قانون مدنی صرفاً وضعیت حقوقی هدایای قبل از عقد نکاح را روشن نموده و اشاره ای به هدایای پس از ازدواج نکرده است،بدین جهت بایستی ماهیت حقوقی آنها را تحت سایر عناوین قانونی جست وجو نمود.مواد 1037 و 1038 قانون مدنی به ترتیب چنین بیان نموده است که:«هریک از نامزدها می تواند درصورت به هم خوردن وصلت منظور هدایایی را که به طرف دیگر یا ابوین او برای وصلت منظور داده است مطالبه کند اگر عین هدایا موجود نباشد مستحق قیمت هدایایی خواهدبود که عادتاً نگاه داشته می شود،مگر اینکه آن هدایا بدون تقصیر طرف دیگر تلف شده باشد.»
مفاد ماده قبل،از حیث رجوع به قیمت درموردی که وصلت منظور در اثر فوت یکی ازنامزدها به هم خورد محسوس نخواهدبود.»بنابراین باتوجه به مواد فوق می توان دریافت که چنانچه قبل از عقد نکاح از طرف نامزدها یا ابوین آنها هدایایی به طرف دیگر داده شده است در تمام موارد،قابل مطالبه نیست،بلکه تنها تحت شرایطی،طرف اهداکننده حق مطالبه آن هدایا را خواهدداشت.
آن شرایط به شرح ذیل عبارتند از:
وصلت منظور به هم خورده و بنا نباشد ازدواج صورت گیرد.دراین صورت هدایایی که هریک از طرفین به طرف دیگر یا ابوین او داده است قابل مطالبه و استرداد خواهدبود.
این هدایا به منظور و در راستای وصلت طرفین و نه به انگیزه دیگری تقدیم شده باشد.
چنانچه عین هدایا موجود است عین قابل مطالبه و استرداد است،لکن چنانچه عین موجود نیست صرفاً قیمت هدایایی قابل مطالبه است که عادتاً نگاه داشته می شود.مثلاً هدایایی مصرف شدنی که با مصرف عین آن از بین می رود از شمول این بند خارج است.هدایا از نوع البسه و عطور از این گونه اند.
قیمت هدایای نگاه داشتنی که تلف شده اند درصورتی قابل مطالبه است که بدون تقصیر هدیه گیرنده تلف نشده باشد.
به هم خوردن وصلت به جهت فوت یکی از طرفین نباشد.
