تفهیم اتهام از اولین اقداماتی است که در تمام پروسه پرونده باید انجام شود؛ اگر این مرحله به درستی انجام نشود، تمام مراحل دیگر به لحاظ قانونی اعتباری نخواهد داشت و مجددا تمام مراحل تحقیقات و پیدا کردن مدارک بر له و علیه متهم باید بررسی شوند.
علاوه بر این متهم تا به طور کامل تفهیم نشوند، نمی‌تواند دفاع مناسبی از خود داشته باشد؛ بنابراین دستیابی به حقیقت بسیار سخت و ناممکن خواهد شد.
در جریان عدم دفاع مناسب متهم می‌تواند فرصت های بسیاری نظیر برائت از اتهام را از دست بدهد به موجب این برائت شاکی و انتساب دهنده اتهام موظف است که دلایل و شواهد خود مبنی بر اتهام متهم را ارائه دهد و در صورت عدم کفایت شواهد و ادله، اتهامی منتسب به متهم نخواهد شد.
در این صورت حتی متهم می تواند علیه شاکی شکایتی مبنی بر افترا تنظیم کند تا آبرو، زیان مالی و زمان خود را تا حد ممکن جبران کند.
این اصل آنچنان مهم است که اگر متهم سواد و دانش حقوقی کافی نداشته باشد، باید با زبانی ساده و در حد دانش او به وی تفهیم شود و متهم به طور کامل از دلیل و جریان اتهام آگاه شود.
