نکته حائز اهمیت و تفاوت اصلی دعوی تخلیه ید با دعوی خلع ید این است که در دعوی تخلیه ید تصرفات خوانده از ابتدا مشروع و بر حسب اذن و اجازه مالک یا ماذون از طرف مالک بوده و بعد از مدتی چهره مشروعیت تصرف با انقضاء مدت قرار داد یا توافق از بین رفته و از آن تاریخ به بعد غاصبانه تلقی میشود. در بحث تخلیه ید خواهان مالک است خوانده هیچ وقت منکر مالکیت خواهان و مدعی مالکیت برای خود نیست در این دعوی با توجه به اتمام مدت قرارداد یا توافق خواهان خواستار خالی کردن ملک از دادگاه هست.
مثال تخلیه ید
برای مثال وقتی خانه ای را به اجاره میدهیم و مدت این اجاره یک سال هست حال بعد از یک سال که مدت قرار داد تمام میشود. مستاجر همچنین متصرف ملک بوده و ملک را تخلیه نمیکند، در این حالت است که تصرفات وی از ابتدا مشروع بوده و بعد از انقضا مدت اجاره تصرفات وی از حالت مشروعیت خارج و غاصبانه میشود که با وجود چنین حالتی باید موجر دعوی تخلیه ید به طرفیت مستاجر اقامه نماید.