رای عدول از اصل برائت باید مستندات قانونی و ادله ارائه شود. در حقیقت اصل بر برائت است، مگر در زمانی‌که با استناد به مدارک و اماره قانونی مشخص شود که متهم، جرمی مرتکب شده و بریالذمه نیست. اگر مدارک و قرائن به قدری محکم باشند که موجب عدول از اصل برائت شود، متهم باید بی‌گناهی خود را ثابت کند.
به عبارت دیگر در ابتدای امر اصل بر بی‌گناهی است و شاکی باید گناهکار بودن متهم را ثابت کند. در قدم بعدی اگر اصل برائت به واسطه مدارک و شواهد زایل شود، این متهم است که باید بی‌گناه بودن خود را اثبات نماید.
در برخی موارد فرض مجرمیت فرد بر اصل برائت تقدم دارد. به عبارت دیگر در ابتدا باید ثابت شود که در خصوص یک جرم خاص شخص مجرم نبوده تا دوباره مشمول اصل برائت شود. این حالت زمانی ایجاد می‌شود که جنبه عمومی جرم و آثار اجتماعی آن گسترده باشد و رسیدگی به پرونده دارای پیچیدگی روبرو باشد. برای مثال جرایم علیه امنیت، جرایم مربوط به جنایات جنگی علیه بشریت یا پولشویی و جرایم سازمان‌یافته در این دسته قرار می‌گیرند.
