الف ) در هتک حیثیت : ماده ۲۲ قانون اساسی راجع به حیثیت و جان و مال افراد بیان داشته است که باید مصون از تعرض باشند پس افراد در این مورد می تواند اعاده حیثیت و درخواست خسارت کند . مجازات توهین شلاق تا ۷۴ ضربه و یا ۵۰ هزار تا یک میلیون ریال جزای نقدی است مجازات افترا حبس از شش ماه تا سه سال یا تا ۷۴ ضربه و مجازات نشر اکاذیب حبس از دو ماه تا دو سال و یا شلاق تا ۷۴ ضربه حسب مورد می باشد. 

 

ب) هتک حیثیت درنتیجه اشتباه قاضی : در اصل ۱۷۱ قانون اساسی بیان داشته است که اگر قاضی تقصیر داشته باشد یا اشتباه کند و حکمی بدهد که موجب ضرر مادی یا معنوی فردی بشود بر طبق موازین اسلامی ضامن به جبران است و در غیر این صورت جبران خسارت بر عهده دولت می باشد . شیوه اعاده حیثیت در این مورد نیز مشابه شیوه اعاده حیثیت معنوی می باشد .

 

هتک حیثیت ناشی از عمل خود مجرم : در این مورد به این دلیل که شاخص اعمال مجرمانی از خود بروز داده است به جز محکومیت اصلی آن و تحمل مجازاتش از یک سری حقوق معنوی و اجتماعی نیز محروم می گردد به طور مثال ثبت محکومیت وی در سجل کیفری نداشتن اهلیت استیفا برای برخی از امور می باشد که منظور از اعاده حیثیت در اینجا برگرداندن این حقوق می باشد.

 

مدت اعاده ی حیثیت مجرمین چقدر میباشد؟ در این مورد علاوه بر محکومیت اصلی متهم محرومیت دیگری از حقوق های اجتماعی وجود دارند که قاضی مقرر داشته متهم در سال های معینی از حقوق اجتماعی مشخصی محروم است به این صورت که شخص بعد از گذراندن دوران محکومیت یا شمول مرور زمان مجازات تبعی یا محرومیت از حقوق اجتماعی آغاز می گردد و با پایان این مدت باید اعاده ی حیثیت شده و حقوق او برگردانده شود به جز یک سری مشاغل خاص که به موجب سابقه کیفری تا آخر عمر از تصدی در آن محروم می باشد اما باید اهلیت او برای سایر حقوق بازگردانده شود .

 

شرایط اعاده ی حیثیت : در اینجا شرایط اعاده حیثیت چهار مورد است اول آنکه دادگاه حکم قطعی به محکومیت داده باشد به این معنا که حکم تجدید نظر و فرجام خواهی شده باشد و یا اگر بدوی می باشد موعد تجدیدنظر آن تمام شده باشد و قطعی شده باشد .

 

پس از آن می بایستی حکم اجرا شده باشد و متهم مجازات را تحمل کرده باشد یا شمول مرور زمان راجع به آن باشد. البته که جرایمی که مشمول مرور زمان می شوند تحمل شده محسوب می گردند و مدت زمانی که باید بگذرد تا محکوم اعاده حیثیت شود از مرور زمان می باشد . و در نهایت گذشت مدت هایی که در ماده ۲۵ قانون مجازات اسلامی مقرر شده است.

 

اعاده ی حیثیت تاجر ورشکسته : ورشکستگی تجار علل متفاوتی دارند که می توانند بر اثر تقصیر تقلب و یا عادی باشد که در صورتیکه ورشکستگی به صورت عادی باشد اعاده حیثیت بر طبق ماده ۵۶۱ قانون تجارت با پرداخت کلیه دیون و مخارج و متعلقات ای چه به آن تعلق گرفته است انجام می پذیرد اما اعاده حیثیت در صورت ور شکستگی بر اثر تقصیر یا تقلب چون جرم محسوب می شود باید از طریق اعاده حیثیت کیفری باشد .

 

اعاده ی حیثیت در اسلام : در اسلام کیفر بزهکاران و گناهکاران به دلیل زجر دادن آنها و یا تسلی خاطر بزه دیدگان نمی باشد بلکه هدف این است که شخص بزهکار تنبیه شود و اندیشه ها و رفتار فرد بزهکار تغییر کند و خود را اصلاح سازد از این رو اسلام به توبه بسیار تاکید کرده است و خواستار بازگشت فرد بزهکار پس از توبه به جامعه است و اینکه شخص را پس از توبه و تحمل کیفر همچنان گناهکار بدانند را ناپسند می داند.