مهمترین جرایم پزشکان

پزشکی یکی از مهمترین حرفه ها در ایران محسوب می شود و پزشکان از مورد اعتماد ترین افراد جامعه به حساب می آیند در این میان هستند بسیار افرادی که بدون توجه به جایگاه رفیع پزشکی و بدون توجه به سوگندی که یاد کرده اند رفتار می نمایند. در مقابل افرادی هستند که با سوء استفاده از موقعیت خود در مسیر درستی گام بر نمی دارند به طور مثال در برهه ای از زمان، عمل زیبایی و در راس آن جراجی بینی بسیار رونق گرفت و افرادی بدون وجود تخصص اقدام به عمل زیبایی بینی نمودند و موجبات ورود ضررهای جبران ناپذیری را به افراد فراهم نمودند. از آنجا که پزشکی دارای حساسیت های فراوانی است از این رو قانونگذار در بیشتر موارد سعی نموده است نسبت به موضوع جرایم پزشکی ورود نماید از این رو سعی بر آن شده است در مقاله پیشرو که توسط وکیل پایه یک دادگستری متخصص در امور پزشکی به رشته تحریر درآمده است، مهمترین عناوین جرایم پزشکی تقدیم شما خواننده محترم گردد. مهمترین جرایم پزشکان چیست؟ مهمترین عناوین جرایم پزشکی چیست؟ یکی از مهمترین جرایم پزشکان چیست؟ مهمترین جرایم پزشکی در چه موردی است؟ تفاوت جرم پزشک با تخلف پزشک در چیست؟ برای شکایت از جراح زیبایی بینی به کجا مراجعه کنم؟ درباره مهمترین جرایم پزشکان بدانیم.
از مهمترین جرایم پزشکان که بیشترین شکایت را از سوی مردم در پی دارد بدین قرار است:
1- سقط جنین: سقط جنین یکی از بیشترین جرایم پزشکان است. سقط جنین از جمله جرایم عمومی محسوب می شود و دادستان می تواند حتی بدون وجود شاکی خصوصی اعلام جرم نماید.
سقط جنین هرچند پس از ولوج روح باشد، موجب قصاص نیست ولی موجبات پرداخت دیه را به همراه دارد و مرتکب جرم سقط جنین علاوه بر پرداخت دیه به مجازات تعزیری نیز محکوم می شود. مستند به ماده 623 قانون مجازات اسلامی : «هرکس به واسطه دادن ادویه یا وسایل دیگری موجب سقط جنین زن گردد به 6 ماه تا 1 سال حبس محکوم می شود و اگر عالماً و عامداً زن حامله ای را دلالت به استعمال ادویه یا وسایل دیگری نماید و جنین وی سقط گردد به حبس از 3 ماه تا 6 ماه محکوم خواهد شد مگر اینکه ثابت شود این اقدام برای حفظ حیات مادر می باشد و در هر مورد حکم به پرداخت دیه مطابق مقررات خواهد بود.»
حال اگر جنین زنده متولد شود و امکان ادامه حیات داشته باشد و جنایت قبل از تولد، منجر به نقص یا مرگ او پس از تولد شود و یا اینکه نقص بعد از تولد باقی بماند قصاص ثابت است مستند به ماده 622 قانون مجازات اسلامی: «هرکس عالماً و عامداً به واسطه ضرب یا اذیت و آزار زن حامله موجب سقط جنین شود علاوه بر پرداخت دیه یا قصاص حسب مورد به حبس از 1 تا 3 سال محکوم می گردد.»
