اگرشخصی قصد داشته باشد که خودروی خود را به دیگری بفروشد، باید «فک پلاک» صورت بگیرد. از حیث لغوی، فک به معنای بازکردن دو چیز از یکدیگر است. فک پلاک که همان تعویض پلاک است، بدینمعنا میباشد که پلاک قبلی از خودرویی که فروخته شده است، جدا میشود و پلاک جدیدی بر آن نصب میگردد. چنانچه خودرویی به یک شخص فروخته شود ولی به هر علت فک پلاک صورت نپذیرد و خریدار با همان پلاک قبلی که به نام فروشنده است تردد نماید، هر نوع تخلف و جرمی که از جانب او(خریدار جدید) ارتکاب یابد، مانند این است که مالک قبلی خودرو(فروشنده) که پلاک خودرو هنوز به نام وی است و روی خودرو نصب میباشد، آنها را مرتکب شده است. ازاینرو، او بهعنوان شخص مسئول شناخته میشود. بنابراین، فک پلاک خودرو برای جلوگیری از ایجاد چنین مشکلاتی ضرورت بسیار دارد.
به چه عللی ممکن است فک پلاک صورت نپذیرد؟ این موضوع، چه راهحلهایی دارد؟
فک یا تعویض پلاک در مراکزی که وابسته به ناجا میباشند، انجام میگیرد. انجامنشدن فک پلاک پس از فروش خودرو، علل مختلفی میتواند داشته باشد. مثلاً اینکه برای تعویض و فک پلاک خودرو بایستی خریدار و فروشنده بهطور همزمان به همراه مدارک لازم در مراکز تعویض پلاک حضور یابند. حال، اگر به هنگام معامله طرفین قرارداد زمانی را برای انجام این کار تعیین نمایند ولی یکی از آنها از توافق صورتگرفته تخلف نماید و برای تعویض پلاک حاضر نشود، فک پلاک خودرو با مشکلاتی مواجه خواهد شد. این مشکل معمولاً زمانی به وجود میآید که فروشنده برای تعویض پلاک به خریدار وکالت میدهد ولی خریدار اقدامات لازم را در راستای تعویض پلاک انجام نمیدهد.
حال، اگر چنین مشکلی به وجود آید، فروشنده که حالا دیگر خودرو را در اختیار ندارد، چه کار باید انجام دهد؟ همچنین، میتوان حالتی را نیز در نظر گرفت که خریدار متقاضی این است که فک پلاک صورت بگیرد اما فروشنده از انجام این کار امتناع میکند. حال، در این موارد خریدار چه کار میتواند انجام دهد؟
در این موارد، پلیس نمیتواند به صرف شکایت فروشنده یا خریدار ثبت توقیف پلاک در سیستم راهور کند. در اینگونه موارد خواهان(خریدار یا فروشنده) بایستی در ابتدا اظهارنامهای تنظیم نماید و بهصورت قانونی از طرف مقابل درخواست نماید که هرچه سریعتر برای فک پلاک اقدام نماید. اگر طرف مقابل او اقدامی در این خصوص انجام نداد، بایستی هرچه سریعتر از طریق مراجعه به دادگاه حقوقی محل اقامت طرف مقابل یا محل تنظیم قرارداد، دادخواست «تقاضای الزام به فک پلاک» علیه ایشان تنظیم نماید. درواقع، بایستی به مرجع قضایی مراجعه و طرح دعوی کند. در صورتیکه مرجع قضایی حکم توقیف خودرو را صادر کند، این موضوع در سیستم راهور ثبت میشود و خودرو پس از توقیف جهت تعویض پلاک به این مراکز معرفی میگردد.