⚖به روز بودن دانشجویان حقوق و پاسخگویی به سوالات هموطنانم.⚖

۴۰۶ مطلب با موضوع «مطالب اصول فقه» ثبت شده است

خبرمتواتر خود برسه قسم است:

متواترلفظی

متواتر معنوی

متواتر اجمالی

الف: متواتر لفظی

 

متواتر لفظی، خبرمتواتری است که الفاظ آن دقیقاً توسط همه رُوات نقل شده است چنان که حدیث: «انّمَا الاَعمَالُ بِالنیِّات» خبر متواتر لفظی است و هرکس که این حدیث را نقل کرده عیناً با همین عبارات بیان نموده است. مثال دیگر متواتر لفظی حدیث معروف: « َمن کُنتُ مولاه فَهذا عَلیُ مَولاه» می باشد.

 

ب: متواتر معنوی

 

متواتر معنوی خبر متواتری است که هر چند الفاظ آن به طور یکسان از سوی همه رُوات نقل نشده ولی معنای خبر متفاوت نبوده و یکی است. برای مثال حدیث معروف لاضَرَر، دست کم به سه صورت نقل شده است.

 

صورت اول: «لاضَرر و لاضِرار»

 

صورت دوم: «لاضَرر و لاضِرارٌ فی الاسلام»

 

صورت سوم: «لاضَررَ و لاضِرارٌ عَلی المُومِن»

 

چنانکه ملاحظه میگردد این حدیث هرچند به سه صورت نقل شده ولی معنای آنها یکی است. مثال دیگر متواترِ معنوی، قاعده غرَرَ است که دست کم به دو صورت نقل شده است.

 

صورت اول: «نَهَی النَّبیُّ عَنِ الغَرَر»

 

صورت دوم: «نَهَی النَّبیُّ عَن بَیعِ الغَرَر»

 

پ: متواتر اجمالی

 

متواتر اجمالی خبر متواتری است که هر چند به طور مستقیم از سوی رُوات نقل نشده ولی از مجموع شرایط و اوضاع و احوال به دست می آید چنانکه شجاعت حضرت علی(ع) خبری است که هر چند به طور مستقیم بیان نشده ولی هیچ کس در آن کوچکترین تردیدی ندارد.

۱۵ دی ۰۰ ، ۱۸:۲۱ ۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰
هادی کاویان مهر

بهتر است بدانید: 🔸اعضای خانواده به عربی:



✅پدر.. والد
✅مادر.. والدة
✅پدر بزرگ.. جد
✅مادر بزرگ.. جدة
✅نوه پسری.. حفید
✅شوهر.. زوج
✅همسر.. زوجة
✅پسر.. ابن
✅دختر.. ابنة
✅برادر.. أخ
✅خواهر.. أخت
✅کودک.. طفل
✅عمو و دایی.. عم و خال
✅عمه و خاله.. عمة و خالة
✅پسر عمو و پسر دایی.. ابن العم و ابن الخال
✅پسر برادر و پسر خواهر.. ابن الأخ و ابن الأخت
✅دختر برادر و دختر خواهر.. ابنة الأخ و ابنة الأخت
✅پدرخوانده.. عراب
✅مادرخوانده.. عرابة
✅نا پدری.. زوج الأم
✅نا مادری.. زوجة الأب
✅پسر خوانده و دحتر خوانده.. ابن الزوج و ابن الزوجة
✅دختر خوانده.. ابنة الزوج أو ابنة الزوجة
✅برادر نا تنی .. أخ غیر شقیق
✅خواهر نا تنی .. أخت غیر شقیقة
✅پدر شوهر و پدر زن .. والد الزوج و والد الزوجة
✅مادر شوهر و مادر زن .. والدة الزوج و والدة الزوجة
✅خواهر شوهر و خواهر زن .. أخت الزوج و أخت الزوجة
✅دوست پسر.. صدیق الفتاة
✅دوست دختر.. صدیقة
✅نامزد .. خطیب أو خطیبة

۰۸ مرداد ۹۸ ، ۲۳:۳۳ ۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰
هادی کاویان مهر

