استنباط : استنباط به معنای استخراج و در آوردن است و در اصطلاح حقوق می توان گفت مترادف اجتهاد است ومنظور از آن این است که بتوان قواعد کلّی را بر مصادیق فرعی منطبق نمود و حکم فروع را از اصول استخراج کرد مثلاً ماده 1106 قانون مدنی می گوید : «در عقد دائم نفقۀ زن به عهده شوهر است» و مادۀ 1108همان قانون می گوید: «هرگاه زن بدون مانع مشروع از ادای وظایف زوجیت امتناع کند مستحق نفقه نخواهد بود».حال هر گاه در دعوایی که بین زن و شوهر ی مطرح است تشخیص دهیم که شوهر مخارج زندگی زنش را نمی پردازد و به استناد ماده 1106 قانون مدنی او را محکوم به پرداخت نفقه نمائیم، حکم فرعی را از اصلی بدست آورده یا مصادقی فرعی را با قاعده ای کلّی منطبق ساخته ایم وبه اصطلاح اجتهاد نموده، استنباط کرده ایم. و هرگاه بر عکس به استناد ماده 1108 قانون مدنی زن را به علّت عدم تمکین در دعوای مزبور محکوم نمائیم، باز یک استخراج حکم فرع از اصل، یک انطباق مصادق فرع بر قاعدۀ کلی و یک اجتهاد و استنباط انجام داده ایم.
منبع: مبانی استنباط حقوق اسلامی ؛ محمدی ؛ ابوالحسن