۱- دادگاه کیفری_دو؛ با حضور رییس یا دادرس علیالبدل. که در حوزهی قضایی هر شهرستان تشکیل میشود. (مادّهی ۲۹۵).
۲- دادگاه کیفری_یک؛ دارای رییس و دو مستشار. که با حضور دو عضو نیز رسمیّت مییابد. در صورت عدم حضور رییس، ریاست دادگاه به عهدهی عضو مستشاری است که سابقهی قضایی بیشتری دارد. (مادّهی ۲۹۶).
۳- دادگاه انقلاب؛
+برای رسیدگی به جرایم موجب مجازات مندرج در بندهای (الف)، (ب)، (پ)، و (ت) مادّهی (۳۰۲) این قانون، دارای رییس و دو مستشار. که با دو عضو نیز رسمیّت دارد.
+برای رسیدگی به سایر موضوعات، با حضور رییس یا دادرسعلیالبدل یا یک مستشار. (مادّهی۲۹۷).
۴- دادگاه اطفال و #نوجوانان؛ با حضور یک قاضی و یک مشاور. که نظر مشاور، #مشورتی است. (مادّهی ۲۹۸).
۵- دادگاه بخش؛ با حضور رییس یا دادرس علیالبدل. (مادّهی ۳۳۶).
۶- دادگاه تجدیدنظر_استان؛ دارای رییس و دو مستشار. که با دو عضو نیز رسمیّت دارد. (مادّهی ۴۲۶).
۷- دیوان_عالی_کشور؛ متشکّل از رییس و دو مستشار. که با دو عضو نیز رسمیّت دارد. و به تعداد لازم، عضو معاون، که میتوانند وظایف مستشار یا رییس را بر عهده گیرند. (موادّ ۴۶۲ و ۴۶۳ و نیز مادّهی ۴۲۶).
۸- دادگاه نظامی_دو؛ با حضور رییس یا دادرس علیالبدل. (مادّهی ۵۸۳ ناظر به مادّهی ۲۹۵).
۹- دادگاه نظامی_یک؛ دارای رییس و دو مستشار. که با حضور دو عضو نیز رسمیّت مییابد. در صورت عدم حضور رییس، ریاست دادگاه به عهدهی عضو مستشاری است که سابقهی قضایی بیشتری دارد. (مادّهی ۵۸۳ ناظر به مادّهی ۲۹۶).
۱۰- دادگاه تجدیدنظر_نظامی؛ دارای رییس و دو مستشار. که با دو عضو نیز رسمیّت دارد. (مادّهی ۵۸۳ ناظر به مادّهی ۴۲۶).
۱۱- دادگاه ویژهی_روحانیت؛ با حضور حاکم شرع. (مستنبط از موادّ ۱۰ و ۴۲ و ۴۸ آییننامهی دادسراها و دادگاههای ویژهی روحانیّت).
۱۲- دادگاه تجدیدنظر_ویژهی_روحانیت؛ متشکّل از یک رییس و دو مستشار. که با اکثریّت آراء، اتّخاذ تصمیم میشود. (مادّهی ۵۰ آییننامهی دادسراها و دادگاههای ویژهی روحانیّت).
۱۳- شعبهی بدوی_دیوان_عدالت اداری؛ متشکّل از یک رییس یا دادرس علیالبدل. (مادّهی ۳ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری).
۱۴- شعبهی تجدیدنظر_دیوان_عدالت اداری؛ متشکّل از یک رییس و دو مستشار. که با حضور دو عضو رسمیّت مییابد. و ملاک صدور رأی، نظر اکثریّت است. (مادّهی ۳ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری).
۱۵- دادگاه عمومی_حقوقی؛ با حضور رییس دادگاه و یا دادرس علیالبدل. (بند «الف» مادّهی ۱۴ قانون تشکیل دادگاههای عمومی و انقلاب).
۱۶- دادگاه خانواده؛ با حضور رییس یا دادرس علیالبدل و قاضی مشاور زن. که اظهارنظر قاضی مشاور زن، مشورتی است. و قاضی انشاءکنندهی رأی میتواند با نظر وی مخالفت کرده و با ذکر دلیل نظریّهی وی را ردّ کند. (مادّهی ۲ قانون حمایت خانواده).
۱۷- شورای_حل_اختلاف. رییس، دو نفر عضو اصلی، و یک نفر عضو علی البدل. (ماده ی ۳ قانون شورای حل اختلاف).
(بر گرفته از: کتاب آموزه_های آیین دادرسی_کیفری؛ اثر نگارنده؛ انتشارات مساوات).