صورتجلسه داوری در طلاق توافقی
یکی از مهمترین مراحلی که زوجین پس از تصمیم به طلاق توافقی میباید در خصوص آن به تصمیمگیری مشترک برسند تنظیم صورتجلسه داوری میباشد. در این صورتجلسه که باید به امضای زوجین برسد در خصوص مسائل ذیل باید تصمیم گیری شود.
- مهریه: توافق در خصوص مهریه از مهمترین بخشهای این صورتجلسه میباشد چرا که اصولا حقوق مالی طرفین از مهمترین موضوعات قابل بحث است بنا بر توافق طرفین ممکن است بخشی از مهریه در تبادل طلاق بذل ( بخشیده) شود و باقی آن پرداخت شود یا کل مهریه در قبال طلاق بخشیده شود و یا حتی کل مهریه دریافت گردد. بعنوان مثال در یکی از پروندههای مربوطه کل مهریه زوجه ۲۲۰ عدد سکه بهار آزادی بود که توافق گردید تعداد ۱۲۰ عدد سکه از طرف زوجه به زوج بذل گردد و باقی مانده پس از اجرای صیغه طلاق به زوجه پرداخت گردد. در مورد دیگری که کل مهریه زوجه ۳۰۰ سکه بهار آزادی و یک حج عمره بود، توافق حاصل شد که زوجه تعداد ۲۵۰ عدد سکه و حج خود را به زوج در قبال طلاق توافقی خلع بذل نماید و الباقی مهریه که ۵۰ عدد سکه تمام بهار آزادی بود، پس از اجرای صیغه طلاق ماهیانه دو عدد سکه پرداخت نماید.
- حضانت فرزندان مشترک: این موضع نیز از پراهمیتترین موضوعات در صورتجلسه طلاق توافقی میباشد. چرا که چه چیز مهتر از سرنوشت کودکان حاصل از یک ازدواج، که ممکن است پس از جدایی زوجین به مخاطره بیفتد.
ماده ۱۱۶۹ قانون مدنی حضانت فرزندان چه پسر و چه دختر تا ۷ سالگی به عهده مادر گذاشته شده است و پس از آن طبق قانون حضانت فرزند تا سن بلوغ یعنی دختر ۹ سال تمام و پسر ۱۵ سال تمام با پدر است، که البته با توافق زوجین این موضوع میتواند تغییر پیدا کند.
فرزندان پس از سن بلوغ از حضانت خارج می شوند و این خودشان هستند که تصمیم میگیرند که با چه کسی زندگی نمایند. بنابراین اگر زوجین دارای فرزند یا فرزندان مشترکی هستند که از حضانت خارج شدهاند، یعنی بالاتر از سن بلوغ هستند، دیگر نیازی نیست که در این خصوص توافقی داشته باشند، اما چنانچه سن فرزندان کمتر از سن بلوغ باشد این زوجین هستند که میباید انتخاب و توافق نمایند که فرزندان تحت حضانت چه کسی باشند.
برای مثال در پروندهای زوجین تصمیم گرفتند که تا سن بلوغ فرزند مشترک طبق قانون تا ۷ سالگی نزد مادر و پس از آن با پدر زندگی کنند.
- بنا بر ماده ۱۱۹۹ قانون مدنی نفقه فرزند به عهده پدر میباشد و بعد از فوت پدر یا عدم توانایی مالی او بر عهده جد پدری و اگر جد پدری توانایی مالی نداشته باشند در صورت حیات و توانایی مالی مادر، نفقه فرزند به عهده مادر است. بنابراین قانون در وهله اول پدر را مسئول پرداخت نفقه فرزند میداند، الویت طبق قانون و فارغ از بحث حضانت پرداخت نفقه فرزند پس از جدایی بر عهده زوج بوده که میتوان در صورتی که حضانت فرزند با مادر باشد، نسبت به مقدار نفقه پرداختی نیز توافق حاصل گردد.
اما آنچه مسلم است مقدار نفقه پرداختی میباید به اندازه نیاز فرزند که قانون در ماده ۱۲۰۴ بدان اشاره کرده است که شامل: مسکن، غذا، البسه، اثاث و
- جهیزیه: در هنگام جدایی میباید نسبت به کلیه حقوق و داراییهای توافق حاصل شود. یکی از آن موارد لوازم و وسایلی است که زوجه در هنگام ازدواج بعنوان جهیزیه به خانه زوج میآورد و نسبت به آنها مالکیت دارد، لذا پس از تصمیم جدایی میباید مشخص شود که جهیزیه در اختیار چه کسی خواهد بود که معمولا در صورتجلسه تنظیمی یا جهیزیه در در اختیار زوجه است و یا مقرر گردد. پس از اجرای صیغه طلاق جهیزیه به زوجه مسترد میگردد.
- هدایا و سایر حقوق مالی: در زمان جدایی در صورتی که هریک از طرفین در دوران زوجیت هدایایی برای دیگری خریداری کره و یا حقوق مالی به ذمه خویش دارد می باید نسبت به آن استرداد، بذل یا پرداخت آنها تعیین و تکلیف نماید تا پس از جاری شدن صیغه طلاق ادعایی باقی نماند.
تنظیم صورتجلسه توافقات زوجین در خصوص مطالب فوق اولین و مهمترین قدم در راستای صدور گواهی عدم امکان سازش در طلاق توافقی است.