زمانی که شخصی بدون رضایت مالک یک ملک، آن ملک را تصرف کند و از منافع آن استفاده نماید، مالک ملک می تواند در دادگاه صالح طرح دعوی نماید و مبلغی را برای مدتی که ملک در تصرف آن شخص بوده است طلب نماید، به این مبلغ اجرت المثل ایام تصرف می گویند.
زمانی که شخصی بدون رضایت مالک یک ملک، آن ملک را تصرف کند و از منافع آن استفاده نماید، مالک ملک می تواند در دادگاه صالح طرح دعوی نماید و مبلغی را برای مدتی که ملک در تصرف آن شخص بوده است طلب نماید، به این مبلغ اجرت المثل ایام تصرف می گویند.
خواهان باید بتواند مالکیت خود را با سند رسمی به دادگاه ثابت کند.
تصرف خوانده باید علنی و واضح باشد.
تصرف باید غاصبانه باشد.
خواهان……………
خوانده ……………..
وکیل : ………………….
تعیین خواسته و بهای آن :
تقاضای صدور حکم بر محکومیت خواندگان به پرداخت اجرت المثل ایام تصرف…..دانگ از شش دانگ یک باب…………..به مساحت…….. متر مربع قطعه………تفکیکی از پلاک ثبتی ………. بخش…… تهران از تاریخ …….لغایت صدور حکم با جلب نظر کارشناس و جبران خسارت قانونی، هزینه دادرسی، هزینه کارشناسی و حق الوکاله وکیل فعلا مقوم به………………..
دلایل و منضمات :
دادخواست
فتوکپی سند مالکیت
گواهی انحصار وراثت
فتوکپی اجاره نامه
عندالزوم استعلام ثبتی
وکالت نامه
ریاست محترم دادگاه
احتراماً به وکالت از خواهان به استحضار می رساند :
به موجب فتوکپی سند مالکیت پیوستی مورث موکل به نام مرحوم ………… مالک رسمی ……دانگ از شش دانگ یک باب ………. به مساحت ………. متر مربع قطعه………تفکیکی از پلاک ثبتی ……….. بخش…… تهران می باشد که نامبرده برابر گواهی انحصار وراثت شماره ……. مورخه……… صادره از شعبه……….. دادگاه عمومی تهران در مورخه ……به رحمت ایزدی پیوسته و موکل نیز جزء وراث آن مرحوم می باشد.
برابر اجاره نامه های پیوستی خواندگان یادشده فوق به عنوان سایر وارث آن مرحوم ملک یادشده فوق را ازتاریخ ……….. به اجاره واگذار نموده و هیچگونه مبلغی از بابت اجاره آن محل به موکل پرداخت ننموده اند، علی هذا از دادگاه محترم تقاضای صدور حکم بر محکومیت خواندگان به پرداخت اجرت المثل ایام تصرف محل موصوف از تاریخ……….. لغایت صدور حکم با جلب نظر کارشناس دادگستری و همچنین محکومیت آنان به جبران خسارات قانونی، هزینه دادرسی، هزینه کارشناسی و حق الوکاله وکیل در حق خواهان استدعا می گردد. اسامی بقیه خواندگان: ۲- آقای …… ۳- آقای …….. ۴- خانم ……… همگی به نشانی خوانده ردیف اول
در قانون مدنی مفاد بسیار زیادی برای بیان ویژگی های اجرت المثل ایام تصرف ذکر شده است که ما در این قسمت چند مورد از مهم ترین های آن ها را برای شما آورده ایم.
ماده ۳۲۰ قانون مدنی
« نسبت به منافع مال مغصوب هریک از غاصبین به اندازۀ منافع زمان تصرف خود و مابعد خود ضامن است؛ اگرچه استیفاء منفعت نکرده باشد، لیکن غاصبی که از عهدۀ منافع زمان تصرف غاصبین لاحق خود برآمده است؛ می تواند به هر یک نسبت به زمان تصرف او رجوع کند. »
ماده ۳۳۷ قانون مدنی
« هرگاه کسی بر حسب اذن صریح یا ضمنی، از مال غیر استیفا منفعت کند، صاحب مال، مستحق اجرت المثل خواهد بود مگر اینکه معلوم شود که اذن در انتفاع، مجانی بوده است.»
