آیا وراث می تواند نسبت به متن وصیت نامه بی اعتنا باشند؟

برای تقسیم سهم الارث متوفی در بین وراث، عمل کردن به وصیت نامه منوط به نوع وصیت می باشد، یعنی اگر وصیت نامه از نوع عهدی باشد که شخصی را ملزم به انجام کاری کرده باشد و وصیت شده باشد که مقداری از سهم الارث به شخص ثالثی باید پرداخت شود، وراث موظف هستند که طبق وصیت نامه عمل کنند. ولی اگر کل وصیت نامه فقط در مورد پرداخت سهم الارث به وراث باشد، وراث می توانند با توافق با یکدیگر بدون اینکه حق ورثه های دیگر ضایع شود، برای تقسیم ارث توافق دیگری انجام دهند.

آیا می توان قبل از مرگ موروث سهم الارث را دریافت نمود؟

هر فردی می تواند در زمان حیات خویش هر مقدار از مال و اموال خود را به فرد دیگر ببخشد. اما باید در نظر داشت که هیچ کدام از این بخشش ها را نمی توان به عنوان ارثیه یا سهم الارث شناخت. چرا که مسئله ارث و میراث، صرفا مربوط به بعد از مردن شخص می باشد. لذا در زمان فوت شخص همه اموال به جای مانده باید به صورت مساوی در بین وراث تقسیم شود و این تقسیم هم برای افرادی که در زمان حیات متوفی مالی را به دست آورده اند شامل می شود.

آیا وصول مهریه از سهم الاث شوهر بعد از بخشیدن آن امکان پذیر است؟

اگر زوجه مهریه خود را با شروط بخشیده باشد و شوهر در خصوص انجام شروط کوتاهی کرده باشد، زوجه می تواند تقاضای مطالبه مهریه از سهم الارث زوج را داشته باشد. در غیر این صورت زن با بخشیدن مهریه نمی تواند نسبت به گرفتن مهریه ادعایی نماید.

وصول مهریه بعد از فوت شوهر در عقد موقت

زمانی که در عقد موقت میزان مهریه تعیین نشود، عقد باطل به شمار می آید. به همین علت تعیین مهریه و مقدار آن هنگام عقد ضرورت دارد. 

در شرایطی که بین زن و شوهر نزدیکی اتفاق افتاده باشد، مهریه به صورت کامل دریافت خواهد شد ولی در غیر این صورت، نصف مهریه پرداخت می شود. اگر پیش از فوت همسر مهریه پرداخت نشود، بعد از فوت مرد نیز باطل نشده و از بین نمی رود و در زمره دیون متوفی شمرده خواهد شد. به این ترتیب زوجه توانایی توقیف اموال مرد جهت وصول حق قانونی خودش را دارد.

قانون جدید برای ارث بری زن از سهم الارث شوهر:

زوجه ای می تواند ادعای ارث و میراث از سهم الارث شوهر نماید که صیغه ی دائم او باشد. و زنی که صیغه موقت زوج باشد نمی تواند از سهم الارث شوهر، ادعای ارث نماید.

در مواردی که مرد فوت شده، چندین زن داشته باشد، در صورت داشتن فرزند، یک هشتم از سهم الارث شوهر به کلیه ی زنان تعلق می گیرد و در صورت نبود فرزند این حق ارث به یک چهارم می رسد.

زن برای وصول مهریه و حق ارثیه خود بعد از فوت شوهر، باید بطرفیت کلیه ورثه شوهر طرح دعوی نماید و این طرح دعوی می تواند در دادگاه خانواده (برای مطالبه مهریه، نفقه و...) یا دادگاه عمومی (تقسیم ترکه) باشد.

زن می تواند برای گرفتن ارثیه خود از اموال ماترک شوهر، تقاضای مهر و موم و تحریر ترکه را از شورای حل اختلاف بخواهد.

زن برای رسیدن به حق خود در خصوص ارثیه از اموال شوهر، باید گواهی انحصار وراثت را داشته باشد که در این مورد زن می تواند بدون حضور سایر ورثه، تقاضای گواهی انحصار وراثت از مرجع گیرنده خواستار باشد.

