تعریف چک

براساس قانون، چک نوشته‌ای است که صادر کننده، به وسیله‎ ی‎ آن کل یا قسمتی از وجهی را که در نزد بانک(محال علیه) دارد به دیگری واگذار می‌کند.‏ بر همین اساس چک را سندی تجاری می‎دانیم که قانون‌گذار به منظور سرعت بخشیدن به فعالیت‎های تجاری، برای دارنده آن مزایایی را در نظر گرفته است.

پشت نویسی چک

طبق قانون، گاهی ممکن است چک در وجه حامل یا شخص معین یا به حواله کرد صادر و یا با امضا پشت آن به دیگری منتقل شود که به این کار در اصطلاح حقوقی ظهرنویسی گفته می‎شود. هنگامی که صادر کننده، در متن چک عبارت «به حواله‌کرد»  را خط می‎زند، امکان  پشت‌نویسی را از کسی که چک در وجه او صادر شده می‎گیرد. دریافت کننده هم با پذیرش چک موافقت خود را اعلام می‌کند.‏ با خط خوردن عبارت «به حواله کرد» به نظر می‌رسد که شخصیت دارنده چک برای صادر کننده چک مهم بوده و از این راه، نخواسته است وجه چک مزبور، توسط شخص دیگری دریافت شود، بنابراین  در صورتی‎که این گونه چک‌ها به دیگری منتقل شود، بانک می‌تواند از پرداخت وجه آن به غیر خودداری کند.

 

فوت صادر کننده چک

اگر صادر کننده چک، فوت کند بانک می‌تواند قبل از انحصار وراثت و قبل از تعیین ورثه و بررسی اموال متوفی وجه چک را به دارنده پرداخت کند، چرا که این  تصمیم در زمان حیات وی گرفته شده است.‏ این اقدام حتی در زمانی ‎که چک مدت ‎دار است  و تاریخ سر رسید آن بعد از فوت صادر کننده است، صورت می‎گیرد. بنا به ماده ۲۳۱ قانون امور حسبی بدهی‌های مدت‌ دار (موجل) متوفی بعد از فوت او به ‎روز می‌شود، بنابراین در این حالت نیز،  چون چک در زمان حیات متوفی صادر شده است، با مرگ او بدهی مدت دار او به‎  روز می‌شود و بانک باید قبل از تاریخ سر رسید، وجه چک را به دارنده چک پرداخت کند. از سوی  دیگر به موجب ماده ۳۱۱ قانون تجارت، پرداخت چک نباید وعده داشته باشد و بانک‌ها باید در صورت داشتن موجودی در حساب متوفی، وجه چک را پرداخت کنند.