ماده ۵۱۵ قانون مدنی
« خواهان حق دارد ضمن تقدیم دادخواست یا در اثنای دادرسی و یا بهطور مستقل … اجرتالمثل را به لحاظ عدم تسلیم خواسته یا تأخیر تسلیم آن ازباب اتلاف و تسبیب از خوانده مطالبه نماید.»
ماده ۳۲۸ قانون مدنی
« هرکس مال غیر را تلف کند ضامن آن است و باید مثل ویا قیمت آن را بدهد اعم از اینکه از روی عمد تلف کرده باشد یا بدون عمد و اعم ازاینکه عین باشدیا منفعت و اگر آن را ناقص یا معیوب کند ضامن نقص قیمت آن مال است.»
ماده ۳۳۱ قانون مدنی
« هرکس سبب تلف مالی بشود باید مثل یا قیمت آن را بدهد و اگر سبب نقص یا عیب آن شده باشد باید از عهده نقص و قیمت آن برآید.»
برای تفسیر مفاد قانونی بالا می توان گفت: هرگاه شخصی بدون قرارداد و رضایت مالک، ملکی را اشغال کند و از آن ملک و منافع آن استفاده کند بدون آن که از مالک آن رضایت گرفته باشد، مالک می تواند با مراجعه به دادگاه خواستار مبلغی بابت استفاده خوانده از ملک و تلف شدن منافع خود باشد، به مبلغ گفته شده اجرت المثل ایام تصرف گفته می شود.
مخاطب محترم، به موجب ماده 156 قانون آیین دادرسی مدنی، متن زیر، رسما و قانونا، به شما، ابلاغ می گردد:
با سلام
اینجانب................، فرزند...............، مالک رسمی و قانونی ملک، به آدرس................ با پلاک اصلی ............ و فرعی ............... می باشم که از تاریخ .../..../....، به دلیل مهاجرت، در آن، سکونت نداشته ام.
طی سفری که در مورخ.../..../.... به ایران داشتم، مطلع شدم که جنابعالی و خانواده محترم تان، بدون هیچ اذن و اجازه و مدرک قانونی، اقدام به تصرف ملک مذکور و سکونت در آن، نموده اید و علی رغم درخواست لسانی بنده از شما، برای رفع تصرف و تحویل ملک به بنده، از انجام این امر، خودداری کردید.
لذا اکنون، به موجب این اظهارنامه، رسما و قانونا، از شما، تقاضا دارم تا ظرف مدت 1 هفته، یعنی تا تاریخ .../..../....، اقدام به تخلیه و تحویل ملک به اینجانب نموده و مبلغ ........... تومان را نیز بابت اجرت المثل ایام تصرف، به شماره حساب ........................، به نام ................. واریز نمایید.
بدیهی است که در صورت عدم توجه شما به این اظهارنامه قانونی، بنده پس از انقضای مهلت های مذکور، اقدام به طرح دعوای خلع ید و مطالبه اجرت المثل ایام تصرف نموده و هیچ گونه مصالحه ای در این خصوص، با شما نخواهم داشت.
برای گرفتن سند کمپانی المثنی، باید مراحل زیر را طی کنید:
.به روزنامههای کثیرالانتشار درخواست درج آگهی مفقودی خودرو میدهید.
.سامانه پست یافته (post.ir) را برای اطلاع از پیدا شدن سند گم شده چک میکنید.
.بعد از گذشت 10 روز و پیدا نشدن سند کمپانی، با در دست داشتن اصل و کپی برگ سبز، اصل و کپی کارت خودرو، مدارک هویتی خودتان و آگهی مفقودی برگ کمپانی قبلی به نمایندگی خودرو ساز مراجعه می کنید.
.در صورت تأیید مدارک، باید به همراه خودرو در نمایندگی حاضر شوید.
