کارفرما که طرف مقابل قرارداد کار با کارگر محسوب می‌شود؛ باید یک قرارداد شفاف، محکم و روشن تنظیم کند و جای هیچ شبهه‌ای باقی نگذارد.
یک قرارداد صحیح باید موارد زیر را در نظر بگیرد:
1- نوع قرارداد را تعیین کنید (نوع کتبی یا شفاهی)
طبق قانون کار رابطه بین کارگر و کارفرما در صورتی که بین آنها قرارداد بسته شود، رسمیت دارد. یک طرف این قرارداد کارگر و یک طرف دیگر کارفرما است.
در قرارداد کار بین کارفرما و کارمند باید مشخص شود که قرارداد کتبی است یا شفاهی. جهت تنظیم بهترین قرارداد، بهتر است کارفرما قراردادهای کارگران را هرچند کوتاه‌مدت به صورت کتبی تنظیم کند.
قراردادهای کتبی از سندیت بیشتری برخوردار بوده و برای اینکه اصول حقوقی آن رعایت شود بهتر است در در حضور یک وکیل تنظیم و امضا شود.
2- موضوع قرارداد را دقیقا مشخص کنید
از دیگر موارد مهمی که در انعقاد قرارداد باید در نظر گرفت این است که موضوع قرارداد به طور کامل و دقیق مشخص باشد و در قرارداد ثبت شود.
اگر زمانی بین کارگر و کارفرما مشکلی پیش آید و برای حل آن به نهادهای رسیدگی‌کننده مراجعه کنند، هیات داوری یا هیات حل اختلاف پیش از هر چیزی به موضوع قرارداد توجه می‌کند.
در واقع باید به طور شفاف و دقیق عنوان شود که موضوع قرارداد انجام یک فعالیت یا همان کار در برابر دریافت دستمزد است.
تعهدات و شرح وظایفی که کارمند باید انجام دهد به طور کامل مشخص باشد و معلوم شود برای چه کاری دقیقا استخدام شده است.
3- مدت زمان قرارداد را مشخص کنید
از دیگر نکات مهم در بستن قرارداد با کارگر آن است که مدت زمان اعتبار قرارداد باید مشخص شود. به این معنی که در قرارداد مدت زمانی که کارگر و کارفرما قرار است با یکدیگر همکاری کنند؛ باید ثبت شود.
اگر یک کارفرما می‌خواهد یک کارگر را به طور دائمی استخدام کند؛ باید در قرارداد ذکر شود که این قراداد از نوع دائمی است و تنها زمانی به پایان می‌رسد که کارگر خود استعفا دهد.
اگر قرارداد از نوع موقتی است، در این صورت نیز باید به طور دقیق مدت زمان قرارداد کار مشخص شود حال چه چند ماه باشد چه چند سال باشد.
کارفرما باید به طور شفاف و دقیق زمان شروع به کار کارمند و زمان پایان کار او را در قرارداد کار ثبت کند.
4- مبلغ قراداد و زمان پرداخت آن را تعیین کنید
حقوق یا دستمزد، مبلغی است که از طرف کارفرما در قبال انجام کاری که بر سر آن توافق می‌شود باید به کارگر پرداخت شود.
کارفرما باید بداند که مجموع دستمزدی که بر اساس قانون به کارگر پرداخت می‌شود؛ نباید کمتر از حداقل مزد قانونی به نسبت ساعات عادی کار باشد.
در زمان بستن قرارداد با کارگر یا کارمند، کارفرما باید مبلغ پرداختی به وی و زمان پرداخت را مشخص کند.
همچنین تمام جزئیات پرداختی از جمله پاداش، حق اولاد، حق مسکن، حق خواروبار، حق ماموریت و غیره را مشخص کند که به چه صورتی پرداخت می‌شود.
5- تعیین وضعیت مرخصی و تعطیلات
برخی کارفرمایان و کارمندان این موضوع را ساده در نظر می‌گیرند یا فراموش می‌کنند و در قرارداد کار اصلا به آن اشاره‌ای نمی‌کنند. در حالی که این موضوع ویژه‌ای داشته و می‌تواند حقوق کارگر را تحت تاثیر قرار دهد.
در قرارداد کار بهتر است به مدت زمان دریافت مرخصی کارگر، وضعیت کاری، روزهای تعطیل و چگونگی مرخصی ساعتی پرداخته و ثبت شود.
همچنین به این موضوع نیز اشاره شود که مرخصی‌ها با حقوق است یا بدون حقوق یا اینکه تا چه میزان مرخصی با حقوق محاسبه می‌شود و چه میزان بدون حقوق.
6- قرارداد سفید امضا نکنید!
کارگران به هیچ عنوان نباید قراردادهای کاری سفید را امضا نکنند. برخی از کارفرماها اقدام به گرفتن امضا از کارگران در قراردادهای سفید می‌کنند که در صورت پایان آن قرارداد می‌توانند هر بندی که به نفع خودشان بوده را به آن اضافه کنند.
به این صورت که کارفرما ادعا می‌کند که کارمند تمام حق و حقوق خود را دریافت کرده و آن را امضا کرده است در حالی که واقعیت این نیست.
این مورد را دست کم نگیرید. لازم است کارمندان آن را رعایت کنند تا در آینده به مشکلی برنخورند که نتوانند آن را حل کنند. همچنین کارفرمایان نیز باید از انجام این کار خودداری کنند. چرا که در صورت اثبات، عواقب بدی برای آنها خواهد داشت.
7- یک نسخه قرارداد به کارگر بدهید
هر کارفرمایی موظف است که حداقل دو نسخه قرارداد کار به همراه تمام پیوست‌های آن که به امضای طرفین قراراداد و دو شاهد رسیده را تهیه کند. کارفرما باید یک نسخه را نزد خود نگهداری کند و نسخه دیگر را در اختیار کارگر بگذارد.
کارگر باید حتما به این نکته توجه کند که اگر کارفرمایی از ارائه یک نسخه قرارداد به او خودداری کرد؛ آن شغل را نپذیرید. زیرا ممکن است در آینده دچار مشکلاتی شود که به ضرر وی تمام شود.
