طلاق ایرانیان مقیم خارج

*ثبت طلاق ایرانیان مقیم خارج از کشور در کنسولگری‌های جمهوری اسلامی ایران و به درخواست کتبی زوجین یا زوج با ارائه گواهی اجرای صیغه طلاق امکان‌پذیر است و مرجع صدور این گواهی یا حکم طلاق نیز محاکم ایران می باشد.

*طبق ماده ۶ قانون مدنی «قوانین مربوط به احوال شخصیه از قبیل نکاح و طلاق و اهلیت اشخاص و ارث» درمورد کلیه اتباع ایران ولو اینکه مقیم خارج باشند مجری خواهد بود.

*تابعیت از عواملى است که موجب پیوستگى شخص با کشور خود مى‌شود و نوعى ارتباط سیاسى و معنوى است که فردى را به کشورى مربوط مى‌کند و شخص به عنوان تبعه آن کشور شناخته مى‌شود و مطیع قوانین کشور متبوع خود است که از جمله این قوانین احوال شخصیه و مقررات مربوط به خانواده (ازدواج، طلاق و غیره) است.

*بر اساس ماده ۱۴ قانون جدید حمایت خانواده، صلاحیت محاکم و نحوه رسیدگی به دعاوی خانوادگی ایرانیان مقیم خارج از کشور با توجه به شرایط و محل اقامت زوجین، متفاوت است.

*بدین نحو که هرگاه یکی از زوجین مقیم خارج از کشور باشد، دادگاه محل اقامت طرفی که در ایران اقامت دارد برای رسیدگی صالح است و اگر زوجین مقیم خارج از کشور باشند ولی یکی از آنان در ایران سکونت موقت داشته باشد، دادگاه محل سکونت فرد ساکن در ایران و اگر هر دو در ایران سکونت موقت داشته باشند، دادگاه محل سکونت موقت زوجه برای رسیدگی صالح است و هرگاه هیچ ‌ یک از زوجین در ایران سکونت نداشته باشند، دادگاه شهرستان تهران صلاحیت رسیدگی را دارد، مگر آنکه زوجین برای اقامه دعوی در محل دیگر توافق کنند.

*طبق ماده ۱۵ همین قانون هرگاه ایرانیان مقیم خارج از کشور امور و دعاوی خانوادگی خود را در محاکم و مراجع صلاحیتدار محل اقامت خویش مطرح کنند، احکام این محاکم یا مراجع در ایران اجراء نمی ‌‌شود مگر آنکه دادگاه صلاحیتدار ایرانی این احکام را بررسی و حکم تنفیذی صادر کند.

*بر اساس ماده ۲۶ و تبصره ماده ۱۵ قانون فوق الذکر و به موجب ماده ۳۱ قانون ثبت احوال، ثبت طلاق ایرانیان مقیم خارج از کشور در کنسولگری‌های جمهوری اسلامی ایران و به درخواست کتبی زوجین یا زوج با ارائه گواهی اجرای صیغه طلاق امکان‌پذیراست و مرجع صدور این گواهی یا حکم طلاق نیز محاکم ایران می‌باشد.

 

سوال : آیا احکام صادره دادگاههای خارجی در خصوص طلاق ایرانیان درداخل کشورمعتبر و لازم الاجراء است ؟
بعنوان مثال شخصی ۱۰ سال در کشور فرانسه زندگی و حدود ۳ سال پیش در فرانسه از همسر خود طلاق میگیردو این طلاق در فرانسه ثبت میگردد .آیا در صورت تمایل ازدواج او با شخص دیگری در ایران ، طلاق ثبت شده در فرانسه از نظر قانون ایران معتبر است و یا خیر ؟

پاسخ:
احکام دادگاههای خارجی در مورد طلاق ایرانیان قابل اجرا نیست ، مگر در دادگاه ایران رسیدگی وتنفیذ شود یا حکم جدید صادر گردد. پس حکم دادگاه فرانسه بعلت عدم رعایت قوانین ایران و عدم اجرای صیغه شرعی طلاق در کنسولگری یران فاقد اعتبار بوده و مثل اینست که طلاق نگرفته اند. از طرفی زن در ایران می تواند مهریه خود را مطالبه کند و شوهر خود را ممنوع الخروج نماید .ازدواج مجدد نامبرده در صورت اطلاع مهسر دوم از وضعیت زن اول مانعی ندارد، چون در صورت عدم اطلاع زن دوم هم می تواند طلاق بگیرد وحقوقش را نیز مطالبه نمایدو ازدواج بدون اجازه زن اول نیز موجب ایجاد حق طلاق برای او میگردد.