اگر شخصی دو وصیت‌نامه داشته باشد و وصیت دوم با وصیت اول مغایر باشد، با توجه به زمان تنظیم وصیت‌نامه، وصیت دوم صحیح و قابل اجرا خواهد بود. اما اگر هر دو وصیت‌نامه در یک روز تنظیم شده باشد و تقدم و تاخری وجود نداشته باشد، تا جایی که میان اجرای هردو تعارض ذاتی وجود نداشته باشد باید هردو را اجرا کرد.
برای مثال در صورتیکه مورد ذکر شده در وصیت‌ها که مانع اجرای هردو شده مربوط به تجاوز موضوع آن‌ها از ثلث اموال باشد و تشخیص تقدم زمانی تنظیم وصیت‌نامه‌ها نیز ممکن نباشد، هردو وصیت قابل اجراست و از هردو به نسبت کسر می‌شود؛ به صورتیکه مجموع آن مورد از ثلث اموال تجاوز نکند.
اما اگر تعارض ذاتی میان وصیت‌نامه‌ها وجود داشته باشد و تجمیع دو وصیت امکان‌پذیر نباشد، هر دو وصیت باطل خواهد بود.
به طور کلی ملاک تعیین ثلث دارایی، زمان فوت موصی است و نه زمان تنظیم وصیت. برای تشخیص میزان ثلث اموال، دارایی خالص متوفی با کسر دیون و هزینه واجبات مالی و هزینه کفن و دفن، مشخص می‌شود.
