تصفیه ترکه به معنای پرداخت دیون و مطالبات مالی متوفی می باشد.براساس ماده 260 قانون امور حسبی:مقصود از تصفیه ترکه تعیین دیون و حقوق بر عهده متوفی و پرداخت آنها و خارج کردن مورد وصیت از ماترک است.
تصفیه ترکه به طرق زیر صورت می گیرد:
الف) تصفیه ترکه در صورت قبول آن: ورثه متوفی با قبول ترکه، تعهد ضمنی می نمایند که تمامی دیون و تعهدات متوفی را که به ترکه او تعلق گرفته است، پرداخت نمایند. هر یک از ورثه به نسبت سهم خود مسئول پرداخت دیون متوفی می باشند.
نکته:ورثه موظف به پرداخت دیون مازاد بر ترکه نیستند مگر اینکه قبول مطلق نموده باشند.
نکته:قیم محجور و امین غایب نمیتوانند ترکه و دیون را به طور مطلق قبول نمایند، ولی میتوانند مطابق صورت تحریر ترکه قبول کنند.
ب) تصفیه ترکه در صورت رد آن: رد ترکه یعنی امتناع ورثه از تصفیه امور ترکه یعنی اداره کردن آن و تعهد به پرداخت دیون متوفی و وصول مطالبات آن. وراثی که ترکه را رد نمایند می بایست کتباً یا شفاهاً مورد رد را به دادگاه اطلاع داده، اطلاع آنها باید در دفتر مخصوصی در دادگاه به ثبت برسد و رد نباید معلق یا مشروط باشد.
نکته:رد ترکه از سوی برخی وراث به معنای محرومیت از اموال متوفی نبوده بلکه به معنای رد تصفیه ترکه و محرومیت از سمت مدیریت می باشد.
ج) تصفیه ترکه در صورت قبول آن مطابق صورت تحریر ترکه: وراث میتوانند مطابق صورت تحریر ترکه، تصفیه ترکه را قبول نمایند که می بایست ظرف یک ماه از تاریخ فوت مورث به دادگاه صلاحیتدار اطلاع دهند که ترکه را طبق تحریر ترکه قبول دارند.
د) تصفیه ترکه در صورت درخواست آن از دادگاه: وصی و هر یک از ورثه میتوانند از دادگاه کتباً تصفیه ترکه را بخواهند.
نکته: اگر بعضی از ورثه ترکه را قبول کرده باشند سایر ورثه نمیتوانند تصفیه ترکه را بخواهند.
دادگاه بخش پس از درخواست تصفیه منتهی تا یک هفته ،یک یا چند نفر را به سمت مدیر تصفیه معین مینماید و آنها تحت نظر دادرس امور تصفیه را انجام میدهند. و اگر اداره تصفیه در محل موجود باشد آن را به اداره نامبرده مراجعه مینمایند. اداره تصفیه میتواند یک یا چند نفر را به سمت مدیر تصفیه معین نماید که تحت نظر آنها امور تصفیه را انجام دهند.
نکته: اگر متوفی وصی برای اداره اموال داشته باشد امر تصفیه به وصی واگذار میشود.