در موضوعات حقوقی که در مراجع قضایی مطرح می شوند مدعی باید شخصاً درخواست یا دادخواست خود را تنظیم کرده و با مراجعه به دادگاه حقوقی، خواهانِ رسیدگی به آن از مرجع قضایی شود.
حین رسیدگی مقدماتیِ قاضی به هریک از پرونده های اشاره شده، مانند تعیین و ابلاغ وقت رسیدگی، جلساتی را با حضور طرفین تشکیل داده و ادعا ها و ادله ی هریک را گوش می دهد.
پس از انجام این تشریفات قانونی، وی بررسی های لازم و استخراج مواد قانونی مربوطه را انجام داده و در بازه زمانی خاص و معینی، تصمیم نهایی (رأی) خود را در قالب حکم یا قرار اعلام می کند. در صورتی که هر یک از طرفین در جلسه دادگاه حضور نیابند می توانند به رای صادر شده اعتراض یا واخواهی کنند.
