نشوز، مفهومی است که ریشه‌های عمیقی در فقه اسلامی و حقوق خانواده دارد. این پدیده نه تنها از نظر شرعی مورد توجه قرار گرفته، بلکه در قوانین مدنی بسیاری از کشورها نیز به آن پرداخته شده است. در این بخش، به بررسی نشوز از دیدگاه فقهی و حقوقی می‌پردازیم تا درک بهتری از ابعاد قانونی و شرعی آن داشته باشیم.

 

تعریف نشوز در فقه اسلامی

در فقه اسلامی، نشوز به معنای تمرد یا سرپیچی یکی از زوجین از انجام وظایف زناشویی است. این مفهوم بیشتر در رابطه با زن مطرح شده است، اما در برخی موارد، نشوز مرد نیز مورد بحث قرار می‌گیرد. به عنوان مثال، اگر زن بدون دلیل موجه از انجام وظایف زناشویی خودداری کند، در حالت نشوز قرار می‌گیرد. از سوی دیگر، اگر مرد نفقه همسر خود را نپردازد یا به نیازهای عاطفی او بی‌توجهی کند، این رفتار نیز می‌تواند مصداق نشوز باشد.

 

نشوز در فقه، تنها یک مسئله حقوقی نیست؛ بلکه ابعاد اخلاقی و تربیتی نیز دارد. اسلام با تأکید بر تعادل در حقوق و تکالیف زوجین، سعی کرده است از بروز نشوز جلوگیری کند و در صورت وقوع، راهکارهایی برای حل آن ارائه دهد.