دادسرای نظامی که با عنوان سازمان قضایی نیروهای مسلح شناخته شده است به جرایم نیروهای نظامی و انتظامی از جمله نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران، راهنمایی و رانندگی، ارتش، سپاه و... رسیدگی می کند. در دادسرای نظامی برابر آیین دادرسی جرایم نیروهای مسلح رسیدگی و مطابق قانون مجازات جرائم نیروهای مسلح رای صادر می شود. با توجه به تخصصی بودن این مرجع معمولاً وکیل بایستی تخصص در دادسرای نظامی داشته باشد یعنی وکیل متخصص در دادسرای نظامی باشد. مقاله پیش رو در خصوص وکیل دادسرای نظامی و شرایط رسیدگی در دادسرای نظامی توسط وکیل متخصص دادسرای نظامی تهیه و به رشته تحریر درآمده است.
درباره وکیل دادسرای نظامی بدانیم...

شکایت در دادسرای نظامی:
برای شکایت از جرایم نیروهای نظامی و انتظامی می توان به دادسرای نظامی محل وقوع جرم مراجعه نمود. بیشترین تعداد جرایم اختصاص به نیروی انتظامی، راهنمایی و رانندگی و... با عنایت به گستردگی کار می باشد.
برای شکایت از نیروهای انتظامی در وهله نخست می توانید با شماره 197 سامانه نظارت همگانی ناجا تماس حاصل نموده و عنوان تخلف و یا جرم ارتکابی و مشخصات کامل فرد متخلف را اعلام نمایید. در انتها می توانید جهت اطلاع از اقدامات صورت گرفته و پیگیری موضوع شماره تماس خود را نیز اعلام فرمایید، مطمئن باشید در اسرع وقت و پس از پیگیری با شما تماس حاصل می گردد.
بدیهی است چنانچه از وقوع جرم متضرر شده باشید و یا قصد پیگیری جدی موضوع را داشته باشید جدای از اعلام به سامانه مورد اشاره، می بایست راساً به دادسرای نظامی برای اعلام جرم و تعقیب کیفری مراجعه نمایید.
برای شکایت از جرایم ماموران نیروهای انتظامی، نظامی و... می توانید به دادسرای نظامی محل وقوع جرم مراجعه نمایید.
به طور مثال چنانچه محل وقوع جرم تهران است می توانید به دادسرای نظامی تهران واقع در خیابا شریعتی، چهارراه قصر مراجعه نمایید، حال چنانچه جرم در شهریار به وقوع بپیوندد می توانید به دادسرای نظامی شهریار واقع در شهرک اداری شهریار مراجعه نمایید و همچنین چنانچه جرم در استان البرز و یا هر یک از شهرستان های آن استان به وقع بپیوندد می توانید به دادسرای نظامی کرج واقع در میدان نبوت «چهارراه نبوت» روبروی پارک نبوت، اردلان 5 دادسرای نظامی استان البرز مراجعه نمایید. بدیهی است مرجع صالح تعقیب دادسرای نظامی محل وقوع جرم می باشد.
توصیه می گردد، پس از آنکه با وکیل متخصص در دادسرای نظامی مشورت نمودید، شکایت خود را به دادسرای نظامی محل وقوع جرم تحویل دهید. مشاوره با وکیل متخصص دادسرای نظامی به این دلیل توصیه می گردد که بسیاری از جرایم قابل طرح شکایت در دادسرای نظامی نبوده و باید در دادسرای عمومی و انقلاب مورد شکایت واقع شود.

