جبران خسارتهای جسمانی از دیرباز میان اقوام و ملل امری معهود بوده است از همین سو مفهوم دیه یکى از مهم ترین احکام و موضوع هاى بحث برانگیز در فقه و حقوق اسلامى است که از جنبههاى گوناگون، مورد توجه صاحب نظران، فقیهان، مفسران و حقوقدانان اسلامى قرار گرفته است.
واژه ی «دیه» در اصل از ریشه ی «ودى» بوده اسـت. مصـدر «اِتّداء» نیز از همین مـاده است که به معنای «اخـذ دیه» به کــار رفـتــه است. درحقیقت باید بیان داشت که دیه مالی است که در صورت وقوع جنایت بر نفس و یا اعضای بدن و یا ایراد جرح باید ادا شود.
در قانون مجازات اسلامی به این سوال که دیه چیست پاسخ مناسب ارائه شده است که عبارت است از: مالی که از طرف شارع برای جنایت تعیین شده است (ماده ی ۱۵ قانون مجازات اسلامی) . ماده ۲۹۴ همین قانون در تکمیل این تعریف گفته بیان داشته است دیه مالی است کـه بـه سبب جنایت بر نفس یا عضو به مجنی‌علیه یا به ولی یا اولیای دم اعطا می شود. اصولاَ در جنایات غیر عمدی وارد بر جسم و جان انسان، دیه تعلق می‌گیرد.
در مورد جنایات عمدی گرچه اصل اولیه بر قصاص است ولی در مواردی که امکان قصاص وجود ندارد یا شخص آسیب دیده بر پرداخت دیه توافق نماید با شرایطی دیه پرداخت می‌شود. پس از آشنایی با مفهوم دیه لازم است تا با انواع دیه آشنا شد و آن ها را مورد بررسی قرار داد.