سوال در خصوص متون فقه

ضمان جریره: عقدی که دو نفر با هم منعقد کنند مشتمل بر اینکه هر یک متحمل اثر جنایات دیگر شود و در صورتی که هیچ یک وارث نسبی و سببی نداشته باشند هر یک ضامن جریره و بزه دیگری محسوب شود و در صورت فوت یکی، دیگری وارث او محسوب شود.
کافر حربی، ذمی و یا خارجی: کافری که بر امام معصوم خروج کرده است.
کافر ناصبی: دشمن اهل بیت است.
کافر غالی: کسی است که غلو می کند و ائمه را تا مرتبه خداوند بالا می برد.
مرتد فطری: کسی که نطفه او در حال مسلمان بودن یکی از والدین او منعقد شده باشد.
مرتد غیرفطری یا مرتد ملی: کسی که در حال انعقاد نطفه اش هیچ کدام از پدر و مادرش مسلمان نبوده اند و بلکه کافر بوده و او پس از بلوغ اظهار کفر نموده و سپس اسلام آورده و پس از آن مجددا کافر گردیده است.

ضمان جریره چیست ؟عقدی است که به موجب آن یکی از طرفین عقدمسوولیت جنایات مستلزم دیه رانسبت به طرف عقدمی پذیردبااین شرط که ازاوارث ببرد.شخص ضامن نبایدازوراث قانونی مضمون عنه باشد.

جریره درلغت به معنی گناه وجنایت است.
۲۳ خرداد ۹۸ ، ۲۲:۳۱ ۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰
هادی کاویان مهر

تست: بر اساس مادۀ 213 قانون مجازات اسلامی

تست: بر اساس مادۀ 213 قانون مجازات اسلامی، در تعارض اقرار و شهادت، اقرار بر شهادت مقدم است رابطه اقرار و شهادت باهم چیست؟
الف) حکومت
ب) ورود
ج) تخصیص
د) تخصص              

🔓جواب: گزینه ب صحیح است.

🔑کلیدواژه: هنگامی که در متن سوال، دو مورد از این موارد را دیدید، جواب آن سوال ورود است: اقرار، سند، شهادت، قسم، قسامه، علم قاضی
منبع: کتاب کلیدواژه های اصول فقه دانشگاهی

۲۳ خرداد ۹۸ ، ۲۲:۰۴ ۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰
هادی کاویان مهر

تست و کلیدواژه: اصول فقه

تست: بر اساس قانون پسران هنگامی که به 18 سالگی برسند باید به سربازی بروند. دختران از چه باب از این حکم خارج هستند؟
الف) حکومت
ب) ورود
ج) تخصص
د) تخصیص

🔓جواب: گزینه ج صحیح است.

🔑کلیدواژه: هنگامی که در انتهای سوال، عبارت «از چه باب از این حکم خارج است» را دیدید؛ جواب آن سوال تخصص است.
منبع: کلیدواژه های اصول فقه دانشگاهی

۲۳ خرداد ۹۸ ، ۲۲:۰۳ ۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰
هادی کاویان مهر

تست: تقدّم ماده 1281 قانون مدنی بر ماده 1275 قانون مدنی، از کدام باب است؟

تست: تقدّم ماده 1281 قانون مدنی بر ماده 1275 قانون مدنی، از کدام باب است؟     
ـ «ماده 1281 قانون مدنی: قید دین در دفتر تجار به منزله اقرار کتبی است».
ـ «ماده 1275 قانون مدنی: هر کس اقرار به‌حقی برای غیر کند، ملزم به اقرار خود خواهد بود».
الف) حکومت
ب) ورود
ج) تخصص
د) تخصیص

🔓جواب: گزینه الف صحیح است.

🔑کلیدواژه: هنگامی که در متن سوال، عباراتی مانند « محسوب خواهد شد»، « شمرده است »، «به حساب آورده»، «به منزله» ،«محسوب کرده» را دیدید، پاسخ آن سوال، حکومت است
در این سوال کلمۀ به منزله وجود دارد.
منبع: کلیدواژه های اصول فقه دانشگاهی روشنا روحانی

۲۳ خرداد ۹۸ ، ۲۲:۰۱ ۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰
هادی کاویان مهر

