انحصار وراثت یکی از اصطلاحات حقوقی است که برای تقسم اموال فردی که فوت می‌کند، به کار می‌رود یعنی اگر متوفی از خود میراثی به جا گذاشته باشد، این میراث زیر نظر قانون بین کسانی که به عنوان وراث متوفی مورد تایید مراجع قضایی قرار گرفته‌اند تقسیم می‌گردد. 

برای این انحصار وراثت تبعه خارجی، باید ابتدا وضعیت ورثه مشخص شود، سپس برای تقسیم اموال به شورای حل اختلاف آخرین محل اقامت متوفی مراجعه کرده و نسبت به درخواست گواهی انحصار وراثت اقدام کرد. برای دریافت گواهی انحصار وراثت، ورثه باید تمام امور مالی متوفی از جمله تراکنش‌های مالی، انتقال مالکیت و فروش و… را انجام دهند تا روال کار به درستی صورت پذیرد. اگر شخصی که فوت شده از اتباع خارجی باشد؛ اما در ایران مدتی را اقامت داشته و در آنجا ساکن بوده است، چه در خارج یا داخل ایران فوت کند، انحصار وراثت اموال وی هیچ تفاوتی با دیگر ایرانیان ندارد و باید رسیدگی به این امر در شورای حل اختلاف آخرین محل متوفی و در صلاحیت دادگاه ایران باشد. چنانچه متوفی مقیم ایران نباشد ولی وی در ایران صاحب دارایی باشد، در این صورت باید رسیدگی به انحصار وراثت را به عهده دادگاهی بگذارید که آخرین محل زندگی متوفی در ایران آنجا بوده است.