در قانون مجازات اسلامی که در سال ۹۲ تصویب شده، موانع مسئولیت کیفری، جایگزین علل موجه کردن جرم و عوامل رافع مسئولیت کیفری شده است. در قانون مصوب قدیم دو عنوان مجزا برای موارد ذکرشده وجود داشت که هر کدام آثار حقوقی مخصوص به خود را داشتند، امّا اکنون در قانون جدید این دو با هم ادغام شده و موانع مسئولیت کیفری نام گرفته‌اند.