بشر چندین قرن است که روی به یکجا نشینی آورده است و به پشتوانه این یکجا نشینی دریافت که باید روابط اجتماعی را نیز گسترش دهد اما درک متقابل این امر از همان ابتدا برای برخی از قبایل و مردمان حکومت ها دشوار بود.
ولیکن بودن حکومت هایی که در احترام به حقوق و آزادی های اجتماعی پیشتاز بودند از جمله دودمان هخامنشیان بالاخص سلطنت شاه شاهان کوروش بزرگ، که سه اصل اساسی را برای حکومت داری خویش در نظر گرفت.
کردار نیک، گفتار نیک و پندار نیک و به پشتوانه این سه اصل مردمان آن دیار در صلح و آرامش زندگی می کردند و حتی در کشورگشایی هایی که صورت می گرفت مطابق با اسناد و لوح های بجا مانده از آن دوران، بعضاً حقوق جنگ نیز رعایت می شده است که نشان دهنده تاریخ قابل دفاع این مرز و بوم است.
آیات قرآن به تشخیص مفسران حقوق بنیادین بشریت را نیز شناسایی کرده است اما شأن اجرای آن امری متفاوت است.
حقوق بشر به مثابه همکاری میان تمدن هاست که پس از تجارب تلخ در جنگ های متمادی خصوصاً دو جنگ جهانی اول و دوم، با انتشار اعلامیه حقوق بشر به همت سازمان ملل متحد این همکاری میان کشورها شکل گرفت و کشورها دریافتند که بایست به مرور، حقوق بنیادین بشریت را به رسمیت بشناسند و حتی برای تحکیم این حقوق کمیته ای ویژه ای در سازمان ملل متحد شکل گرفت و همچنین برخی از کشور ها و حتی اتحادیه ها، اقدام به تأسیس دادگاه های ویژه رسیدگی به جرایم حقوق بشر نمودند.
با توجه به پیشینه حقوق بشر در عرصه بین المللی، همچنین توجه ویژه اسلام به این حقوق حقه بشر، به بررسی مصادیق حقوق بشر در عصر کنونی در ایران و اسلام پرداخته می شود، و به تفکیک مصادیق را تشریح و قیاسی میان حقوق بشر غربی و اسلامی و اجرای آن در ایران توجه خواهد شد و چگونگی نقض حقوق بشر و افراد یا اشخاصی که در راستای نقض فردی یا سازمانی آن و در نقطه مقابل حمایت فردی یا سازمانی آن می پردازند، بررسی می گردد.
