ابراء:
صرف نظر کردن داین ازدین خود به اختیار و میل
ابوین :
تثنیه اب ، پدرومادر را ازباب غلبه ابوین گویند
ابوینی :
منسوب به ابوین ، صفت و نسبت فرزندانی که از یک پدر ومادر باشند ، در برابر ابی وامی به کار میرود .
ابی:
منسوب به اب ، پدری ، از یک پدر ، در مقابل امی
اجداد:
جمع جد ، نیاکان ، پدران پدر ، پدران مادر
هریک از ابوین پدر متوفی تاهرجا که بالا رود عنوان جد رادارد وجمع آن اجداد است وشامل ذکور واناث می شود.
اجداد مرتبه اول :
پدرپدرومادرمادر، وپدرمادرومادرمادررا که چهار نفرند اجداد مرتبه اول نامند که هرگاه یک نفر ازآنان موجود باشد اجدادمرتبه ثانی ارث نمیبرند .اجداد مرتبه ثانی هشت نفرند زیرا برای هر یک ازاجداد مرتبه اول یک پدر ویک مادر میباشد واجداد مرتبه ثالث شانزده نفرند وبرهمین قیاس در هر مرتبه بعد دو برابر میشود.
اخوال:
دایی .دایی ها
اخوه :
درباب ارث شامل برادران وخواهران هردو میباشد
اخوه :
دارائی متوفی بعد ازکسر واجبات مالی ویوین وثلث راارث گویند ومالیات برارث به آن تعلق میگیرد یعنی مبلغ حاصل از جمع واجبات مالی ودیون وثلث باید ازدارائی مثبت میت خارج میشود باقیمانده متعلق مالیات بر ارث است زیرا عنوان ارث فقط برهمان باقیمانده صدق میکند
استیفاء:
درلغت « طلب تمام کردن حق » و در اصطلاح « استفاده از کاریا مال دیگری با رضایت او » مطلق گرفتن
اعمام :
عموها، برادر پدرها
افاقه :
بهبود یافتن ، به هوش آمدن . در فقه هشیاری پس از مستی است وپس از بازیافتن عقل پس از جنون است
اقارب:
خویشان ، نزدیکان ، بستگان
امور حسبی :
اموری که دادگاه ها مکلف اند به آن امور اقدام نموده وتصمیمی اتخاذ کنند بدون اینکه رسیدگی به آنها متوقف بروقوع اختلاف ومنازعه بین اشخاص واقامه دعوی از طرف آنها باشد .
امی :
منسوب به ام ، مادری ، از یک مادر، در مقابل ابی
انحصار وراثت :
حصر وراثت ، درمفهوم تصریق حصر وراثت ودعوی وراثت به کار میرود وآن دعوایی است که بموجب آن وراث متوفی از دادگاه تقاضای صدور تصدیق به منحسر بودن وراث به عدد واشخاص معین ومعلوم می نمایند .
اهلیت:
صفت کسی که دارای جنون ، سفه ، ورشکستگی وسایر موانع محرومیت از حقوق (کلاً و بعضاً) نباشد ، در مقابل حجر به کارمیرود .
صلاحیت شخص برای دارا شدن حق وتحمل تکلیف وبه کار بردن حقوق که بموجب قانون دارا شده است.
برای اینکه متعاملین اهل محسوب شوند باید عاقل ، بالغ ورشید باشند.
اهلیت استیفاء :
صلاحیت شخص برای به کار بردن حقی که دارا شده است مانند صلاحیت کبیر برای معامله در اموال خود که در حال صغر آنها را ازپدر خود به ارث برده است .
ایجاب :
واجب کردن ، لازم کردن مقابل نفی ، سلب
پذیرفتن
اعلام تعهد یا اعلام تملیک (عقد تملیکی) : مقابل قبول .
بالسویه:
برابر، به نحومساوی
تحریر ترکه :
مقصود ازتحریر ترکه تعیین مقدار ترکه ودیون متوفی است.
ترکه :
اموالی که از مرده باقی مانده باشد
تعصیب :
یعنی دادن به عصبه وآن خویشاوند پدری شخص است ،عصب در لغت به معنی احاطه کردن آمده است وبه خویشاوندان پدری از آن جهت عصبه گویندکه شخص را احاطه کرده وحمایت مینمایند در اصطلاح حقوقی رد مقداری از ترکه را که از سهام صاحبان سهم زیادتر است به خویشاوندان پدری متوفی گویند .
در حقوق مدنی زیاده از سهم بین صاحبان فرض تقسیم میشود .
ثلث :
یک سوم ، بخشی از ترکه که وصایای مالی موصی تاآن میزان بدون اجازه ورثه نافذ است .
ثمن :
سهم ادنای زوجه درارث
جد:
پدربزرگ.پدر پدر
جده:
مادرمادر، مادرپدر ، مادربزرگ
حاجب از لحاظ لغوی
- منع کننده ، پرده دار
- حایل ، مانع ارث ، وارثی که دیگری رااز ارث محروم میکند.
حجب :
حالت وارثی است که بواسطه بودن وارث دیگر ازبردن ارث کلاً یاجزائاً محروم میشود .
حجب بردو قسم است :
قسمت اول آنست که وارث ازاصل ارث محروم میگردد مثل برادر زاده که بواسطه بودن برادر یاخواهر متوفی ازارث محروم میشود یا برادرانی که بابودن برادران ابوینی از ارث محروم میگردند .
قسمت دوم آن است که فرض ارث از حد اعلی به حد ادنی نازل میگرددمثل تنزل حصه شوهر ازنصف به ربع در صورتی که برای زوجه اولاد باشد وهمچنین تنزل حصه زن اط حد ربع به ثمن در صورتی که برای زوج واولاد باشد.
حجر:
- نداشتن صلاحیت دردارا شدن حق معین ونداشتن صلاحیت برای اعمال حقی که شخص آن را دارا شده است .
حق شفعه:
هرگاه مال غیر منقول قابل تقسیمی بین دونفر مشترک باشد ویکی ازدو شریک ، حصه خودرا به قصد بیع به شخص ثالثی منتقل کند