.کارشناسان نمایندگی خودرو را با مشخصات درج شده در آگهی و برگ سبز مطابقت میدهند و درخواست برگ کمپانی المثنی تأیید میشود.
برای این که فروش خودرو بدون سند کمپانی بیدردسر انجام شود، باید به خریدار وکالت تعویض پلاک بدون سند کمپانی بدهید. همانطور که گفتیم، این وکالت در اصل به خریدار اجازه میدهد که به دنبال کارهای گرفتن سند کمپانی المثنی برود و بعد تعویض پلاک را انجام بدهد. البته برای تعویض پلاک و ثبت سند قطعی بدون سند کمپانی یک استثنا وجود دارد و آن هم وجود سند قطعی قبلی است. در صورت وجود این برگه، میتوان تعویض پلاک و نقلوانتقال رسمی خودرو را انجام داد.
اگر شما خودرویی را بدون سند کمپانی خریده باشید یا آن را گم کرده باشید و خریدار جدید از شما این سند را بخواهد، قانوناً باید نسخه المثنی آن را بگیرید و به خریدار تحویل بدهید. درصورتیکه سند کمپانی المثنی به نام شما صادر نشود، امکان ثبت سند قطعی به نام خریدار را نخواهید داشت. همچنین اگر سند کمپانی به نام شما باقی بماند یا نسبت به فروش خودرو بدون سند کمپانی اقدام کنید و بعداً از پلاک خودرو شکایت شود، امکان احضار شما به دادگاه به عنوان مالک خودرو وجود دارد.
در مورد خرید خودرو بدون سند کمپانی هم باید احتیاطهای لازم را به خرج بدهید. درصورتیکه خودرویی را بدون سند کمپانی بخرید و بعداً به دلیل در دسترس نبودن مالک قبلی یا گم شدن سند کمپانی درخواست سند المثنی بدهید، این سند به نام کسی صادر میشود که در دفاتر اسناد رسمی نام او به عنوان آخرین مالک رسمی خودرو ثبت شده است. برای تغییر نام مالک در این سند، باید به دادگاه یا شورای حل اختلاف مراجعه کنید و مدارکی مثل برگ سبز (به نام خودتان) و ادله کافی ارائه کنید.
از طرف دیگر اگر مالک خدایناکرده کلاهبردار از کار دربیاید و به شما وکالت تعویض پلاک داده باشد و شما هم هنگام تنظیم وکالتنامه به تمامی جزئیات توجه نکرده باشید، امکان دارد بعد از مدتی ادعای مالکیت خودرو را مطرح کند. به همین دلیل است که بسیاری از وکلا توصیه میکنند که حتماً نسبت به ثبت سند قطعی در دفترخانه هم اقدام کنید.
برای تعویض پلاک هم به برگ سبز و هم به سند کمپانی نیاز دارید و بدون آنها تعویض پلاک شدنی نیست. البته در صورت مفقودی هر کدام از این برگهها، فروشنده میتواند به خریدار وکالت تعویض پلاک بدون سند کمپانی یا برگ سبز بدهد که اصولاً این وکالتنامهها برای پیگیری کارهای مربوط به گرفتن سند کمپانی و برگ سبز المثنی صادر میشود. بعد از صدور این مدارک، خریدار میتواند تعویض پلاک را انجام بدهد.
سند کمپانی برگهای است که از طرف شرکت سازنده خودرو صادر میشود و در آن مشخصات ظاهری و فنی خودرو و مشخصات خریدار درج میشود. این سند در حقیقت معامله خودرو بین شرکت سازنده و خریدار را تأیید میکند و سند مالکیت رسمی خودرو محسوب میشود.
حال اگر خریدار اولیه خودرو بخواهد آن را به خریدار دیگری بفروشد و خریدار دوم درخواست ثبت سند در دفترخانه را داشته باشد، پس از مراجعه 2 طرف به دفترخانه، سندی رسمی به نام خریدار جدید صادر میشود که مالکیت او بر خودرو را تأیید میکند. این برگه سند قطعی خودرو محسوب میشود و به مجموعه سند کمپانی و سند قطعی، سند 2 برگی خودرو میگویند.
