نظر فقها درباره پول پرداخت شده توسط داماد به عروس چیست؟

با توجه به اینکه قوانینی در این باره وجود ندارد و هر قوم و آیینی نظر خاص خود را در این باره دارند، باید بدانید که فقها بر این باورند که پرداخت شیربها زمانی روا است که داماد و خانواده او از صمیم قلب راضی باشند و یا در صورتی که این پول جزئی از مهریه دختر باشد، لازم است او و خانواده­اش از نحوه به کار بردن و خرج کردن پول راضی باشد.

تکلیف جهیزیه خریداری شده با این پول چیست؟

دقت کنید که اگر این پول توسط داماد و با هدف هدیه یا بخشش پول به عروس داده شود، جهیزیه خریداری شده با آن، متعلق به عروس است. ولی اگر از قبل هدف تعیین ­شده برای پول ، خرید لوازم خانه و جهیزیه باشد، اجناس خریداری شده با آن پول متعلق به داماد است.

آیا این پول قابل استرداد یا بازگشت است؟

نکته با اهمیتی که درباره استرداد پول پرداخت ­شده به خانواده عروس وجود دارد، آن است که اگر داماد این هزینه را به عنوان یک هدیه یا پیش­کش و با رضایت کامل به خانواده عروس داده­باشد، امکان پس ­رفتن آن وجود ندارد. اما اگر صرفا به عنوان کمک هزینه ازدواج باشد، در صورت به هم خوردن ازدواج می­توان آن را پس گرفت.

تفاوت مهریه با این پول

متاسفانه هنوز مهریه و پول پرداخت ­شده توسط داماد با یکدیگر اشتباه گرفته می­شوند. در واقع مهریه در هنگام خواندن عقد به عروس تعلق می­گیرد و ابزاری برای متقاعدسازی عروس است. باید توجه داشت که مهریه بعد از عقد تحت هر شرایطی بر گردن داماد است. اما آن پول تعیین شده میان دو خانواده، همانطور که گفته شد حالات مختلفی دارد و شرایط آن با مهریه کاملا متفاوت است.

اگر ازدواج بهم بخورد، تکلیف پول پرداخت­ شده چه می­شود؟

با توجه به اینکه در این باره قانونی وجود ندارد، بهتر است رسم و رسوم لازم در این باره را بدانیم تا در صورت بهم خوردن ازدواج، آگاهی لازم و کافی را در مورد پول پرداخت ­شده توسط داماد داشته­باشیم. به طور کلی دو مورد مختلف ممکن است رخ دهد:

 

.اگر طرفین راضی به پرداخت باشند اما هنوز پرداختی صورت نگرفته­باشد و ازدواج به هم بخورد، نیازی به دادن این پول به خانواده عروس نیست، چرا که هدف اصلی شیربها، کمک هزینه مالی برای خرید جهیزیه است که با وجود بهم خوردن ازدواج، این تعهد دیگر رسمیت ندارد.

.اگر پول با رضایت خانواده پسر و دختر پرداخت شود و سپس ازدواج با شکست روبه­رو شود، لازم است که خانواده دختر پول را به خانواده داماد پس دهند.

پول پرداخت شده توسط داماد به عروس در قانون

در قانون هیچ گونه مقرراتی برای پرداخت این پول توسط داماد وجود ندارد و پرداخت آن به رسم و رسوم دو خانواده بستگی دارد. نکته­ای که باید به آن توجه کرد این است که اگر خطبه عقد جاری شود، داماد ملزم به پرداخت مهریه است.

نظر اسلام درباره این پول چیست

در اسلام مستقیما به این موضوع پرداخته­ نشده­است. اما آنچه که وجود دارد این است که اگر طرفین از پرداخت این پول راضی باشند، داماد باید حتما آن را بپردازد و در واقع بر ذمه داماد است. به عبارت دیگر پرداخت این پول جایز است اما واجب نیست.

چگونه می­توان شیربها را تعیین کرد؟

پرداخت این پول می­تواند به دو صورت انجام شود، که خانواده داماد می­توانند بر اساس عقاید و سلایق خود یکی از این دو مورد را انتخاب کنند. این دو مورد عبارتند از:

 

.شیربها بخشی از مهریه باشد:

در این جا این پول در واقع پیشکش به عروس است که هدف از پرداخت آن، خرید جهیزیه است. این نکته را باید در نظر گرفت که مالک این پول عروس و خانواده عروس است.

 

.این پول از مهریه جدا باشد:

اگر این پول جدا از مهریه در نظر گرفته­شود، با اینکه هدف از پرداخت آن کمک هزینه برای خرید جهیزیه است، اما مالک آن داماد است و امکان استرداد آن به او وجود دارد.

