برای انحصار وراثت مدارکی لازم است که بدون آنها فرایند انحصار وراثت شکل نمیگیرد، برای انحصار وراثت قبل از مراجعه به مراجع رسمی، این مدارک باید تهیه شوند، تهیه این مدارک هم از جمله مواردی است که هزینه انحصار وراثت محسوب میشود.
شناسنامه و گواهی فوت متوفی
اداره ثبت احوال پس از فوت، مراتب آن را ثبت میکند و شناسنامه فرد را باطل میکند به این ترتیب گواهی فوت صادر میشود، برای انحصار وراثت اصل گواهی فوت و کپی برابر اصل آن به انضمام درخواست، لازم است.
استشهادیه محضری
در فرمی که دادگستری در اختیار متقاضی قرار میدهد باید اسم تمام وارثان نوشته شود، دو تن از کسانی که وراث و درگذشته را میشناسند، باید فرم را امضا کنند و آن را در دفتر استاد رسمی گواهی کنند.
رسید گواهی مالیات بر ارث
وراث باید پس از فوت متوفی سیاههای از تمام داراییهای منقول و غیرمنقول او را به اداره دارایی تحویل بدهند و رسید آن را دریافت کنند، این رسید با تقاضای گواهی انحصار وراثت به دادگاه ارائه میشود.
آگهی فوت
معمولاً در جریان درخواست انحصار وراثت، دادگاه با هزینه متقاضیان، یک آگهی فوت در روزنامه منتشر میکند تا وراث احتمالی یا کسانی که ادعایی دارند، برای ثبت آن به دادگاه مراجعه کنند.
کپی برابر اصل شده شناسنامه وراث
وارثانی که تقاضای انحصار وراثت دارند، باید علاوه بر شناسنامه خود، کپی برابر اصل شده شناسنامه وراث دیگر را هم به دادگاه تقدیم کنند همچنین مدیر دفتر دادگاه، اصل شناسنامهها را خواهد خواست.
مالیات بر ارث
مالیات بر ارث مالیاتی است که به داراییهای متوفی تعلق میگیرد. تا زمانی که مالیات اموال او تعیین نشده باشد، انتقال اموال ممکن نیست، برای درخواست گواهی انحصار وراثت باید با مراجعه به اداره مالیات، اموال فرد درگذشته را در اظهارنامه مالیات بر ارث گزارش کرد.
مالیات بر ارث بر تمام اموال متوفی تعلق نمیگیرد، وجوهی مثل مستمری بازنشستگی که بیمه آن را پرداخت میکند، مشمول مالیات بر ارث نمیشود، علاوه بر آن سنوات پایان کار، دیه و خسارت بیمه عمر از مالیات بر ارث معاف هستند.
ترتیب تقسیم اموال
پس از فوت متوفی اموال باقی مانده با توجه به نسبت خاصی بین وراث تقسیم میشود، ترتیب وراث برای تقسیم ارث به صورت همسر، پدر و مادر و سپس فرزندان خواهد بود، یعنی اگر پدری فوت کند و همسر وی در قید حیات باشد یک هشتم از اموال غیرمنقول به او ارث میرسد، سپس سهم ارث پدر و مادر در صورت حیات و پس از آن نیز فرزندان به نسبت ذکر شده ارث خواهند برد.