مراحل شکایت در دادسرای نظامی بدین شرح است:
1- پس از مراجعه به دادسرای نظامی و اعلام جرم در برگ شکوائیه، مدارک و مستندات خود را پیوست شکایت نموده و پس از ابطال تمبر «فعلاً 10 هزار تومان» جهت ارجاع به دفتر دادستان تحویل می دهید.
2- به صورت معمول پس از ثبت شکایت، موضوع جهت بررسی به بازرسی ناجا ارجاع می گردد و شاکی مکلف است در آنجا حضور یافته، مدارک و مستندات خود را ارائه نموده و در صورت وجود شهود نیز، جهت ادای شهادت معرفی و حاضر نماید.
3- بازرسی ناجا پس از تکمیل پرونده و انجام تحقیقات مورد نظر مقام قضایی پرونده را با ارائه گزارشی مفصل به دادسرای نظامی عودت می دهد.
4- پس از ارجاع پرونده به دادسرای نظامی با دستور دادستان پرونده به یکی از شعب دادیاری و یا بازپرسی ارجاع می گردد.
5- پس از ارجاع و ثبت در شعبه مورد نظر به شاکی ابلاغ می گردد در دادسرای نظامی حضور یافته و پس از استماع شکایت، ادله و مستندات ایشان در صورت احراز، دادیار و یا بازپرس اقدام به احضار مشتکی عنه می نماید.
6- در صورت وجود ادله قوی مبنی بر تحقق جرم برای مشتکی عنه قرار تامین کیفری صادر و در صورت عجز از تودیع، به دستور مقام قضایی به زندان معرفی می شود.
7- پس از انجام تحقیقات در صورت عدم ارتکاب جرم، دادسرای نظامی قرار منع تعقیب و در صورت تحقق و ارتکاب جرم، قرار جلب به دادرسی صادر می گردد.
8- پرونده به دادستان ارجاع و ایشان در صورت تایید، با صدور کیفرخواست پرونده جهت رسیدگی به دادگاه نظامی دو و یا دادگاه نظامی یک ارجاع می گردد.
9- در دادگاه با تعیین وقت و دعوت از طرفین به موضوع رسیدگی شده و رای صادر می گردد.

وکیل دادسرای نظامی:
هر یک از شاکی و یا مشتکی عنه، می توانند وکیل داشته باشند البته توصیه می گردد منتخب شما وکیل دادسرای نظامی یعنی وکیل متخصص در دادسرای نظامی باشد.
شاکی می تواند قبل از شکایت و یا بعد از شکایت وکیل دادسرای نظامی خود را معرفی نماید یعنی شاکی می تواند وکالت به وکیل دهد که شکایت را طرح نموده و یا پس از طرح شکایت وکالت دهد که پیگیر امور باشد.
مشتکی عنه و یا متهم نیز در هر یک از مراحل رسیدگی می تواند وکیل خود را در دادسرای نظامی تعیین نماید.
هر یک از شاکی و یا متهم در مرحله تحقیقات مقدماتی و در دادسرای نظامی می تواند یک وکیل و در دادگاه دو وکیل داشته باشد.
وکالت در دادسرای نظامی تابع شرایط خاصی می باشد که در ذیل بدان اشاره می گردد ولیکن کلیه وکلا دارای پروانه وکالت معتبر می توانند در دادسرای نظامی و دادگاه نظامی جهت دفاع از حقوق موکل خود اعلام وکالت نمایند.
بدیهی است با توجه به تخصصی بودن فرایند دادرسی و اینکه دادسرای نظامی مرجعی اختصاصی محسوب می شود، توصیه می گردد وکیل یا وکلای خود را از میان وکیل متخصص در دادسرای نظامی انتخاب نمایید.
وکیل دادسرای نظامی با عنایت به اینکه به صورت تخصصی در این مراجع فعالیت دارد به نحوه ساز و کار و همچنین شرایط رسیدگی واقف می باشد.
وکیل دادسرای نظامی صرفاً دارای تخصص در این حیطه می باشد.
شما مختار به تعیین وکیل در دادسرای نظامی می باشید و حتی می توانید بدون حضور وکیل و راساً پرونده خود را پیگیری نمایید.
در دادسرای نظامی فقط یک وکیل می تواند حضور داشته باشد و در دادگاه نظامی دو، دو وکیل می تواند حضور یابد و از این جهت فرقی میان شاکی و متهم نمی باشد.
نکته آنکه شما می توانید در مرحله دادسرا دو وکیل معرفی نمایید ولیکن صرفاً یک وکیل حق مداخله در فرایند دادسرا را خواهد داشت.
در دادسرای نظامی وکیل می تواند از عنوان مجرمانه موکل خود اطلاع حاصل و با مطالعه پرونده نسبت به دفاع از موکل خود اقدام نماید.

ممنوعیت وکالت در دادسرا نظامی «ممنوعیت وکیل دادسرای نظامی»:
وکیل دادسرای نظامی می تواند برای دفاع از موکل خود حاضر گردد ولی در جرایم علیت امنیت کشور یا در مواردی که پرونده دارای اسناد طبقه بندی شده و اطلاعات سری و به کلی سری باشد، طرفین بایستی وکیل یا وکلای خود را از بین وکلای رسمی دادگستری که مورد تایید سازمان قضایی نیروهای مسلح باشند انتخاب نمایند.
البته وکیل در صورت دارا بودن تابعیت خارجی نمی تواند برای دفاع در دادگاه نظامی حاضر گردد مگر آنکه در تعهدات بین المللی بدین موضوع تصریح شده باشد.