بارزترین تعهد مالک، تسلیم ملک به سازنده برای اجرای عملیات ساخت است. حتی اگر این تعهد در متن قرارداد شراکت برای مالک ذکر نشده باشد نیز چنین تعهدی برای وی مفروض است چرا که بدون تسلیم ملک از جانب مالک به سازنده اساساً امکان اجرای عملیات ساخت وجود نخواهد داشت. مهمترین تعهدات سازنده و یا مجری طرح را نیز میتوان شامل پیشبرد عملیات ساخت، الزام به تحویل ملک در زمان مقرر، رعایت اصول استاندارد ساخت، پرداخت هزینههای ساختمانی و اداری پروژه و پرداخت اجاره بها به مالک در طول دوره ساخت برای اسکان موقت مالک، ارائه گزارشی از عملکرد خود به مالک در دورههای زمانی مقرر، اخذ پایان کار و پرداخت جرائم به شهرداری دانست.
ذکر سهم الشرکه طرفین در متن قرارداد مشارکت در ساخت
سهم الشرکه طرفین در قرارداد باید بیان شود تا از بروز اختلافات در آینده جلوگیری شود. برای محاسبه سهم الشرکه طرفین باید ابتدا آورده هر یک از طرفین قیمتگذاری شده و سپس قیمت مقرر تقسیم بر ارزش کل پروژه ( ارزش کل سرمایهگذاری) شود.
اهمیت تعیین درصد برای سهم الشرکه از این جهت است که به عنوان مثال اگر سهم الشرکه مالک به سازنده ۶۰ به ۴۰ باشد و حاصل عملیات ساخت یک آپارتمان ۱۰ واحدی باشد در این حالت ۶ واحد آپارتمان سهم مالک و ۴ واحد آپارتمان سهم سازنده میشود.
ضمانت اجرای عدم انجام تعهدات در قرارداد شراکت در ساخت
اگر تحویل ملک از جانب مالک تحقق نیابد میتوان الزام وی را از دادگاه مطالبه کرد. به این صورت که در صورتی که سازنده تعهد خود به انجام عملیات ساخت را انجام ندهد میتوان علاوه بر پیشبینی حق فسخ برای مالک مبلغی را نیز تحت عنوان وجه التزام در قرارداد در نظر گرفت (هرچند اگر ملک تخریب شده باشد و سازنده از ادامه ساخت سر باز زند خسارتی که به مالک تحمیل میشود سنگین و بعضاً غیر قابل جبران است).
همچنین اگر سازنده کیفیات، مصالح و مختصاتی که در قرارداد مقرر شده را رعایت ننماید میتوان در صورت امکان وی را ملزم نمود تا نواقص را بر طرف نماید و اصلاحاتی انجام دهد و در صورتی که چنین امکانی وجود نداشته باشد نیز میتوان از وی خسارت و وجه التزام مطالبه نمود که در این موارد تعیین خسارت بر عهده کارشناس است. اما بهتر است برای تخلف از تعهدات مهم طرف مقابل حتماً وجه التزام (مثال در قالب خسارت روزانه) تعیین شود.
برای تخلف از تعهدات مهم طرف مقابل حتماً وجه التزام (مثال در قالب خسارت روزانه) در قرارداد سرمایه گذاری در پروژه تعیین شود.
تعیین داور در قرارداد سرمایهگذاری در پروژه
برای حل اختلافات در قراردادها بعضاً داور تعیین میشود اما در این رابطه همواره توجه داشته باشید که نقش داور یا حکم در قرارداد مشارکت در ساخت یا هر قرارداد دیگری نقشی مشابه نقش قاضی دادگاه است و نه صرفاً میانجیگری و ایجاد صلح و سازش بین طرفین دعوا. بنابراین اگر داور قرارداد مشارکت در ساخت را به گونهای انتخاب میکنید که با طرفین قرارداد دوستی و نزدیکی دارد میبایست به وی اطلاع دهید که در اثر پذیرش نقش داور، وی نهایتاً ملزم به صدور رای به نفع یک طرف و به ضرر طرف دیگر است و بدین ترتیب یک طرف قرارداد از وی رنجیده خواهد شد.
انتخاب کارشناس فنی مرضیالطرفین در قرارداد مشارکت در ساخت بسیار موثر است. بسیاری از مسایل و مشکلات قرارداد مشارکت در ساخت، اختلافاتی است که نیازی به مراجعه به دادگاه یا داوری ندارد و با اظهارنظر کارشناسی حل میشود. لزومی ندارد که کارشناس فنی مورد توافق، کارشناس رسمی باشد.
مدت زمان قرارداد مشارکت در ساخت
بحث مدت زمان قرارداد در این نمونه قرارداد همکاری با انواع دیگر قراردادها اندکی متفاوت است چرا که در قرارداد مشارکت در ساخت مدت زمان قرارداد اصولاً به صورت جدول زمان بندی در متن قرارداد شراکت ارائه میشود و در آن پروژه به چندین مرحله تقسیم شده و برای اجرای هر مرحله فرصت زمانی مشخص شده و در صورت عدم رعایت زمانبندی ضمانت اجرا و جرائمی در نظر گرفته شده است.
نمونه قرارداد مشارکت با بانک
قرارداد مشارکت مدنی با بانک برای مواردی است که یک فرد میخواهد یک سرمایهگذاری انجام دهد و به تبع آن با دریافت سرمایه از بانک، بانک را نیز در سرمایهگذاری خود شریک کند. برای انعقاد قرارداد مشارکت مدنی با بانک اطلاعات هویتی، موضوع مشارکت، میزان سرمایه مورد نیاز، حداکثر مدت مشارکت، پیشبینی خرید، هزینه و فروش، سهم سود پیشنهادی متقاضی و وثیقههایی که برای ضمانت حسن انجام کار باید به بانک سپرده شود، به بانک ارائه میگردد. بانک یا سایر موسسات مالی میتوانند تا ۸۰ درصد کل سرمایه را در یک شرکت مدنی در اختیار بگیرند و همچنین فروش اقساطی سهمالشرکه نیز در این حالت امکانپذیر است.