حق ارتفاق یکی از حقوق عینی است که به مالک یک ملک (مستحق) اجازه می‌دهد از ملک دیگری (ملک مورد حق ارتفاق) برای یک هدف خاص استفاده کند. این حق معمولاً در رابطه با املاک مجاور ایجاد می‌شود. خصوصیات حق ارتفاق عبارتند از:
1-تبعیت از ملک:
حق ارتفاق به نفع یک ملک و بر ضرر ملک دیگر برقرار می‌شود و معمولاً به مالک خاصی وابسته نیست، بلکه به ملک متبوع (ملک صاحب حق) متصل است.
2-غیر قابل انتقال بودن به طور مستقل:
این حق را نمی‌توان به طور مستقل از ملکی که به نفع آن برقرار شده، منتقل کرد یا فروخت. یعنی مالک ملک نمی‌تواند حق ارتفاق را بدون انتقال ملک اصلی، جداگانه به شخص دیگری واگذار کند.
3-دائمی یا موقت بودن:
حق ارتفاق می‌تواند دائمی یا موقت باشد. اگر در قرارداد یا قانون مدت مشخصی برای آن تعیین نشده باشد، معمولاً دائمی تلقی می‌شود.
۴-عدم وابستگی به اشخاص:
برخلاف حق انتفاع که وابسته به شخص است، حق ارتفاق معمولاً برای ملک است و با تغییر مالک، همچنان باقی می‌ماند.
۵-عدم تملک منفعت ملک مورد حق ارتفاق:
صاحب حق ارتفاق فقط به میزان نیاز از ملک مورد حق ارتفاق استفاده می‌کند، اما مالکیت و منافع کلی آن ملک در اختیار مالک اصلی باقی می‌ماند.
۶-تحدید مالکیت ملک مورد حق ارتفاق:
مالک ملکی که حق ارتفاق بر آن تحمیل شده، نمی‌تواند مانع از اجرای این حق شود و باید استفاده دارنده حق ارتفاق را تحمل کند.
۷-قابلیت ایجاد از طریق قرارداد یا قانون:
حق ارتفاق می‌تواند به وسیله قرارداد بین طرفین یا بر اساس مقررات قانونی ایجاد شود.
