همانطور که در تعریف مزبور ذکر شد زمانی می توانیم دعوای تصرف عدوانی را مطرح کنیم که این چهار شرط وجود داشته باشد:

 

1-موضوع دعوا، مال غیر منقول مانند زمین، آپارتمان، مغازه و باغ باشد.

 

2-خواهان پیش از خوانده و سابقا ملک را در تصرف داشته است.

 

3-خوانده پس از تصرف او، اقدام به تصرف ملک نموده است.

 

4-خوانده عدوانا یعنی غیرقانونی به تصرف پرداخته است.

فرض کنید شما مالک مغازه‌ای هستید و منافع ملک خود را به مستاجر در زمان مشخصی با اجاره واگذار کردید. اکنون مدت اجاره منقضی شده است و شما که خود قصد دارید اقدام به فروش لباس در ملک خود کنید، مشاهده می کنید که فرد مورد نظر ملک شما را تخلیه نمی‌کند. آیا در این حالت می‌توانید با دعوای کیفری تصرف عدوانی اقدام به جلب فرد کنید؟ در چنین حالتی که شما مالک هستید نمی‌توانید از او طرح شکایت تصرف عدوانی کیفری کنید.

یا تصور کنید شما مستأجر مغازه ای هستید و برای مسافرت به خارج می‌روید و پس از بازگشت می بینید که موجر شما (مالک)، عین مستأجره را به تصرف خود در آورده است. در اینجا شما امکان طرح دعوی رفع تصرف عدوانی را به عنوان متصرف سابق (مالک منافع عین مستأجره) در برابر متصرف فعلی (مالک عین) خواهید داشت.

نکته‌ی مهمی که اغلب باعث می شود افراد نتوانند به طور کامل به حق خودشان در رابطه با اموال غیر منقول برسند شباهت تصرف عدوانی با موارد مشابه قانونی دیگر است. از آنجا که دعوای تصرف عدوانی با دعوای خلع ید و تخلیه ید شباهت ها و تفاوت هایی دارد، بایستی با شناخت دقیق هر یک از دعاوی مذکور، به گونه ای صحیح اقامه دعوی نمود تا بتوان به راحتی احقاق حق کرد.