=یکی از نکات قابل توجه در بررسی توهین، تفاوت این جرم با بزه افتراست. افترا بر اساس مادهی ۶۹۷ قانون مجازات اسلامی عبارتاستاز نسبت دادن جرمی به دیگری، بهگونهای که نسبتدهنده نتواند درستی استناد و ادعای خود را ثابت کند. مانند اینکه فردی در تارنمای خود ادعا کند که فلان شخص معروف، مرتکب جرم اختلاس شده است. حال اگر نتواند اثبات کند که آن شخص اختلاس کرده، بهلحاظ وارد کردن تهمت ناروا به دیگران، بهعنوان مفتری(کسی که به دیگری تهمت زده) قابل تعقیب خواهد بود.
تحقق جرم افترا مستلزم این است که:
اولاً- عملی که به شخص بزهدیده نسبت داده میشود، در زمان انتساب بهموجب قانون جرمانگاری شده باشد.
ثانیاً- نسبتدهنده، این کار را با آگاهی و اراده انجام دهد و به نادرستی انتساب خود علم داشته باشد. لذا اگر اشخاص در مقام دادخواهی و طرح شکایت نزد مراجع رسمی مانند دادگستری، جرمی را به دیگری نسبت دهند، و نتواند ادعای خود را ثابت نمایند، تنها درصورتی بهاتهام افترا قابل تعقیب هستند که معلوم شود با علم به مجرم نبودن طرف شکایت و صرفاً بهقصد هتک آبروی او اقدام به طرح شکایت نمودهاند.
مجازات افترا حبس از یک ماه تا یک سال و شلاق تا ۷۴ ضربه و یا یکی از آنها بر اساس تشخیص قاضی است.
قذف، افترای خاص
*یک نوع خاص از افترا وجود دارد که «قذف» نامیده میشود و مجازات آن سنگینتر از افترای عادی است. بر اساس مادهی ۲۴۵ قانون مجازات اسلامی، قذف عبارت است از نسبت دادن جرایم جنسی به شخص دیگر، هرچند مرده باشد.
حد قذف ۸۰ ضربه شلاق است که بهطور ثابت و غیرقابل تغییر و تخفیف از سوی شارع(خداوند) معین شده و در قانون نیز بیان گردیده است. تفاوت مهم حد قذف با سایر حدود در این است که جنبهی حقالناس دارد. یعنی اینکه در صورت گذشت شاکی، مجازات ساقط میشود.
آنچه برای تحقق قذف لازم است، نسبت دادن جرایم جنسی بهطور صریح و روشن (از هر طریق مانند گفتار و نوشتار) است و نیز لازم است که قذفکننده به معنای واژهای که استفاده کرده آگاهی داشته باشد/پایگاه آموزش همگانى (مهداد)قوه قضاییه