته است، اما این اقدام مقنن، موجب تضییع یکی از تضمینات اساسی حق دفاع متهم یعنی حق داشتن وکیل مدافع در مرحله دادرسی شده است. بنابراین در جرایم راجع به منافی عفت چنانچه متهم از معرفی وکیل امتناع ورزد، دادرسی بدون حضور وکیل مدافع انجام می شود، ولو مجازات عمل ارتکابی اعدام، رجم و یا حبس دائم باشد.
اولاً: متعهد به قبول وکالت در موضوع تعیین شده از طرف شعبه معاضدت بوده و هست.
ثانیاً حق استعفا در پرونده یا تبدیل وکالت معاضدتی را به تعیینی نداشته و ندارد.
ثالثاً: امتناع از قبول وکالت یا تغییر موضوع خواسته یا تأخیر در انجام امر، فاقد وجاهت حرفه ای و قانونی شغل وکیل می باشد و البته در مواردی معاذیر قانونی برای وکالت معاضدتی یا صلاحدید وکیل به تغییر خواسته یا نحوه طرح دعوی ، موضوع می بایست به اطلاع شعبه معاضدت رسیده و با نظر موافق ایشان انجام شود.
جمع آوری مطلب هادی کاویانمهر