میزان شیربها چگونه و بر چه اساسی تعیین می­شود؟

به طور کلی با توجه به اینکه در این باره قوانین و اصولی وجود ندارد، این پول می­تواند توسط طرفین و بر اساس مواردی چون معیارها، رسوم و عرف جامعه تعیین شود. در صورتی که هم خانواده دختر و هم خانواده پسر راضی باشند، داماد به پرداخت این پول ملزم می­شود. نکته بسیار مهمی که باید به آن توجه کرد، این است که به طور کلی برای رسوم این چنینی، محدودیتی برای میزان مبلغ قابل پرداخت وجود ندارد، در صورتی که برای پرداخت مهریه حد و حدودی تعیین می­شود.

مواردی که زن مجاز به عدم تمکین می شود چیست؟

مبتلا بودن شوهر به بیماری مقاربتی ، اثبات ضرر رساندن جانی و یا مالی مرد به زن، همچنین در صورتیکه حق تعیین مسکن با زن باشد. 

اگر زن تمکین نکند به او مهریه تعلق می گیرد؟

بله. مهریه زن تحت هر شرایطی حتی خیانت به شوهرش به او تعلق می گیرد و تحت هیچ شرایطی از وی سلب نمی شود.

برای ثبت درخواست تمکین باید به کجا مراجعه کرد؟

باید از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی اقدام به ثبت دادخواست یا اظهارنامه کرد.

تمکین صوری

در بسیاری از مواقع متاسفانه آقایان برای اجتناب از پرداخت نفقه و یا اذیت کردن خانم، به دروغ ادعا میکنند که خانم تمکین نمی کند. اما باید بدانید که این موضوع به راحتی قابل پیگیری، آزمایش و اثبات است.

طبق ماده ۱۱۰۸ قانون مدنی :

هر گاه زن بدون مانع مشروع از ادای وظایف زوجیت امتناع کند، مستحق نفقه نخواهد بود.

مهریه زن در صورت عدم تمکین

مهریه زن تحت هر شرایطی حتی عدم تمکین و یا حتی خیانت وی به شوهرش، قابل پرداخت است و مرد موظف است آن را پرداخت کند.

مدارک لازم جهت اثبات عدم تمکین

از مهم ترین مدارکی که می توان برای اثبات عدم تمکین از آن استفاده کرد شهادت اطرافیان مبنی بر ترک منزل از سوی زن می باشد. از سوی دیگر ممکن است زن نیز در دادگاه به ترک منزل اقرار کند و یا به عدم تمکین خود اقرار کند.

 

البته لازم به ذکر است که اگر مرد قفل و کلید منزل را عوض کرده و ادعا کند که زن خانه را ترک کرده به راحتی قابل پیگیری است و برای مرد عواقب و پیگرد قانونی به همراه خواهد داشت.

معنی عدم تمکین

نام دیگر عدم تمکین نشوز است. عدم تمکین یا نشوز به معنای عدم انجام وظایف زناشویی است که اگر از سمت زن صورت گیرد به آن زن ناشزه می گویند و اگر از سمت مرد صورت گیرد به آن ناشز گفته می شود. در صورت عدم تمکین زن و ناشزه شناخته شدن او، مرد می تواند به از پرداخت نفقه به او اجتناب کند.

شرایط طلاق در صورت عدم تمکین زن

در صورت عدم تمکین زن بدون دلیل موجه مرد می تواند زن را طلاق دهد ولی باید مهریه او را تمام و کمال پرداخت کند. البته لازم به ذکر است که از آنجایی که در ایران حق طلاق برای مرد است، برای طلاق حتی نیازی به اثبات عدم تمکین همسر خود ندارد و می تواند هر زمان و به هر دلیلی همسر خود را طلاق دهد.

قاضی در جلسه تمکین شامل چه مواردی می شود؟

قاضی سوالات زیادی در جلسه تمکین از هر دو طرف می پرسد که بیشتر جنبه ی چرایی دارد. یعنی بیشتر پیگیر دلایل عدم تمکین زن می شود. زن نیز باید تلاش کند تا در حد امکان دلایل موجهی برای عدم تمکین خود بیاورد تا قاضی را توجیه کند.

الزام به تمکین چیست؟

الزم به تمکین که عموما برای زن صورت می گیرد بدین معناست که زن متاهل باید به منزل شوهر خود بازگشته ، با او رابطه زناشویی برقرار کرده و از امر او سرپیچی نکند. اما در مورد خانمی که در دوران عقد است (یعنی باکره است) می تواند در صورت دادخواست الزام به تمکین، از حق حبس خود استفاده کند و چون مهریه هنوز به صورت کامل پرداخت نشده، قاضی درخواست تمکین مرد را رد میکند.