اصول‌فقه #اصول‌عملیه

استنباط در فقه شیعی به ویژه در دوره های متـأخّر، بـر دو مرحلـه مبتنـی اسـت؛ نخـست، جستوجو از دلیل حکم شرعی؛ یعنی کتاب، سنّت، اجماع و عقل و دوم،رجوع به اصول عملیه.
اصل عملی، در اصول فقه به معنای قواعدی است که در موارد بـروز شـک در تعیـین حکم شرعی، وظیفه عملی مکلف را پس از آن که به دلیل و اماره ای دست نیافت روشن مـی کنـد . بـه بیان دیگر، اصول عملیه، اصولی است که وظیفه عملی کسی را که دچـار شـک و تردیـد شـده معـین میکند، بنابراین موضوع اصول عملیه، شک است. به اصل عملی، دلیل فقاهتی نیز گفته میشود.
 
فقیه براى استنباط حکم شرعى به منابع چهارگانه (یعنی قران، سنت، اجماع و عقل ) رجـوع می کند. فقیه گاهى در رجوع خود موفق و کامیاب می گردد و گاه نه. یعنى گاهى (و البته غالبـاً ) بـه صورت یقینى و یا ظنى بـه حکم واقعى شرعى نائل میگردد؛ کـه در ایـن حالـت تکلـیفش روشن است، یعنى میداند و یا ظن قوى دارد کـه شـرع اسـلام از او چـه میخواهد. ولى گاهى مأیوس و ناکام میشود؛ یعنى تکلیف و حکم خداوند را کشف نمـی کنـد و بـلا تکلیـف و مـردد میماند. که در این صورت اصول عملیه شرایطی را در نظر گرفته که از این بلاتکلیفی در آید.

۲۰ خرداد ۹۸ ، ۱۰:۴۶ ۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰
هادی کاویان مهر

مستعمل از استعمال میاد

یعنی معنی داره و میشه استعمالش کرد.

مهمل یعنی بیهوده و بی فایده
یعنی معنی نداره.

۱۸ خرداد ۹۸ ، ۱۸:۴۹ ۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰
هادی کاویان مهر

عرف انواع مختلفی داره اما وقتی تنها به کار بره یعنی "عرف عام"

🌱موضوعات عرفی:
یعنی چیزایی که به دست عرف ایجاد شدن
عرف یعنی چی: یعنی همه

🌱موضوعات شرعی:
یعنی چیزایی که به دست شرع ایجاد شدن
شرع یعنی چی: یعنی دین اسلام

۱۸ خرداد ۹۸ ، ۱۸:۴۷ ۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰
هادی کاویان مهر

کلمات «ظرف» و «تا» (به شرطی که به معنای «حداکثر» باشند)، نشان دهنده واجب معلق هستند.


مثال اول: ماده ۶۸ قانون آیین دادرسی مدنی:
مأمور ابلاغ مکلف است ظرف دو روز اوراق را به شخص خوانده تسلیم کند و در برگ دیگر اخطاریه رسید بگیرد. در صورت امتناع خوانده از گرفتن اوراق، امتناع او را در برگ اخطاریه قید و اعاده می‌نماید.
در این مثال عبارت «ظرف دو روز» به معنای «حداکثر تا دو روز» می‌باشد؛ لذا واجب معلق است؛ زیرا زمان انجام آن تا دو روز آینده می‌باشد.
 
مثال دوم: ماده ۱۲۵ قانون آیین دادرسی مدنی:
درخواست تبدیل تأمین از دادگاهی می‌شود که قرار تأمین را صادر کرده است. دادگاه مکلف است ظرف دو روز به درخواست تبدیل رسیدگی کرده، قرار مقتضی صادر نماید.
ـ در این مثال عبارت «ظرف دو روز» به معنای «حداکثر تا دو روز» می‌باشد؛ لذا واجب معلق است، زیرا زمان انجام آن تا دو روز آینده می‌باشد.
منبع: کتاب کلیدواژه‌های اصول فقه. تالیف استاد روحانی
مثال سوم: ماده ۲۲۰ قانون آیین دادرسی مدنی:
ادعای جعلیت و دلایل آن به دستور دادگاه به طرف مقابل ابلاغ می‌شود. در صورتی که طرف به استفاده از سند باقی باشد، موظف است ظرف ده روز از تاریخ ابلاغ، اصل سند موضوع ادعای جعل را به دفتر دادگاه تسلیم نماید. مدیر دفتر پس از دریافت سند، آن را به نظر قاضی دادگاه رسانیده و دادگاه آن را فوری مهر و موم می‌نماید.
ـ در این مثال عبارت «ظرف ده روز» به معنای «حداکثر تا ده روز» می‌باشد؛ لذا واجب معلق است زیرا زمان انجام آن تا ده روز آینده می‌باشد.
منبع: کلید‌واژه‌های اصول فقه دانشگاهی

