دعوای متقابل باید دارای شرایط زیر باشد تا بتوان برای آن طرح دعوی نمود.
١ – اقامه دعوا از طرف خوانده علیه خواهان
خوانده، فردی است که علیه او دعوا اقامه شده و می تواند از خود ، با طرح دعوای متقابل ، دفاع کند. همچنین خوانده می تواند در مقابل ادعای خواهان بر اساس ماده ۱۴۱ قانون آیین دادرسی مدنی اقامه دعوا نماید؛ از این رو ضروری است که دعوای متقابل از سوی خوانده دعوا طرح گردد.
٢ – داشتن وحدت منشأ یا ارتباط کامل با دعوای اصلی
به قدری باید رابطه ادعای خوانده با دعوای اصلی نزدیک باشد که تصمیم اتخاذ شده در مورد
یکی ، روی دیگری موثر باشد؛ یا مانع رسیدگی جداگانه به دعوای تقابل با دعاوی خواسته های متجانس شود. با وجود اینکه قانونگذار در مورد دو عنوان وحدت منشأ و ارتباط کامل صحبت می کند؛ ولی این عناوین دارای تعاریف و بار معنایی مختلفی هستند. منشأ یا سبب دعوا مبتنی بر عمل یا واقعه ای حقوقی یا قانونی است که طبق آن خواهان خود را مستحق مطالبه می داند. علاوه بر این ممکن است منشا دعوا خوانده با دعوای اصلی یکی نباشد؛ ولی با هم ارتباط کامل داشته باشند.
٣ – اقامه دعوا در مهلت مقرر
مهلت دادخواست دعوای متقابل بر اساس قانون آیین دادرسی مدنی تا پایان اولین جلسه دادرسی است؛ بنابراین خوانده اجازه دارد قبل از اولین جلسه دادرسی نیز نسبت به اقامه دعوای متقابل اقدام کند. با توجه به این موضوع اگر تا اولین جلسه دادرسی فرصت کافی وجود داشته باشد دادخواست تقابل به خوانده ابلاغ خواهد شد و در همان جلسه رسیدگی به دعوای اصلی، به دعوای تقابل نیز رسیدگی می شود. در غیر این صورت، با توجه به درخواست خواهان دعاوی اصلی، جلسه تجدید خواهد شد.
