به بیان ساده، مالیات علی‌الرأس یعنی تعیین مالیات به صورت تخمینی توسط سازمان امور مالیاتی، در شرایطی که شفافیت مالی کافی از سوی مؤدی ارائه نشده باشد. این روش برخلاف شیوه‌های معمول مبتنی بر دفاتر قانونی، استناد چندانی به اطلاعات ارائه‌شده توسط مؤدی ندارد و بیشتر مبتنی بر تخمین و ارزیابی‌های کارشناسی است.