دادخواست اعسار از پرداخت مهریه را می توان در قالب دعوی تقابل ( یعنی در پاسخ به دعوی مطالبه مهریه و قبل از صدور حکم بر پرداخت مهریه ) نیز مطرح نمود.

تعیین اینکه مرد دادخواست اعسار از پرداخت مهریه را در قالب دعوی تقابل مطرح نماید یا اینکه بعد از محکومیت به پرداخت مهریه ، مبادرت به طرح دعوی مستقل اعسار از پرداخت مهریه نماید ، با توجه به شرایط خواهان و وضعیت او صورت می پذیرد.

نمونه متن دعوی تقابل اعسار از پرداخت مهریه

خواهان : مشخصات مردی که دعوی مطالبه مهریه علیه او مطرح شده است.

خوانده : مشخصات خانمی که دعوی مطالبه مهریه را مطرح نموده است.

خواسته : دعوی تقابل در قبال پرونده کلاسه       شعبه      دادگاه خانواده -----و درخواست صدور حکم بر اعسار از پرداخت مهریه به شرح متن

دلایل و منضمات دادخواست : تصویر دادخواست و ابلاغیه وقت رسیدگی دعوی اصلی ، استشهادیه کتبی شهود ، استماع شهادت شهود ، اجاره نامه و فیش حقوقی و استناد به محتویات پرونده کلاسه      

نمونه متن دعوی تقابل اعسار از پرداخت مهریه

ریاست محترم دادگاه ----

با سلام احتراماً اینجانب         به استحضار می رساند خوانده دعوی طی پرونده             شعبه          

دادگاه خانواده----- ، دعوی مطالبه تعداد ۵۰۰ عدد سکه طلای تمام بهار آزادی را مطرح نموده است.

در حالی که بنده به شرح مدارک تقدیمی و گواهی شهود غیر از حقوق ماهیانه ناچیز کارگری / کارمندی و آپارتمان کوچک محل سکونت خود و زن و فرزندانم فاقد هرگونه مالی می باشم.

با توجه به این مراتب وچون توان پرداخت مهریه مورد مطالبه و اساساً شرایط پرداخت آن را ندارم ، مستنداً به مواد ۱۰و ۳ قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی و نیز ماده ۲۴ قانون آیین دادرسی مدنی رسیدگی به دعوی و صدور حکم بر اعسار از پرداخت مهریه موضوع پرونده استنادی را استدعا دارم.

۳- زمان طرح دعوی اعسار از پرداخت مهریه

ملاحظه گردید که طرح دعوی اعسار از پرداخت مهریه ، قبل و بعد از صدور حکم بر پرداخت مهریه امکان پذیر است.

هر چند معمولاً برخی مردان برای اطاله رسیدگی و مستأصل نمودن زن ، دعوی اعسار از پرداخت مهریه را پس از صدور حکم و چه بسا در مرحله اجرای احکام ، مطرح می نمایند ، ولی در مواردی طرح دعوی تقابل در قبال دادخواست اعسار از پرداخت مهریه به نفع مدیون ( مرد ) می باشد.

۴- نوع تصمیم دادگاه در قبال دادخواست اعسار از پرداخت مهریه

مهمترین موضوعی که دادگاه رسیدگی کننده به دعوی اعسار از پرداخت مهریه برای صدور حکم درباره خواسته مدیون یا محکوم علیه بدان توجه می نماید ، میزان بضاعت و توانایی مالی مرد می باشد.

از نظر قانونی صدور حکم بر اعسار مطلق مرد ( یعنی اینکه به جهت ناتوانی مالی مرد هیچ پیش قسط یا اقساطی برای پرداخت مهریه تعیین نگردد ) مانعی ندارد.

اما عملاً تمایل غالب دادگاه ها به صدور حکم اعسار و سپس تقسیط مهریه است یعنی درست است که مرد توان پرداخت یکجای مثلاً ۵۰۰ سکه طلا را ندارد با این حال از دید دادگاه پرداخت اقساطی این مقدار مهریه را برای او ممکن است.

پس تصمیم دادگاه، یا صدور حکم بر اعسار مطلق است یا صدور حکم بر تقسیط مهریه

همانطور که بیان شد تعدیل اقساط مهریه تعیین شده چه در جهت افزایش و چه در جهت کاهش اقساط حسب مورد از ناحیه زن یا مرد میسر می باشد .

در هر حال مهریه از جمله حقوق مالی زن بر شوهر است و مانند سایر مطالبات اصل بر پرداخت فوری آن است و طرح دعوی اعسار از پرداخت مهریه و درخواست تقسیط مهریه از ناحیه مرد ، بیانگر موضع ضعیف حقوقی مرد در قبال حق زن بر مهریه است.