۱۵ خرداد ۹۸ ، ۲۱:۵۶ ۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰
هادی کاویان مهر

واجب تعبدی و توصلی:

💣واجب تعبدی:
واجب تعبدی یعنی واجبی که باید براش نیت کنیم و قصدمون از انجامش نزدیکی به خدا باشه نه فقط رفع تکلیف.
مثل نماز و روزه

💣واجب توصلی:
یعنی واجبی که لازم نیست براش نیت قصد قربت بکنیم
و قصد و نیتمون از انجامش هر چی باشه مهم نیست
فقط مهم اینه که اون کارو انجام بدیم چه نیتمون بد باشه چه خوب

۱۵ خرداد ۹۸ ، ۲۱:۵۴ ۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰
هادی کاویان مهر

نسخ وجوب چیه؟

نسخ یعنی باطل کردن
وجوب یعنی واجب

پس نسخ وجوب میشه باطل اعلام کردن حکم واجب


مثلا واجب بود که مسلمانان به سمت بیت المقدس نماز بخونن
بعدش قبله به مسجدالحرام تغییر پیدا کرد

پس اینجا واجب قبلی که نماز خوندن به سمت بیت المقدس بود باطل شد

یعنی نسخ وجوب اتفاق افتاده

۱۵ خرداد ۹۸ ، ۲۱:۵۳ ۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰
هادی کاویان مهر

حکم اولیه و حکم ثانویه:


💣 حکم اولیه:
دوستان به معنی اولیه دقت کنید:
اولیه از اول میاد
یعنی چیزی که از ابتدا بوده
حکم اولیه یعنی حکمی که در ابتدا که حالت عادی بوده برای عملی وضع شده

مثلا کسی که‌میخواد نماز بخونه در حالت عادی باید وضو بگیره

پس وضو گرفتن حکم اولیه هست.

💣حکم ثانویه:
دوستان به معنی ثانویه دقت کنید
ثانویه از ثانی میاد
ثانی یعنی دوم
یعنی حکمی که دوم اومده

بنظرتون چرا برای یه عملی در حالت دوم حکمی میاد؟؟ باید یه اضطرار و ضرورتی پیش بیاد تا برای عملی حکم دوم(ثانویه) بیاد

پس حکم ثانویه برای وقتیه که اون عمل در حالت عادی ممکن نباشه

مثلا کسی میخواد وضو بگیره آب نیست، نمیخواد نمازشم قضا بشه
اینجا حکم ثانویه میگه که‌میتونه تیمم کنه و نمازشو بخونه

۱۵ خرداد ۹۸ ، ۲۱:۵۲ ۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰
هادی کاویان مهر

کلیدواژه‌های اصل تخییر

اگر در آزمون، این کلمات را در سؤال دیدید؛ پاسخ آن سؤال، اصل تخییر است:
🔑دوران بین محذورین، 🔑دوران بین واجب و حرام، 🔑علم اجمالی به وجوب و حرمت، 🔑نوع الزام، 🔑نوع تکلیف.

📖منبع: کتاب کلیدواژه های اصول فقه دانشگاهی / صفحه 295

۱۵ خرداد ۹۸ ، ۲۱:۳۲ ۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰
هادی کاویان مهر

کلیدواژه‌های احکام


🔑 1ـ واجب:
در قانون ماده‌ای که این کلمات را دارد؛ واجب است:
لازم است، موظف است، مکلف است، الزام دارد، باید.

🔑 2ـ حرام: حرام در قانون با این کلمات نشان داده می‌شود:
ممکن نیست، مجاز نیست، جایز نیست، امکان ندارد، نمی‌تواند، حق ندارد، صحیح نیست.

