شرط معنوی یا روانی تحقق کلاهبرداری همان سوءنیت فرد کلاهبردار است. اثبات سوء نیت نیز مانند سایر جرائم کیفری دو مرحله دارد که باید هر دو مرحله مورد تأیید دادگاه قرار گیرد.

۱- سوءنیت خاص

۲- سوءنیت عام

در بحث شروط لازم برای اثبات کلاهبرداری، سوءنیت عام در واقع نیت عمد کلاهبردار برای توسل به شیوه‌های متقلبانه و دروغگویی برای فریب مال‌باخته است.

سوءنیت خاص نیز به معنی داشتن قصد عمد کلاهبردار از بردن مال دیگری است. این مرحله در واقع مهم‌ترین مرحله اثبات هر جرم است که باید عمدی بودن قصد کلاهبردار برای ارتکاب جرم از طرف شاکی اثبات شود. در غیر این صورت دو شرط دیگر بی‌معنی خواهند بود.

شروط لازم برای اثبات کلاهبرداری : اقرار، شهادت، سوگند و علم قاضی

در قانون مجازات اسلامی از اقرار، شهادت، قسامه ، سوگند و علم قاضی به‌عنوان ادله اثبات جرم عبارت نامبرده شده است. فرد زیان دیده مه از وی کلاهبرداری شده برای اثبات فریبکاری کلاهبردار باید از ادله اثبات دعوا در امور کیفری است بهره ببرد.

البته از میان موادردی که بیان شد قسامه در این مورد کاربرد ندارد. قَسامه یکی از راه‌های اثبات وقوع جنایت (قتل و صدمات بدنی) در حقوق کیفری ایران است.