پرداخت اجرت المثل از اموال ماترک شوهر

قوانین این اجازه را به زن داده است که در صورت فوت شوهر، و داشتن مال و اموال او، اجرت المثل و نفقه نداده خود را در کنار مهریه از این اموال مطالبه نماید.

مبنای محاسبه وصول مهریه از سهم الارث زوج

براساس ماده 3 آیین نامه اجرایی قانون مدنی، مهریه زوجه بعد از فوت شوهر در صورتی که وجه رایج باشد، نرخ محاسبه مهریه از سهم الارث شوهر بر مبنای تاریخ فوت شوهر می باشد.

آیا امکان وصول مهریه از سهم الارث پدر شوهر وجود دارد؟

از نظر قانونی پدر شوهر هیچ حقی بابت پرداخت مهریه زوجه (عروس خود) ندارد حتی اگر شوهر زوجه فقیر و بدون مال و اموال باشد. چرا که مهریه چه عندالمطالبه باشد چه عندالاستطاعه. باید از اموال و سهم الارث شوهر برداشته شود نه از اموال پدر شوهر، البته در این خصوص استثنایی وجود دارد و آن هم این است که اگر پدر شوهر در عقدنامه پرداخت مهریه را تقبل کرده باشد، آن وقت است که زوجه می تواند از سهم الارث پدر شوهر و یا اموال ماترک او تقاضای در خصوص مهریه خود داشته باشد.

آیا وصول مهریه از طریق دیه شوهر فوت شده امکان پذیر است؟

دیه مالی است که به سبب جنایت بر نفس به ولی یا اولیای دم فرد فوت شده داده می شود. حال اگر این دیه داده شده برای شوهر فوت شده، به عنوان اموال و دارایی او شناخته بشود، زوجه و وراث او (شوهر) می تواند از این دیه سهم الارث خود را مطالبه نمایند. در واقع مهریه زن به عنوان یک دین ممتاز حتی قبل از تقسیم اموال ترکه بین وراث از دیه شوهر به او تعلق خواهد گرفت.

نحوه ی وصول مهریه از سهم الارث شوهر فوت شده:

برخی از افراد بر این باور هستند که با فوت زوج، زوجه نمی تواند از سهم الارث و اموال ماترک زوج مهریه خود را مطالبه نماید. در حالی که براساس قوانین، زن می تواند بعد از مرگ شوهر، مهریه خود را از اموال و سهم الارثی که به زوج رسیده است مطالبه نماید. فقط شرطی که در خصوص این نوع مطالبه وجود دارد این هست که زوجه قبل از فوت شوهر زنده باشد.

شرایط ارث بری در بین وراث:

وارثین برای ارث بری به سه طبقه با درجه های متفاوتی تقسیم می شوند، برای همین زمانی وراث یک طبقه ارث می برند که از وراث طبقه ی قبلی کسی نباشد.

زن و شوهر در کنار سایر وراث می توانند ارث ببرند، و هیچ یک از دیگر وراث نمی توانند مانع ارث بری آن ها از سهم الارث شود.

پدر، مادر، دختر،زوج و زوجه، حاجب از ارث ندارند. یعنی ممکن است که سهم ارث آن ها کمتر شود اما محروم از ارث نمی شوند.

نکاتی در مورد سهم الارث

به طور کلی اموال متوفی اعم از منقول و غیر منقول، بسته به درخواست وراث قابل مطالبه می باشد. اما از آنجایی که اموال به جای مانده بین تمامی وراث مشترک بوده، آن ها باید برای تعیین میزان سهم خود از سهم الارث، به یک توافقی رسیده باشند تا دادگاه بتواند آن را به صورت مکتوب درآورده و به امضای ورثه ها برساند. و در صورت عدم توافق بر میزان سهم هر یک از وراث، دادگاه برای رسیدگی به موضوع سهم الارث، کارشناس تعیین خواهد کرد تا اموال متوفی را ارزیابی نماید.

تجدیدنظرخواهی نسبت به رد دادخواست ورود ثالث

تجدیدنظرخواهی نسبت به قرار رد دادخواست ثالث وفق ماده 65 قانون دیوان عدالت اداری ظرف 20 روز از تاریخ ابلاغ باید صورت بگیرد.

