به بررسی مستندات قانونی مرتبط با دعوای متقابل در مواد مختلف آیین دادرسی مدنی می پردازیم.
۱. ماده ۱۴۱ قانون آیین دادرسی مدنی
در مقابل ادعای خواهان، خوانده می تواند اقامه دعوا کند؛ این نوع دعوا اگر منشاء یکسان یا ارتباط کامل با دعوای اصلی داشته باشد دعوای متقابل نام دارد و همزمان به آن رسیدگی می شود. در صورتی که شرایط دعوای تقابل را نداشته باشد دعوای متقابل نیست و رسیدگی آن بطور جداگانه در دادگاه صالح انجام می شود. هنگامی که بین دو دعوا ارتباط کامل باشد تصمیم گیری برای یکی روی دیگری نیز تاثیر دارد.
۲ .ماده ۱۴۳ قانون آیین دادرسی مدنی
طبق این ماده مهلت تحویل دادخواست دعوای متقابل تا پایان اولین جلسه دادرسی است؛ چنانچه در جلسه دادرسی خواهان دعوای تقابل را اقامه کند خوانده می تواند درخواست تأخیر جلسه را برای تهیه پاسخ و ادله خود اعلام نماید. شرایط دادخواست و رد و ابطال آن مثل مقررات دادخواست اصلی می باشد.
۳. ماده ۱۷ قانون آیین دادرسی مدنی
دعوای طاری به دعوایی گفته می شود که در حین رسیدگی به دعوای دیگر از طرف خوانده، خواهان، شخص ثالث یا از سوی دعاوی اصلی بر ثالث اقامه شود. اگر این دعوا دارای یک منشا یا ارتباط با دعوای اصلی باشد در دادگاهی که دعاوی اصلی اقامه می شوند مطرح خواهد شد.
۴. ماده ۱۰۳ قانون آیین دادرسی مدنی
اگر در یک دادگاه دعاوی دیگری که با دعوای طرح شده ارتباط کامل دارند مطرح شوند بر اساس ماده ۱۰۳ قانون آیین دادرسی مدنی دادگاه به تمام این دعاوی یکجا رسیدگی می کند. اما در صورتی که در چند شعبه مطرح شده باشند رسیدگی به آن ها به شکل یکجا در یک شعبه و با تعیین رئیس شعبه اول انجام خواهد شد.
