یکی دیگر از مفاهیمی که باید مورد بررسی قرار بگیرد شرایطی است که قانون برای اجرایی شدن رای وحدت رویه در مورد خلع ید در نظر گرفته است. یعنی افراد قبل از این که بخواهند وارد مسیر نسبتا سنگین و پیچیده قضایی شوند باید ابتدا بدانند که اساسا شرایط بررسی پرونده آنها وجود دارد یا خیر.
در مورد رای وحدت رویه در مورد خلع ید سه شرط اصلی و اساسی وجود دارد که توجه به آن ها می تواند کار شما را ساده تر کند. اولین شرط این است که خواهان مالک باشد. یعنی شما به عنوان مستاجر یا هر عنوانی غیر از مالک نمی توانید خواهان در قانون رای وحدت رویه در مورد خلع ید باشید. مگر این که شما وکالت نامه مربوطه از مالک ملک را در اختیار داشته باشید و به عنوان وکیل مالک در دادگاه و با عنوان خواهان حضور پیدا کرده باشید. البته برای اثبات این عنوان لازم است مدارک لازم به دادگاه ارائه شود. مدارک رسمی از جمله سند ملک می تواند کار را سریع تر پیش ببرد. اما در صورت نبود مدرک و سند رسمی می تواند از اسناد غیر رسمی مانند مبایعه نامه و … استفاده کرد. حتی در این گونه موارد اسناد خطی و دست خط های قدیمی در صورت نبود هیچ نوع سند یا مدرکی می تواند کارساز باشد. به هر حال مالک به شیوه ای باید در قدم اول مالکیت خود را ثابت کرده باشد تا اجازه طرح دعوی بر اساس رای وحدت رویه در مورد خلع ید داشته باشد.
شرط دوم این است که ملک توسط فرد ثانی تحت تصرف قرار گرفته باشد. به بیان ساده تر شرط دون را می توان ” تصرف خوانده ” دانست. یعنی شما به عنوان مالک زمانی حق دادخواهی و شکایت از فرد مقابل را دارید که او به نحوی اقدام به تصاحب ملک شما کرده باشد. در صورتی که تنها حدس زده باشید و یا بر اساس اتفاقات دیگر این فرد قبل از شکایت شما به تصرف خود پایان داده باشد عملا دادخواهی شما بی نتیجه خواهد بود. زیرا هیچ تصرفی از دید دادگاه صورت نگرفته است که بخواهد حکم تخلیه یا خلع ید را صادر کند.
نکته و شرط مهم آخر، غیر قانونی بودن این تصرف است. به بیان ساده تر اگر میان شما و خوانده قراردادی مبنی بر اجاره یا حق تصرف ملک وجود داشته باشد عملا شما نمی توانید از او در این زمینه شکایت کنید. به بیان ساده تر شما زمانی می توانید از خوانده شکایت کنید که او بدون اجازه و به شکل غیر قانونی دست به این تصرف زده باشد. این که شما با وی قراردادی داشته باشید و او بر اساس این قرارداد اقدام به تصاحب ملک شما کرده باشد عملا کار غیر قانونی صورت نگرفته و شما نمی توانید از او در این حوزه و زمینه شکایت کنید.
این ها سه شرط اساسی و بسیار مهم مربوط به رای وحدت رویه در مورد خلع ید است که باید به آن توجه شود. این نکات به ظاهر ساده است که می تواند آینده پرونده شما را مشخص کند. گاهی عدم توجه به هر کدام از این موارد می تواند پرونده شما را تا ماه ها درگیر مسیرهای قضایی مختلف کند.