رد دعوای ورود ثالث در دیوان عدالت اداری

وفق تبصره ماده 55 قانون دیوان عدالت اداری در مواردی که ورود ثالث پس از ختم جلسات رسیدگی بدوی باشد و هیچکدام از طرفین دعوای اصلی از رای صادره تجدیدنظرخواهی ننمایند رای صادره قطعی می گردد و در این صورت شعبه بدوی با صدور قرار رد دادخواست نسبت به دادخواست ورود ثالث تعیین تکلیف می نماید.

چه کسی حق ورود ثالث به پرونده دیوان عدالت اداری را دارد؟

ثالث شخصی است که مدعی و مدعی علیه پرونده مطروحه نمی باشد بلکه در نتایج حاصله از رسیدگی، حقی برای خود قائل بوده و در محق شدن یا نشدن طرفین دعوا ذینفع باشد. وفق ماده 55 قانون دیوان عدالت اداری با اصلاحات و الحاقات مورخ 10/02/1402 هرگاه شخص ثالثی در موضوع پرونده مطروحه در شعبه دیوان، برای خود حقی قائل باشد یا خود را در محق شدن یکی از طرفین ذی‌نفع بداند، میتواند با تقدیم دادخواست، وارد دعوی شود. در صورتی که دادخواست مذکور قبل از صدور رای واصل شود، شعبه پس از ارسال دادخواست، برای طرفین دعوی و وصول پاسخ آنان با ملاحظه پاسخ هر سه طرف، مبادرت به صدور رای می‌نماید.

مهلت ورود ثالث در دیوان عدالت اداری

ثالث می تواند قبل از صدور رای بدوی به پرونده مطروحه در آن شعبه ورود نماید به شرطی که پرونده در جریان رسیدگی باشد و ختم رسیدگی توسط شعبه بدوی اعلام نشده باشد. درصورتی که دادخواست ورود ثالث بعد از ختم رسیدی یا صدور رای در شعبه بدوی واصل گردد می بایستی طرفین دعوا از رای صادره تجدیدنظر خواهی نمایند تا دادخواست ثالث و تجدیدنظرخواهی به شعبه تجدیدنظر ارسال گردد و شخص ثالث در مرحله تجدیدنظر به عنوان وارد ثالث می تواند در دادرسی مداخله داشته باشد.

کلاهبرداری ساده

کلاهبرداری ساده تمام موارد کلاهبرداری به جز موارد بالا را شامل می‌شود.

کلاهبرداری مشدد

اگر کلاهبرداری از شهرداری، کارمندان دولتی و موسسات دولتی باشد و یا کلاهبردار خود را کارمند دولت مثلا پلیس راهنمایی و رانندگی معرفی کند و یا اقدام به فریب عمومی در رسانه های جمعی نمایید کلاهبرداری مشدد محسوب می‌گردد.

مال موضوع قرارداد

سومین فرق قرارداد عاریه و عقد قرض در مال موضوع قرارداد است . مالی که به عاریه داده می شود باید حتما در دسته اموال قابل بقا مثل وسایل نقلیه باشد و مال مصرف شدنی مثل خوراکی و پول را نمی توان به عاریه داد . اما مال موضوع عقد با این محدودیت رو به رو نیست .

تلف مال

گفتیم که اولین فرق قرارداد قرض و قرارداد عاریه در این است که مال موضوع قرارداد در عقد قرض به مالکیت طرف قرارداد در می آید اما در عقد عاریه این طور نیست و تنها اجازه استفاده از مال به مستعیر داده می شود . بنابراین وقتی در عقد قرض مالکیت منتقل می شود ، قرض گیرنده می تواند به دلخواه در مال تصرف کند و می تواند آن را از بین ببرد اگرچه مسئول است که مثل مال را در موعد مقرر به قرض دهنده برگرداند . اما در عقد عاریه ، عاریه گیرنده تنها اجازه استفاده رایگان از مال را دارد و حق ندارد آن را تلف کند . در واقع مستعیر امین است و باید مال را نزد خود نگه دارد و هر وقت مالک خواست آن را برگرداند .