*همانطورکه میدانیم در حقوق ما، علاوه بر عقد ازدواج دائم، عقد ازدواج موقت هم که به صیغه معروف است، به رسمیت شناخته شده است و قانون از ازدواج موقت به عنوان نکاح منقطع نام برده است.
بعضی از مقررات عقد ازدواج موقت با عقد ازدواج دائم فرق دارد؛ برای مثال، در عقد ازدواج موقت امکان طلاق وجود ندارد بلکه رابطهی زن و مرد که با عقد بهوجودآمده با دو عامل دیگر از بین میرود:
۱. یکی از تفاوتهای عقد ازدواج موقت (صیغه) با عقد ازدواج دائم در این است که عقد ازدواج موقت همانطور که از نامش پیداست، موقت است و در زمان خوانده شدن عقد، یک مدت مشخص (مثلا ۳ ماه) برای آن تعیین میشود؛ (طبق ماده ۱۰۷۶ قانون مدنی، مدت نکاح موقت باید کاملا معین شود.) با گذشتن این زمان، مدت عقد تمام میشود. بنابراین اگر زن و مردی بعد از عقد موقت میخواهند به این رابطه پایان بدهند، یک راهش این است که منتظر بمانند تا مدت عقد، خودبهخود تمام شود. ۲. اما اگر مدت عقد موقت طولانیتر (مثلا چند ساله) است، منتظرماندن برای تمام شدن مدت عقد شاید مطلوب زوجین نباشد، همانطور که گفتیم امکان این هم که مرد، زن را طلاق بدهد وجود ندارد. در این صورت چه میتوان کرد؟
پاسخ اینست که شوهر میتواند در هر زمان در طول مدت عقد موقت، برای پایان دادن این رابطه زوجیت، از بذل مدت استفاده کند؛ یعنی مدت باقی مانده را به زن ببخشد و رابطهای را که بین آنها وجود دارد قطع کند.
اما زن چگونه میتواند این رابطه را پایان دهد؟
درصورتیکه در عقد موقت، شرط شده باشد که زن از جانب مرد وکالت در بذل مدت دارد یا اینکه بعد از عقد، یک وکالتنامه تنظیم شود که به زن حق بذل مدت بدهد، در این صورت زن هم میتواند به این رابطه پایان دهد.
اما اگر چنین شرطی نشده باشد و وکالت شوهر به زن منتفی باشد، اگر ادامه زندگی مشترک برای زوجه عقد موقت با دشواری و مشقت فراوان همراه باشد، زن می تواند به استناد وضعیت عسر و حرج و با ملاک ماده ۱۱۳۰ قانون مدنی به دادگاه خانواده مراجعه نماید و دادگاه خانواده در صورت احراز عسر و حرج زن در ادامه زندگی زناشویی ازدواج موقت، حکم به الزام زوج به بذل باقی مانده مدت صادر خواهد کرد و اگر زوج به اراده از اجرای حکم امتناع کند، نماینده دادگاه نسبت به اجرای حکم صادره اقدام خواهد کرد./پایگاه آموزشى قوه قضاییه(مهداد)