همچنین سقط جنین در خصوص افرادی که وسایل سقط جنین را نیز فراهم می آورند مصداق دارد. مستند به ماده 624 قانون مجازات اسلامی: «هرگاه طبیب یا دارو فروش و اشخاصی که به عنوان طبابت، مامائی، جراحی یا دارو فروشی اقدام می کنند وسایل سقط جنین را فراهم سازند و یا مباشرت به سقط جنین نمایند به حبس از 2 تا 5 سال و پرداخت دیه محکوم می شوند». اگر سقط جنین در یکی از ماه های حرام صورت پذیرد و پیدایش روح نیز شده باشد شامل تغلیظ دیه نیز می شود. ماه های حرام عبارتند از محرم، رجب، ذیقعده و ذیحجه
دیه سقط جنین بدین شرح است:
الف- دیه جنینی که روح در آن دمیده شده است اگر پسر باشد، دیه کامل و اگر دختر باشد نصف دیه کامل و اگر مشتبه باشد، ¾ دیه کامل می باشد.
ب- جنینی که گوشت و استخوان بندی آن تمام شده ولی روح در آن دمیده نشده است 1/10 دیه کامل است.
پ- جنین به صورت استخوان درآمده باشد اما هنوز گوشت روییده نشده است «عظام» هشت صدم دیه کامل است.
ت- جنین به صورت توده گوشتی درآمده باشد  «مضغه» شش صدم دیه کامل است.
ث- جنین به صورت خون بسته درآمده باشد «علقه» چهارصدم دیه کامل است.
ج- نطفه ای که در رحم مستقر شده باشد، دو صدم دیه کامل است.
2- صدور گواهی خلاف واقع پزشکی: مستند به ماده 529 قانون مجازات اسلامی: «هرگاه طبیب تصدیق نامه بر خلاف واقع درباره شخصی برای معافیت از خدمت در ادارات رسمی یا نظام وظیفه یا برای تقدیم به مراجع قضایی بدهد به حبس از 6 ماه تا 2 سال یا به 3 تا 12 میلیون ریال جزای نقدی محکوم می شود و هرگاه تصدیق نامه مزبور به واسطه اخذ مال یا وجهی انجام گرفته باشد علاوه بر استرداد و ضبط آن به عنوان جریمه به مجازات مقرر برای رشوه گیرنده نیز محکوم می گردد.» به طور مثال در برخی از موارد پزشکان بر خلاف واقع اقدام به صدور گواهی پزشکی خلاف واقع نسبت به فردی که فرار از خدمت دارد انجام می دهند.
3- خودداری از کمک به مصدومین و افراد در معرض خطر جانی: در بسیاری از موارد ممکن است بیمار به دلیل مسائل مالی پذیرش نشود و یا حتی در برخی موارد بیمارستان ها برای بستری بیمار مطالبه مبلغ علی الحساب می نمایند که این موارد جرم محسوب می شود.
با عنایت به قانون مجازات خودداری از کمک به مصدومین و رفع مخاطرات جانی در صورت خودداری از کمک به شخص یا اشخاص مورد نیاز حبس تا 1  سال و یا جزای نقدی 10 هزار ریال تا 50 هزار ریال و برای پزشکان حبس از 3 ماه تا 2 سال و یا جزای نقدی 10 هزار ریال تا 100 هزار ریال در پی دارد. چنانچه مسئولان مراکز درمانی اعم از دولتی یا خصوصی از پذیرفتن شخص آسیب دیده و اقدام به درمان او یا کمک های اولیه و یا عدم پذیرش بیمار به هر نحو امتناع نمایند به حداکثر مجازات یعنی 2 سال و 100 هزار ریال محکوم می شوند.
4- جعل عنوان از سوی پزشک: در مواردی پزشک عمومی خود را متخصص در امری جلوه می دهد و یا در کارت ویزیت وی قید تخصص آمده است که این موضوع علیرغم آنکه تخلف می باشد، می توان به عنوان جعل عنوان در دادسرای عمومی و انقلاب طرح شکایت نمود.
5- عدم حضور مسئول فنی در داروخانه: مطابق ماده 15 قانون تعزیرات در امور پزشکی، عرضه و فروش دارو باید با حضور مسئول فنی انجام گیرد و تخلف از آن می تواند موجب تعطیلی داروخانه شود. جالب است بدانید پس از دریافت دارو حق شما خواهد بود که از مسئول فنی داروخانه در خصوص نحوه استفاده دارو مشورت بگیرید.
