تصرف در خصوص اموال غیر منقول مانند زمین به کار می رود. تصرف در خصوص اموال منقول مانند ماشین و گوشی موبایل به کار نمی رود، درباره اموال منقول، ممکن است عناوینی مانند سرقت، کلاهبرداری و خیانت در امانت استفاده شود.
تصرف در خصوص اموال غیر منقول مانند زمین به کار می رود. تصرف در خصوص اموال منقول مانند ماشین و گوشی موبایل به کار نمی رود، درباره اموال منقول، ممکن است عناوینی مانند سرقت، کلاهبرداری و خیانت در امانت استفاده شود.
باتوجه به اینکه تصرف عدوانی جزء جرایم قابل گذشت است که با رضایت و گذشت شاکی تعقیب آن موقوف می شود. بر اساس قانون مجازات اسلامی در جرایم تعزیری قابل گذشت هرگاه متضرر از جرم در مدت یک سال از تاریخ اطلاع از وقوع جرم، شکایت نکند، حق شکایت کیفری او ساقط می شود مگر اینکه تحت سلطه ی متهم بوده یا به دلیلی خارج از اختیار، قادر به شکایت نباشد که در این صورت مهلت مزبور از تاریخ رفع مانع محاسبه می شود. هر گاه متضرر از جرم قبل از انقضای مهلت مزبور فوت کند و دلیلی بر صرف نظر وی از طرح شکایت نباشد هر یک از ورثه وی در مهلت شش ماه از تاریخ وفات حق شکایت دارد.
در موضوع تصرف عدوانی کیفری، طبق قانون مجازات اسلامی قاضی موظف است پس از طرح شکایت، برابر آئین دادرسی کیفری رسیدگی کند و علاوه بر مجازات مجرم که شامل یک ماه تا یک سال حبس است، حسب مورد به رفع تصرف عدوانی حکم دهد. این ماده قانونی فقط درباره اموال غیرمنقول است و اموال منقول را شامل نمی شود.در تصرف عدوانی حقوقی در صورت تایید دادگاه، خوانده محکوم به رفع تصرف عدوانی و پرداخت خسارت وارده و حق الوکاله وکیل خواهد شد.مجازات تصرف غیر قانونی مجدد در صورتی که بعد از رفع تصرف توسط دادگاه، شخص متصرف دوباره اقدام به تصرف اموال غیرمنقول مورد نظر کند، نه تنها دوباره رفع تصرف خواهد شد بلکه به حبس از شش ماه تا دو سال نیز محکوم میشود.بهتر است بدانید که در این مواقع، دادگاه کاملا جدی عمل میکند.
یکی از اساسی ترین مشکلاتی که ممکن است در هریک از ساختمان های امروزی رخ دهد، دعوا در املاک مشاع است. تصور کنید که شما به همراه شریکتان، ملکی را خریداری کرده اید و از همان ابتدا؛ حد استفاده از این ملک میان خودتان تقسیم نموده اید اما به تدریج و بعد از گذشت مدتی، شریکتان از محدوده ی خود تجاوز کرده و بخشی از سهم شما را نیز به تصرف خود در آورده است. در چنین شرایطی میتوانید دادخواست خود را به دادگاه ارائه کنید. معمولاً در این شرایط، قاضی به رفع تصرف ملک مشاع رای میدهد و مشکل چندانی در این زمینه نخواهید داشت. البته توصیه می کنیم قبل از خریداری املاک مشاع، در مورد تقسیم بندی آن نهایت شفافیت و صراحت را به خرج دهید تا در آینده دچار مشکلات این چنینی نشوید.
در دعوای خلع ید، داشتن سند رسمی مالکیت الزامی است. در واقع، دعوای خلع ید، به نوعی دعوای مالکیت است. اما در دعوای تصرف، اثبات سابقه تصرف در ملک با هر دلیلی کفایت می کند و الزامی جهت ارائه سند رسمی نیست. در دعوای خلع ید، صدور رای نهایی و قطعی لازمه اجرای حکم است. اما این مسئله در مورد اخراج متصرف از ملک در دعوی تصرف صادق نیست. در دعوای تصرف عدوانی، امکان رسیدگی خارج از نوبت نیز وجود دارد، ولیکن چنین امکانی برای دعوی خلع ید فراهم نخواهد بود.دعوای خلع ید، دعوایی مالی است و هزینه دادرسی آن بر اساس قیمت منطقه ای ملک تعیین خواهد شد. اما دعوای رفع تصرف دعوایی غیرمالی و هزینه ای به مراتب کمتر از خلع ید خواهد داشت.
اثبات سابقه تصرف در ملک مورد دعوا توسط خواهان اثبات لحوق تصرف خوانده (یعنی اثبات اینکه تصرف خوانده بعد از تصرف خواهان است) غیر منقول بودن مال مورد دعوا اثبات عدوانی بودن تصرف ۱: خواهان دعوا باید بتواند اثبات کند که قبل از متصرف در ملک موضوع دعوی تصرف داشته است.
۲: خواهان دعوا باید بتواند ثابت کند که متصرف با زور و ظلم ، بدون رضایت او و همچنین بدون هرگونه مجوز قانونی، ملک را از تصرف او خارج کرده است.
انواع دعوای تصرف عدوانی تصرف غیرقانونی کیفری، تصرف حقوقی، تصرف کیفری در دعوای تصرف کیفری ، شاکی علاوه بر رفع تصرف متصرف از ملک خویش، مجازات متصرف را نیز از مقام قضایی درخواست می کند. تصرف حقوقی در صورتی که خواسته خواهان رفع تصرف متصرف و اعاده تصرف سابق خود باشد، دعوای تصرف غیر قانونی حقوقی علیه متصرف اقامه می گردد.