برگ سبز خودرو در حقیقت سند مالکیت پلاک خودرو محسوب میشود و انتقال پلاک به خریدار جدید را اثبات میکند. در محاکم قضایی و حقوقی، سند کمپانی و قطعی دست بالا را دارند و به همین دلیل است که فروش خودرو بدون سند کمپانی میتواند مشکلات زیادی را ایجاد کند.
عقد هر قرارداد و معامله ای تنها در اختیار مالکین یا نماینده قانونی آن ها می باشد. بنابراین اگر هر شخص دیگری غیر از افراد مذکور اقدام به انجام معامله برای دیگران نمایند، مرتکب معامله فضولی شده اند.
در صورتی که مالک راضی به انجام این معامله نباشد می تواند پس از عقد قرارداد، دادخواست ابطال معامله فضولی را ارائه داده و نسبت به بطلان آن اقدام نماید.
وکالت، قراردادی است که برای انجام برخی امور و قبول مسئولیت بین دو طرف امضا می شود و در صورت فوت هر یک از طرفین، استعفای وکیل، عزل وکیل به دست موکل یا جنون موکل، ابطال وکالتنامه محقق می شود.
تنها در صورتی موکل، حق عزل وکیل را ندارد که شرط بلاعزل در وکالتنامه درج شده باشد. موکل در صورتی می تواند وکیل بلاعزل خود را عزل کند که مدت محدودی را برای عدم برکناری وی تعیین نموده باشد.
در حالاتی که طرفین مبایعه نامه قادر به انجام تعهدات خود نیستند یا از انجام آن سر باز می زنند، انتقال مالکیت عین مورد معامله نفی شده و مبایعه نامه باطل می گردد. در موارد زیر می توان اقدام به ابطال مبایعه نامه نمود: (البته ذکر موارد ذیل به عنوان موارد ابطال مبایعه نامه با کمی اغماض صورت گرفته چرا که برخی موارد باعث انحلال مبایعه نامه می شوند نه انحلال)
مجازات تخریب اراضی ملی و منابع طبیعی به موجب قانون مجازات اسلامی یک ماه تا یک سال حبس است . اگر تخریب منابع طبیعی به صورت مقرر در قانون حفاظت و بهرداری از جنگل ها و مراتع صورت گرفته باشد مرتکب به حبس تا ده روز و جزای نقدی محکوم خواهد شد .
از سری مشکلات خرید ملک مزایده ای طبق ماده 131 اجرای احکام مدنی این است که چنانچه ملکی توقیف و برای مزایده گذاشته شود و به فروش نرسد، بستانکار می تواند دوباره تقاضای تجدید مزایده برای ملک کند؛ اما هزینه این بار انتشار برای مزایده بر عهده ی بستانکار می باشد. حال اگر این بار هم ملک به فروش نرفت، دو حالت برای فرد محکوم له یا بستانکار می ماند؛ اینکه یا برای مزایده مالی دیگر از اموال فرد بدهکار معرفی کند، یا اینکه محکوم له مال مورد مزایده را به قیمتی که ارزیابی شده به جای بدهی خود قبول کند. اگر قبول ننماید، آن مال به محکوم علیه مسترد خواهد شد.
دستور فروش ملک مشاع ابتدا باید به اجرای احکام فرستاده شود، بعد از ارسال دستور فروش برای ملک مشاع یک کارشناس برای قیمت گذاری ملک انتخاب می شود. بعد از قیمت گذاری اگر هیچ یک از طرفین نسبت به قیمت تعیین شده برای فروش ملک در مدت یک هفته اعتراضی نداشته باشند، آگهی مزایده برای فروش ملک مشاع در روزنامه ها و.. زده می شود و مبلغ حاصل از فروش ملک مشاع بعد از کسر هزینه بین شرکا تقسیم می گردد.