6- افشا اسرار پزشکی: در خصوص عدم رازداری پزشک می توان در دادسرای عمومی شکایت کیفری مطرح نمود و این موضوع صراحتاً در ماده 648 قانون مجازات اسلامی بدین شرح آمده است: «اطباء، ماماها، دارو فروشان و کلیه کسانی که به مناسبت شغل یا حرفه خود محرم اسرار می شوند هرگاه غیر از موارد قانونی اسرار مردم را فاش کنند به 3 ماه  1 روز حبس یا به 1 میلیون و 500 هزار تا 6 میلیون ریال جزای نقدی محکوم می شوند.
7- ارتکاب عمدی قتل و صدمات بدنی در جریان اعمال پزشکی: چنانچه پزشک یا جراح در حین معالجه و درمان یا سایر امور پزشکی عمداً عمل مثبت مادی را انجام دهد که منجر به مرگ بیمار شود، مرتکب قتل عمدی شده است. بیشتر فوت ها در جراحی زیبایی به علت حساسیت های مواد بیهوشی است. چراکه ماده بیهوشی توپان هرچند چندین سال است در امریکا و اروپا از رده خارج شده اند ولی همچنان در جراحی های زیبائی کشور علیرغم منع وزارت بهداشت مورد استفاده قرار می گیرد. چنانچه بیمار در اثر عارضه این دارو فوت نماید جرم قتل عمدی تحقق می یابد.
8- ارتکاب غیر عمدی قتل و صدمات بدنی در جریان اعمال پزشکی: در مواردی پزشک علیرغم رعایت موازین علمی و فنی و همچنین نظامات دولتی و بدون تقصیر، بی احتیاطی و بی مبالاتی، اقدامات او منجر به جنایت بر بیمار می شود و مسئول شناخته می شود. فلذا در این موارد می بایست از بیمار اذن برای رفتار داشته باشد و برائت اخذ نموده باشد. در صورت مرگ اتفاقی و یا آسیب به بیمار پزشک مسئولیت کیفری نخواهد داشت. پزشک تنها در صورتی ضامن پرداخت دیه در این موارد نمی باشد که برائت اخذ نموده باشد، در غیر این صورت ضامن دیه خواهد بود. جالب است بدانید عمل زیبایی شامل عمل های مشروع و مورد حمایت قانونگذار نمی باشد.
9- سهل انگاری در انجام وظیفه و عدم رعایت موازین علمی، شرعی و قانونی: اقدامات درمانی که به وسیله پزشک و یا جراح صورت می گیرد می بایست با صلاحیت، مهارت علمی و عملی همراه باشد با همین توصیف به طور مثال پزشکانی که به عنوان جراح پلاستیک اقدام به عمل جراحی می کنند می بایست علیرغم  کسب درجه دکتری در پزشکی عمومی  و گذراندن جراحی عمومی «4- 5 سال» مجوز ورود به فوق تخصص جراحی پلاستیک را دریافت می نمایند.
مستند به بند ث ماده 29 آیین نامه رسیدگی به تخلفات پزشکی، جراح یا پزشک عمومی که اقدام به جراحی زیبائی کند 6 ماه تا 1 سال از فعالیت پزشکی محروم و در صورت ادامه پروانه پزشکی وی ابطال می گردد.
معمولاً در عمل زیبایی بینی با این موضوع بسیار برخورد می شود که پزشکان در این راستا برائت نامه اخذ می کنند بر این باور که نسبت به موضوع گره گشا خواهد بود فارغ از اینکه دادسرا بدون توجه به برائت اخذ شده که فاقد اعتبار محسوب می شود، رسیدگی می نماید. حال چنانچه اقدامات پزشک منجر به تلف جان و یا نقص عضو یا اینکه منجر به هرگونه خسارت مالی گردد ضامن دیه خواهد بود.
این مقاله شامل تمام جرایم پزشکان نمی باشد و صرفاً شامل مهمترین و بیشترین جرایم پزشکان می باشد.