تصرف مادی (فیزیکی) هر شریک در ملک مشاع به معنی استفاده هر شریک از ملک است. دو مثال ذیل تصرف مادی را نشان می‌دهد:
.سکونت شریک در ملک مسکونی مشاعی؛
.زراعت شریک در زمین زراعی مشاعی.
تصرف مادی شریک در ملک مشاع نیازمند “اذن همه مالکین” است و هیچ یک از مالکین نمی‌تواند خودسرانه در ملک تصرف نماید و اگر مالکی در ملک تصرف کند امکان خلع ید او توسط سایر مالکین وجود دارد.
علاوه بر آن می‌توان اجرت المثل دوران تصرف شریک متصرف را از وی مطالبه نمود. (خوانندگان غیرحقوقی محترم برای فهم معنای اجرت المثل آن را نوعی اجاره‌بها در نظر بگیرند.)
نکته کاربردی: بر اساس مطالب پیشین اگر شوهری فوت کند با وجود اینکه خانمش از ملک وی ارث می‌برد، اما تصرف در ملک توسط همسر، نیازمند اذن همه ورثه است. پس هر یک از ورثه (مثل فرزندان) می‌تواند خلع ید مادر را بخواهد؛ جدای از اینکه این کار از نظر اخلاقی قبیح است، اما این اختیار از لحاظ قانونی وجود دارد.
راهکار پیشنهادی برای جلوگیری از اتفاق پیش گفته برای مادر این است که از “صلح عمری” (عمرآ تلفظ شود) استفاده شود. با این کار حق استفاده ملک تا زمانی که شوهر زنده است برایش باقی می‌ماند ولی مالکیت خانه متعلق به همسرش می‌شود و بعد از فوت هم مالکیت برای همسر باقی می‌ماند.