طرح دعوی: شخص متضرر باید دادخواست تصرف را به دادگاه صالح تقدیم کند. این دادخواست باید دارای جزئیات مربوط به ملک اشغال شده، نحوه اشغال، خسارات وارده و سایر موارد مرتبط باشد.
ارائه مدارک لازم برای شکایت تصرف عدوانی: متقاضی باید مدارکی همچون سند مالکیت، مستندات مربوط به تصرف غیرقانونی و هرگونه مدرک دیگری که ادعای وی را تأیید کند را به دادگاه ارائه دهد.
احضار طرف مقابل: پس از بررسی دادخواست و مدارک ارائه شده، دادگاه طرف متخلف را احضار می کند تا در جلسه محاکمه حضور یابد و به اتهامات پاسخ دهد.
جلسات رسیدگی: در جلسات رسیدگی، طرفین به ارائه ادله و مستندات خود میپردازند و دادگاه نیز به بررسی موضوع می پردازد. در صورت نیاز، دادگاه می تواند از کارشناسان و شهود نیز استعلام بگیرد.صدور رأی: پس از بررسی کامل پرونده، دادگاه رأی نهایی خود را صادر میکند. این رأی می تواند شامل الزام متخلف به تخلیه ملک، پرداخت خسارت و سایر احکام باشد. در طول مراحل شکایت، بهتر است متقاضی به صورت مستمر پیگیر پرونده خود باشد و یا از وکیل متخصص مشاوره دریافت نماید تا از روند رسیدگی مطلع شود. در صورتی که متخلف از اجرای رأی دادگاه خودداری کند، متقاضی می تواند از طریق واحد اجرای احکام اقدام به تخلیه ملک و وصول خسارات وارده نماید.
در برخی موارد نیز ممکن است نیاز به اقدامات تأمینی همچون توقیف اموال متخلف یا منع خروج از کشور باشد که در این صورت دادگاه می تواند این اقدامات را به عمل آورد. مراحل رسیدگی به پرونده های تصرف عدوانی ممکن است متفاوت با این توضیحات باشد و بستگی به شرایط هر پرونده دارد و باتوجه به اینکه قوانین و رویه های قضائی در این زمینه در طول زمان دچار تغییر می شود.
طبق ماده ۳۴۶ قانون آیین دادرسی مدنی، پس از ابلاغ رای دادگاه بدوی و اعتراض تجدیدنظرخواه، تجدیدنظرخوانده (فردی که حکم به نفع او صادر شده) ۱۰ روز مهلت دارد تا لایحه خود را در پاسخ به لایحه اعتراضی تنظیم و به دادگاه تجدیدنظر ارائه دهد.
تبادل لوایح در مرحله تجدیدنظر به این معناست که طرفین پرونده میتوانند به اسناد و مدارکی که طرف مقابل ارائه کرده پاسخ دهند. این مرحله در فرآیند دادرسی تجدیدنظر اهمیت زیادی دارد، زیرا معمولاً دادگاههای تجدیدنظر به صورت غیرحضوری رسیدگی میکنند، بنابراین استناد به لوایح تبادلی و دلایل مطرحشده در آنها میتواند در تصمیم نهایی دادگاه مؤثر باشد.
استرداد دادخواست ممکن است منجر به رد دعوا یا سقوط آن شود و ممکن است به دلیل اعتبار امر مختومه، امکان طرح مجدد دعوا وجود نداشته باشد.
خیر، در صورت استرداد دعوا و صدور قرار سقوط دعوا، خواهان نمیتواند مجدداً همان دادخواست را مطرح کند.
استرداد دادخواست ممکن است موجب صدور قرار ابطال دادخواست یا رد دعوا شود. در صورتی که دعوا پس از پایان مذاکرات اصحاب دعوا مسترد شود، ممکن است به اعتبار امر قضاوتشده (امر مختومه) منجر شود.
شما میتوانید دادخواست خود را تا قبل از اولین جلسه دادرسی مسترد کنید یا در طول مراحل دادرسی (بدوی و تجدیدنظر) درخواست استرداد دعوا کنید.
بله، طبق قانون آیین دادرسی مدنی، شما میتوانید دعوای خود را قبل از صدور حکم مسترد کنید، مگر اینکه دادگاه تصمیم به صدور حکم گرفته باشد.
بله، اما تغییر نام افراد زیر ۱۸ سال نیاز به رضایت و درخواست رسمی والدین یا سرپرست قانونی آنها دارد. والدین میتوانند با ارائه دلایل کافی، برای تغییر نام شناسنامهای فرزند خود اقدام کنند.
بله، در صورتی که شهود معتبر نباشند یا اطلاعات بهدرستی تکمیل نشده باشد، امکان رد استشهادیه وجود دارد. همچنین، دادگاه در نهایت باید قانع شود که تغییر نام کوچک، به دلیل منطقی و مستدل است.
برای ارائه استشهادیه تغییر نام، حداقل سه الی پنج نفر از شهود کافی است، اما هرچه تعداد شهود بیشتر باشد، تأثیر بیشتری در تصمیمگیری دادگاه خواهد داشت.
استشهادیه نیازی به رسمی بودن ندارد، اما بهتر است به صورت منظم و دقیق و همراه با اطلاعات هویتی کامل شهود ارائه شود. در برخی موارد، گواهیهایی که به تأیید رسمی نیز رسیده باشند ممکن است فرآیند را تسریع کنند.
بله، ارائه استشهادیه در مواردی که فرد قصد تغییر نام کوچک دارد میتواند به عنوان یکی از مدارک ضروری به دادگاه ارائه شود. این استشهادیه باید توسط چند نفر از آشنایان، دوستان یا همکاران امضا شود که نام پیشنهادی فرد را تأیید کنند.