برای فروش و مزایده گذاشتن یک ملک موروثی باید تمام وراث نسبت به فروش ملک رضایت دهند در غیر اینصورت امکان فروش نیست. حال دو راهکار پیش رو است: یکی اینکه تقسیم مال صورت گیرد و هر یک از وراث در صورت تمایل ملک خود را به فروش برساند، راه حل دوم این هست که دادخواست خلع ید در صورت لازم توسط دیگر وراث بر علیه ورثه ای که ملک برای خود تصرف کرده، داده شود تا در صورت رضایت همه ورثه ها ملک به صورت خصوصی (دادن ملک به مشاوراملاک برای فروش) به فروش برسد و هریک سهم خود را از ملک بردارند. اما اگر بر سر فروش ملک به صورت خصوصی اختلافی پیش بیاید، وراث باید دادخواست فروش ملک مشاع را به دادگاه بدهند تا دادگاه برای آن ها ملک را به مزایده بگذارد و هر کدام از ورثه ها می تواند در مزایده شرکت کنند و در صورت داشتن توانایی مالی سهم دیگر وراث را بخرند.
در حالت کلی املاک اوقافی قابل خرید و یا فروش نیستند و هرگونه نقل و انتقال برای این املاک از نظر حقوقی جایز نیست، ولی با این وجود در بعضی اوقات شرایطی به وجود می آید که می توان املاک اوقافی را برای مزایده گذاشت. شرایطی مانند:
حفظ نهاد وقف و مصالح موقوف علیه
گاهی اوقات برای حفظ نهاد وقف و مصلحت موقوف علیه (کسی که وقف به نفع او شده است)، فروش ملک موقفه لازم و ضروری می باشد؛ چرا که در صورت به فروش نرفتن، ملک از بین رفته و دیگر قابل استفاده نباشد. در واقعیت شرط گرفتن جواز فروش مال موقوفه این است که مال مورد نظر در معرض خرابی باشد و عملا امکان بازسازی آن امکان پذیر نبوده و یا کسی حاضر به این کار نباشد.
اختلاف بین افراد ذینفع
در صورت بروز اختلاف بین افراد ذینفع در موقوفه و ترس از خون ریزی وجود داشته باشد، با نظارت ولی فقیه و قوانین وقف و موقوف اجازه مزایده و فروش ملک داده می شود.
مزایده ملک برای مهریه
در مواردی که زوجه اقدام به اجرای مهریه خود نماید، بخش اجرای احکام دادگستری اقدام به توقیف مال زوج و در صورت عدم پرداخت مهریه از جانب زوج، مراحل برگزاری مزایده ملک برای مهریه و وصول مهریه زوجه را در دستور کار قرار می دهد.
ورشکستگی شرکت
در مواردی که شرکت اعلام ورشکستگی نماید و توان پرداخت دیون و اجرای تعهداتش را نداشته باشد، مدیر تصفیه با تنظیم فهرستی از اموال و داراییهای شرکت، نسبت به برگزاری مزایده و فروش این اموال بر اساس تشریفات قانونی اقدام می نماید.
پروندههای کیفری
بر اساس مادهی ۵۲۹ قانون آیین دادرسی کیفری و قانون نحوه اجرای محکومیت مالی، در موارد پرداخت حقوق شاکی یا جزای نقدی می توان از مزایده استفاده نمود.
اموال فرسوده ادارات و سازمان های دولتی
یکی دیگر از کاربردهای مزایده در خصوص فروش اموال، تجهیزات و ماشین آلات ادارات و سازمانها میباشد.
شرکت در جلسه مزایده برای عموم آزاد است و جلسه مزایده با حضور رئیس اداره یا مسئول اجراء و متصدی مزایده و نماینده دادستان تشکیل خواهد شد. لکن به موجب قانون، رئیس و کارمندان اداره ثبت محل و اجراء مباشرین فروش و نماینده دادستان حق شرکت در مزایده به عنوان مشتری به طور مستقیم یا غیر مستقیم را نخواهد داشت. صورتمجلس مزایده باید به امضاء مسئولین امر و نماینده دادستان و خریدار و نیز مدیون و دائن یا نمایندگان آنان در صورت حضور برسد.