🔵چکیده: زمین موات زمینی است که آبادی و عمران در آن نیست و مرجع تشخیص اراضی موات کمیسیون ماده 12 قانون زمین شهری می باشد.

🔷زمین موات چیست؟

زمین موات از دیدگاه حقوقی و دو قانون حاکم بر اراضی موات ، اینگونه تعریف شده است : ( کمیسیون ماده 12 )

➕ماده 3 قانون زمین شهری : اراضی موات شهری زمین هایی است که سابقه عمران و احیاء را نداشته باشد.

➕ماده 27 قانون مدنی : زمین هایی که معطل افتاده و آبادی و کشت و زرع در آنها نباشد.

❓کدام قانون بر اراضی موات حاکم است؟

➕قانون زمین شهری مصوب 1366/06/22 در حال حاضر بر اراضی واقع در محدوده قانونی و حریم استحفاظی شهرها و شهرکها

➕قانون مرجع تشخیص اراضی موات و ابطال سند مصوب 1365/09/30 بر اراضی خارج از محدوده قانونی و حریم استحفاظی شهرها حاکم می باشند.

لازم به ذکر است که ماده 9 قانون زمین شهری و تبصره های ذیل آن بعلت اجرای آزمایشی آن به مدت 5 سال خود به خود لازم الاجرا نیستند.

💢کدام مرجع برای تشخیص اراضی موات از سایر اراضی صالح است:

1- کمیسیون ماده 12
2- هیئت هفت نفره واگذاری



1⃣کمیسیون ماده 12

به استناد ماده 12 قانون زمین شهری تشخیص عمران و احیاء و تعیین زمین دایر و تمییز بایر از موات را بعهده وزارت مسکن و شهرسازی گذاشته که بموجب دستورالعمل صادره از وزارت مسکن و شهرسازی مصوب 67/05/02 تشخیص عمران و تعیین نوع زمین بعهده کمیسیونی موصوف به کمیسیون ماده 12 محول شده است.

❓اعضای تشکیل دهنده کمیسیون ماده 12

کمیسیون متشکل از 3 نفر مرکب از نمایندگان وزارت مسکن و شهرسازی که با حکم وزیر مسکن تشکیل می گردد.

❓وظایف دبیرخانه کمیسیون ماده 12 چیست؟

وصول استعلام ادارات دولتی ذیربط و پاسخ به استعلامات مذکور در خصوص نوع زمین

بررسی وضعیت مورد استعلام از لحاظ بلامانع بودن طرح در کمیسیون

تکمیل پرونده و ارجاع آن به کمیسیون

جمع آوری آراء کمیسیون و ابلاغ آنها به مالکین یا درج در روزنامه کثیر الانتشار

ارسال یک نسخه از آراء صادره به اداره کل زمین شهری استان

تهیه آمار از فعالیتهای کمیسیون

جمع آوری مدارک لازم جهت دفاع در محاکم

🔷کدام اراضی نمی توانند در کمیسیون ماده 12 قانون زمین شهری مطرح شوند؟

اراضی متعلق به شهرداری ها و شرکتهای وابسته به شهرداری

اراضی دارای گواهی عمران

اراضی متعلق به دولت

کمیسیون ماده 12

🔷نحوه رسیدگی کمیسیون ماده 12 قانون زمین شهری

کمیسیون پس از بازدید از محل، تحقیقات لازم از معمرین، استماع دفاع مالکین و وکیل آنها، بررسی اسناد موجود در پرونده و تطبیق کروکی با نقشه هوایی، با اکثریت اعضاء اقدام به صدور رای می نماید.

🔷آیا آراء صادره از کمیسیون ماده 12 قطعی است؟

آراء صادره از کمیسیون قابلیت اعتراض دارد.مرجع صالح رسیدگی به اعتراض دادگاه عمومی محل وقوع زمین است و مهلت اعتراض از تاریخ اعلام رای 3 ماه تعیین شده است.

🔷چه کسانی می توانند به رای صادره از کمیسیون ماده 12 قانون زمین شهری اعتراض نمایند

🔹دارندگان اسناد عادی:
دارندگان اسناد عادی قبل از اعتراض به رای صادره به خواسته ابطال رای کمیسیون ابتدائاً باید دادخواستی به طرفیت وزارت مسکن و شهرسازی به خواسته تأیید صحت تاریخ تنظیم سند عادی و نیز صحت معامله تقدیم دادگاه عمومی کرده و در این مورد حکم اخذ نمایند.

🔹دارندگان اسناد رسمی:
برخلاف دارندگان اسناد عادی، دارندگان اسناد رسمی به لحاظ رسمیت داشتن مالکیت آنها مستقیماً می توانند به رای کمیسیون در دادگاه عمومی محل وقوع ملک اعتراض نمایند.

2⃣هیئت هفت نفره واگذاری

🔻هیئت 7 نفره واگذاری چیست :

اراضی موات خارج از محدوده قانونی شهرها تحت شمول قانون مرجع تشخیص اراضی موات و ابطال سند مصوب 65/09/30 می باشد. که بموجب این قانون مرجع تشخیص اراضی موات خارج از محدوده قانونی شهرها بعهده هیئت هفت نفره واگذاری می باشد.

🔷اعضای تشکیل دهنده هیئت هفت نفره

دو نفر نماینده وزارت کشاورزی
یک نفر نماینده جهاد کشاورزی
یک نفر حاکم شرع
نماینده وزارت کشور
دو نفر عضو متغیر که مورد اعتماد اهالی محل باشد
هیئت با حضور حداقل 4 نفر رسمیت می یابد و رای اکثریت با حداقل 3 نفر ملاک عمل خواهد بود و یکی از آنها باید حاکم شرع باشد.

🔷وظایف هیئت 7 نفره واگذاری چیست؟

حل و فصل قضایای مورد نزاع مربوط به اجرای قانون تشخیص اراضی موات
واگذاری زمین
تشخیص صلاحیت و میزان استفاده از وام و امکانات کشاورزی در طول اجرای این قانون
لازم به ذکر است که این هیئت تا سال 1369 فعالیت می کرده است در سال 1370 دو سازمان امور اراضی و هیئت نفره با هم ادغام شدند و #سازمان_امور_اراضی که متولی زمین در وزارت کشاورزی است تشکیل شد  .