🔑 3ـ مستحب: یک مادۀ مستحب در قانون داریم و آن ماده عبارت است از مادۀ 101 قانون مجازات اسلامی سابق:
مناسب است حاکم هنگام اجرای حد زنا (سنگسار) مردم را از زمان اجرای حد آگاه کند.

🔑 4ـ مکروه: ماده‌ای که مکروه باشد در قانون نداریم.

🔑 5ـ مباح: ماده‌ای که دارای این کلمات است، مباح است:
می‌تواند، ممکن است، مجاز است، حق دارد، اختیار دارد، امکان دارد، آزاد است.‌


🔐 منبع: کلیدواژه های اصول فقه دانشگاهی
ناشر: انتشارات کتاب آوا

۱۵ خرداد ۹۸ ، ۲۱:۳۱ ۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰
هادی کاویان مهر

مقدمۀ لزوم

اگر انسان عملی را قبول کند، بعد از آن توافق، یک سری چیزها را الزاماً باید انجام دهد و حق ندارد آنها را انجام ندهد. این الزامات، مقدمۀ لزوم نام دارند.‌ 
مثال اول: وقتی مردی با زنی ازدواج می‌کند، چون مرد نکاح را قبول کرده است، حق ندارد بگوید که من به همسرم مهریه نمی‌دهم (پرداخت مهریه پس از قبول نکاح بر مرد لازم می‌شود؛ و حق ندارد آن را رد کند).
مثال دوم: ماده ۷۶ قانون مدنی:
کسی که واقف او را متولی قرار داده، می‌تواند بدواً تولیت را قبول یا رد کند و اگر قبول کرد دیگر نمی‌تواند رد نماید (تولیت پس از قبول آن، بر متولی لازم می‌شود؛ و حق ندارد دیگر آن را رد کند).
کلیدواژه‌های اصول فقه دانشگاهی استاد روحانی

۱۵ خرداد ۹۸ ، ۱۹:۰۲ ۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰
هادی کاویان مهر

مقدمه نفوذ

به اجازه (تنفیذ)، که عقد غیر نافذ را نافذ می‌کند، مقدمۀ نفوذ می‌گوییم.
مثال: اگر فردی معامله‌ای به صورت فضولی انجام دهد، برای صحت آن معامله، آن معامله باید از طرف صاحب مال تنفیذ شود، که به این تنفیذ، مقدمۀ نفوذ می‌گوییم.
منبع: کلیدواژه‌های اصول فقه دانشگاهی استاد روحانی

۱۵ خرداد ۹۸ ، ۱۹:۰۱ ۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰
هادی کاویان مهر

مقدمه صحت

عملی که موجب صحت عملی دیگر می‌شود؛ و اگر نباشد، آن عمل باطل می‌شود، مقدمۀ صحت نام دارد.‌ 
مثال: قبض شرط صحت رهن است؛ و اگر قبض نباشد، رهن صحیح نیست؛ لذا می‌گوییم: قبض مقدمه صحت است و رهن، ذی‌المقدمه است.
منبع: کلیدواژه‌های اصول فقه دانشگاهی استاد روحانی
۱۵ خرداد ۹۸ ، ۱۹:۰۰ ۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰
هادی کاویان مهر

مقدمه متأخر

مقدمه‌‌ای که بعد از ذی‌المقدمه وجود دارد، مقدمۀ متأخّر نام دارد.
مثال: اجازۀ مالک بعد از معاملۀ فضولی، مقدمۀ متأخّر است، زیرا بعد از معاملۀ فضولی رخ می‌دهد.
منبع: کلیدواژه‌های اصول فقه دانشگاهی استاد روحانی

۱۵ خرداد ۹۸ ، ۱۸:۵۹ ۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰
هادی کاویان مهر

مقدمه مقارن

مقدمه‌‌ای که همزمان با ذی‌المقدمه وجود دارد، مقدمۀ مقارن نام دارد.
مثال: رکوع و سجود، مقدمات نماز هستند؛ و چون همزمان با نماز هستند، مقدمۀ مقارن نماز هستند.
منبع: کلیدواژه‌های اصول فقه دانشگاهی استاد روحانی

۱۵ خرداد ۹۸ ، ۱۶:۱۲ ۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰
هادی کاویان مهر