⭕️ صلاحیت ذاتی
⭕️ صلاحیت محلی
1⃣صلاحیت ذاتی :
❇️صلاحیت ذاتی دارای سه مولفه است:
1⃣صنف ( قضایی یا اداری )
2⃣ نوع (عمومی یااختصاصی )
3⃣درجه ( بدوی یا تجدیدنظر )
📚 تقسیم بندی مراجع از حیث صنف:
1⃣مراجع قضایی:
⏮ مانند دادگاه ها و شورای حل اختلاف
2⃣مراجع اداری:
⏮ مانند دیوان عدالت اداری
📚 تقسیم بندی مراجع از حیث نوع:
1⃣مراجع عمومی:
⏮مراجعی که صلاحیت رسیدگی به تمامی دعاوی و اختلافات را دارند جز آنچه به موجب قانون در صلاحیت سایر مراجع میباشد.
2⃣ مراجع استثنائی (اختصاصی):
⏮مراجعی که فقط صلاحیت رسیدگی به موضوعاتی را دارند که صراحتا طبق قانون در صلاحیت آنها میباشد.
📚تقسیم بندی مراجع از حیث درجه:
♻️مراجع رسیدگی دارای سلسله مراتبی است که باید رعایت شوندکه به تالی و عالی تقسیم میشوندشورای حل اختلاف و محکمه عمومی مرجع تالی و دادگاه تجدیدنظر و دیوان عالی کشور مرجع عالی میباشند.
🔰نکته:
⏮تا زمانیکه به ماهیت دعوایی در مرجع پایین تر رسیدگی نشده باشد رسیدگی به آن در مرجع بالاتر امکان پذیر نیست.
2⃣صلاحیت محلی :
💠احکام مربوط به صلاحیتها :
🔶 صلاحیت مربوط به دعاوی منقول:
1⃣این دعاوی در دادگاه محل اقامت خوانده مطرح میشود.
2⃣ اگر خوانده در ایران اقامت نداشت اگر در ایران محل سکونت موقت دارد دعوا در آن محل اقامه میشود و چنانچه محل سکونت نیز نداشته باشد ولی مال غیر منقول داشت در دادگاهی که مال غیر منقول در حوزه آن است اقامه میشود.
3⃣ اگر خوانده در ایران مال غیر منقول نداشت،خواهان در دادگاه محل اقامت خود اقامه دعوا میکند.
4⃣ اگر خواهان در ایران محل اقامت نداشت در این حالت هریک از دادگاههای عمومی ایران صالح به رسیدگی میباشند.
🔶🔶صلاحیت محلی در دعاوی غیر منقول:
1⃣در صلاحیت داذگاه محل وقوع مال غیرمنقول است.
2⃣اصحاب دعوا نمیتوانند بر خلاف آن توافق کنند.
3⃣ اگر دعوا مربوط به اموال غیر منقولی باشد که در حوزه های مختلفی قرار دارند خواهان میتواند به دادگاه واقع در حوزه هرکدام از آن اموال که بخواهد مراجعه کند.
🔰نکته:
⏮اگرخواسته هم مربوط به اموال منقول و هم مربوط به اموال غیرمنقول باشد در دادگاهی اقامه میشود که مال غیر منقول در حوزه آن واقع شده است به شرطی که هر دو دعوا از یک منشا باشد.
وچنانچه از یک منشا نباشد دو دعوا را از هم جدا کرده و هرکدام را در دادگاه صالح خودش طرح میکنیم.
🔶🔶🔶صلاحیت محلی در دعاوی تجاری::
🔵خواهان برای طرح دعوا میتواند به هریک از این دادگاهها مراجعه کند:
1⃣دادگاه محل انعقاد عقد
2⃣دادگاه محل اجرای تعهدات قراردادی
3⃣ دادگاه محل اقامت خوانده
🔶🔶🔶🔶صلاحیت محلی در دعوای مطالبه وجه چک:
1⃣ دادگاه محل صدور چک
2⃣ دادگاه محل استقرار بانک
3⃣ دادگاه محل اقامت خوانده
4⃣ اگرخواندگان متعدد باشند خواهان در دادگاه محل اقامت هرکدام که خواست میتواند اقامه دعواکند.
🔶🔶🔶🔶🔶صلاحیت محلی درخواست تامین دلیل::
🔵این درخواست در صلاحیت دادگاهی است که دلیل مورد درخواست در حوزه آن واقع شده است و تامین دلیل در صلاحیت شورای حل اختلاف میباشد.
🔶🔶🔶🔶🔶🔶صلاحیت محلی دعاوی راجع به ترکه:
1⃣ دعاوی راجع به ترکه در صلاحیت دادگاه آخرین محل اقامت متوفی میباشد.
2⃣ اگر آخرین اقامتگاه متوفی مشخص نباشد دادگاه محل آخرین سکونت متوفی صالح است.
3⃣ اگر متوفی اقامتگاه یا محل سکونت نداشت دادگاهی که ترکه در حوزه آن واقع است صالح است.
🔶🔶🔶🔶🔶🔶🔶صلاحیت محلی دعاوی راجع به ورشکستگی:
1⃣در محل اقامت تاجر متوقف یا ورشکسته
2⃣اگر تاجر در ایران اقامتگاه نداشت دادگاهی که در آن حوزه برای معاملات شعبه یا نمایندگی دارد.
🔶🔶🔶🔶🔶🔶🔶🔶صلاحیت محلی دعاوی ناشی از تعهدات شرکت:
1⃣دادگاه محل انعقاد عقد
2⃣ دادگاه محل تسلیم کالا
3⃣دادگاه محل تادیه پول
4⃣ دادگاه محل اقامت خوانده
