نسق کلمه اى است عربى به معنى نظم و تربیت و یا هر چیزى که داراى نظم و ترتیب بوده و بر نظام خاصى استوار باشد.

اصطلاح نسق در روستاهاى ایران به مجموعه روشها و قرار و مدارهائى که طى سالیان متمادى در روستاهاى کشور به منظور تقسیم عادلانه آب و یا زمین به وجود آمده و تکامل پذیرفته است اطلاق می گردد.
این شیوه تقسیم که گاهاً «دهتاوتیز» نامیده شده، یکى از منسجم ترین و پایدارترین قوانین غیرمدونى است که در محیط هاى روستائى براساس نیازهاى جامعه روستائى و حاکمیت مالکین، افزایش تولیدات کشاورزى و عدالت اجتماعى شکل گرفته است.

 اصولاً در هر جامعه تقسیم عنصر و یا عناصرى زمانى مطرح می شود که در آن عناصر کمبود احساس گردد و در غیر این صورت تقسیم موردى پیدا نمیکند.در روستاهاى ایران تا زمانی که مهمترین عوامل تولید یعنى آب و زمین به مقدار وفور در اختیار زارعان قرار داشته است، تقسیم آب و یا زمین مطرح نبوده کما اینکه هنوز هم در مناطقى از کشور به علت وفور آب و یا زیادى زمین نیازى به تقسیم وجود ندارد، ولى از زمانی که جمعیت روستاها افزایش یافت و درعین حال زمین و آب ثابت ماند، براى جلوگیرى از هرج و مرج، بی نظمى در روستاها براى تقسیم آب و یا زمین و احتمالاً هر دو به وجود آمد و طى سالیان طولانی تعالى پذیرفت،که این نظم را دهتا و یا نسق نامیدند.