بر اساس ماده56 قانون مجازات، کلیه احکام قطعی که بر محکومیت متهمین به جنحه و جنایات صادر می شود، باید در سجل کیفری محکومین درج شود. و نیز بر اساس ماده 57 چنانچه کسی به مجازات تأدیبی محکوم شده باشد و در مدت پنج سال از تاریخ اتمام مجازات محکومیت جزایی جدیدی نداشته باشد، به اعاده حیثیت نایل شده و محکومیت سابق او از سجل جزایی او محو خواهد شد. حال در اینجا بحث ماده۵۸ خواهد بود که، ماده 58 همین طریق درباره اشخاصی هم که به مجازات جنایی محکوم شده اند، مجری خواهد بود، مشروط بر اینکه در ظرف ده سال از تاریخ اتمام مجازات، محکومیت جزایی جدید نداشته باشد. بر اساس ماده59 قانون مجازات چنانچه اشخاصی که برای ارتکاب جرم سیاسی محکوم به حبس تأدیبی می شوند، در ظرف یک سال از تاریخ اتمام مجازات و اشخاصی که برای ارتکاب همان جرم محکوم به مجازات جنایی می شوند، در ظرف پنج سال از تاریخ اتمام مجازات مجددا محکومیت جزایی نداشته باشند، به اعاده حیثیت نایل میشوند. 

 

منتها باید بیان شود که نحوه انعکاس اعاده حیثیت در قوانین بعد از انقلاب متفاوت میباشد. در یکسری از قوانین، اعاده حیثیت به معنای عام مطرح شده است،که در ماده 58 قانون مجازات اسلامی نیز چنین بیان شده: هرگاه در اثر تقصیر یا اشتباه قاضی در موضوع یا در تطبیق حکم بر مورد خاص، ضرر مادی یا معنوی متوجه کسی گردد، در مورد ضرر مادی در صورت تقصیر، مقصر طبق موازین اسلامی ضامن است و در غیر این صورت، خسارت به وسیله دولت جبران می شود و در موارد ضرر معنوی، چنانچه تقصیر یا اشتباه قاضی موجب هتک حیثیت از کسی گردد، باید نسبت به اعاده حیثیت او اقدام شود. 

 

قبل از قانون اصلاح دو ماده و الحاق یک ماده و تبصره به قانون مجازت اسلامی مصوب 1377 در قانون مجازات اسلامی 1370 در مورد اعاده حیثیت ماده ای وجود نداشت. در ماده 62 مکرر الحاقی به قانون مجازات اسلامی بیان می شد که محکومیت قطعی کیفری در جرایم عمدی، به شرحی که در آن قانون بیان می شد، محکوم علیه را از حقوق اجتماعی محروم می کند. همچنین موضوعی در اصل در ماده 25 قانون مجازات اسلامی به این شکل بیان شده میباشد: محکومیت قطعی کیفری در جرایم عمدی، پس از اجرای حکم یا شمول مرور زمان، در مدت زمان مقرر در این ماده، محکوم را از حقوق اجتماعی به عنوان مجازات تبعی محروم می کند: 

 

_ هفت سال در محکومیت به مجازاتهای سالب حیات و حبس ابد از تاریخ توقف اجرای حکم اصلی.

 

 _سه سال در محکومیت به قطع عضو، قصاص عضو در صورتی که دیه جنایت وارد شده بیش از نصف دیه مجنی علیه باشد، نفی بلد و حبس تا درجه چهار.

 

_ دو سال در محکومیت به شلاق حدی، قصاص عضو در صورتی که دیه جنایت وارد شده نصف دیه مجنی علیه یا کمتر از آن باشد و حبس درجه پنج تبصره 1 مادہ بیان می کند: در غیر موارد فوق مراتب محکومیت در پیشینه کیفری محکوم درج خواهد شد؛ منتها در گواهی های صادره از مراجع ذیربط منعکس نخواهد شد، مگراینکه به درخواست مراجع قضایی برای تعیین یا بازنگری در مجازات باشد.

 

 در تبصره 2 همان ماده چنین آمده است: در مورد جرایم قابل گذشت، در صورتی که پس از صدور حکم قطعی با گذشت شاکی یا مدعی خصوصی، اجرای مجازات موقوف شود، اثر تبعی آن نیز رفع می شود.

 

 تبصره 3= در عفو و آزادی مشروط، اثر تبعی محکومیت پس از گذشت مدتهای فوق از زمان عفو یا اتمام مدت آزادی مشروط رفع می شود. محکوم در مدت آزادی مشروط و همچنین در زمان اجرای حکم نیز از حقوق اجتماعی محروم می گردد.

 

در واقع ماده 26 همین قانون موضوع ماده 25 را تشریح کرده است: در تبصره 2 ماده 26 به موضوع اعاده حیثیت توجه شده و چنین امده است: هرکس به عنوان مجازات تبعی از حقوق اجتماعی محروم کرد، پس از گذشت مواعد مقرر در ماده 25این قانون، اعاده حیثیت می شود و آثار تبعی محکومیت وی زایل میگردد،مگر در مورد بندهای الف.