آیا مهریه زن فوت شده به پدر مادر او به ارث میرسد؟

از آنجایی که به محض وقوع عقد زن مالک تمام مهریه می شود و بخشی از اموال او به حساب می آید، پس از فوت او حتی اگر شوهر آن را پرداخت نکرده باشد باید آن را پرداخت کرده و مهریه به ورثه میرسد، بنابراین اگر پدر و مادر زن متوفی در زمره وارثان باشند از مهریه و سایر اموال زن ارث خواهند برد.

ارث فرزند از مهریه مادر

مهریه‌ی زن از جمله دیونی است که بر گردن زوج می‌باشد و تا پس از مرگ زوج نیز قابل مطالبه است. اگر زن در قید حیات نباشد، وراث ایشان می‌توانند به نیابت از او، مهریه زوجه یا مادرشان را از اموال زوج مطالبه کنند. البته در این موارد باید قوانین مربوط به طبقات وراثت و سهم الارث به طور کامل مشخص شده و مورد توجه قرار گیرد. زیرا طبق قانون، اگر زوجه در زمان حیات، مهریه‌اش را از شوهرش نگرفته باشد، این حق به ورثه‌اش می‌رسد.

اگر زن قبل از مطالبه‌‌ی مهریه فوت کند و مهریه وجه رایج باشد، ورثه‌اش می‌توانند آن را دریافت کنند.‌ از آنجایی که معمولاً بعد از فوت مرد، اموالش به وراث وی می‌رسد، معمولاً وراث برای دریافت مهریه مادرشان از طریق اقامه و طرح دعوا برای دریافت آن اقدام می‌نمایند که طبق قانون مهریه به ورثه می‌رسد.

شرایط گرفتن مهریه زن فوت شده چگونه است؟

اگر زن ورثه‌ای جز شوهر نداشته باشد، تمام اموال به او خواهد رسید. از آنجا که با فوت زن کلیه حقوق و مطالباتش به ورثه‌ی وی می‌رسد و از جمله حقوق زن مهریه اوست اگر در زمان حیات او از شوهر نگرفته باشد، این حق به گردن اوست؛ از این رو پدر و مادر زن از مهریه ارث می‌برند.

 برای محاسبه مهریه، سهم شوهر از مبلغ مهریه کسر می‌شود و مطابق سهم الارث به پدر و مادر او داده خواهد شد.

در چه صورت مهریه زن فوت شده قسطی پرداخت می‌شود؟

از آنجایی که مهریه جزو دارایی‌های زوجه محسوب می‌شود پس از فوت به ورثه می‌رسد که می‌توانند به نسبت سهم خود از این دارایی‌ها آن را مطالبه کنند. شوهر نیز در صورت رابطه زوجیت ازدواج ارث می‌برد. با توجه به اینکه حکم مهریه زن فوت‌شده بستگی به توان مالی زوج دارد، اگر زوج توان پرداخت مهریه زوجه فوت‌شده خود را نداشته یا توان مالی او ضعیف باشد و نتواند آن را یک‌جا پرداخت کند، می‌تواند درخواست اعسار بدهد و مهریه را تقسیط کند.

مطالبه مهریه توسط وراث زوجه

هرگاه مهریه زن توسط مرد پرداخت نشود، بعد از فوت مرد به این دلیل که مهریه زن از طلب ممتاز محسوب می‌شود، مهریه پس از مرگ مرد به زن پرداخت می‌شود.

اگر زنی فوت کند و مهریه اش را نگرفته و یا به شوهر نبخشیده باشد برنامه به این صورت خواهد بود:

 

 حق مطالبه مهریه همواره برای ذی­نفع آن وجود خواهد داشت ، حتی اگر زوجه در قید حیات نباشد. یعنی با فوت زوجه حق مطالبه مهریه مانند هر حق یا مال دیگری به وراث و منتقل می‌گردد.

وراث زوجه می‌توانند بعد از فوت زوجه به قائم‌ مقامی از طرف او مهریه زوجه متوفی را از زوج مطالبه کنند و به هیچ دلیلی زوج نمی‌تواند از پرداخت مهریه زوجه متوفی خود به ورثه او به هر بهانه امتناع کند؛ زیرا دین ناشی از مهریه از جمله دیون ممتاز می‌باشد.

حتی در صورت وجود دیون متعدد زوج باز هم تادیه مهریه زوجه بر سایر دیون او مقدم می‌باشد.

 برای رسیدن به این مطالبه وراث زوجه با تنظیم دادخواست مهریه زوجه متوفی به نسبت سهم‌الارث خود به طرفیت زوج حقوق قانونی زوجه متوفی را مطالبه می‌نمایند .

مهریه‌ی زن متوفی به چه کسانی می‌رسد؟

وقتی زنی فوت می‌کند تمام حقوق و مطالبات او به ورثه‌اش می‌رسد. از جمله حقوق زن مهریه‌ی اوست که در زمان حیاتش از شوهر نگرفته باشد. یکی از دلایل اهمیت این موضوع این است که پدر و مادر زن از مهریه‌ی او ارث می‌برند.

برای محاسبه مهریه باید سهم شوهر از مبلغ مهر کسر شده و طبق سهم الارث پدر و مادر به آنها پرداخت ‌شود. اگر در ایام زناشویی دخول انجام نشده باشد، زن و ورثه او مالک نصف مهریه و اگر دخول انجام شده باشد مالک تمام مهریه او هستند. شوهر و فرزندان نیز جزء ورثه می‌باشند و علاوه بر والدین زن از مهریه نیز ارث می‌برند.

برای محاسبه مهریه باید سهم شوهر از مبلغ مهر کسر شده و طبق سهم الارث پدر و مادر به آنها پرداخت ‌شود. 

ارث از مادر به دختر

سهم دختر از ارث پدر و مادر با یک دیگر فرقی ندارد و کاملاً مشابه است .یعنی همان قانون تقسیم ارث بین فرزندان در صورت فوت پدر، در مورد مادر نیز اجرا می‌شود.

شرایط ارث از مادر

اگر زنی فوت کند و دارای پدر و مادر و زوج و چند دختر و پسر باشد سهم هر یک از وراث به شرح زیر مشخص می‌شود :

 

 سهم پدر یک ششم، سهم مادر یک ششم و سهم زوج یک چهارم می‌باشد که جمع آن چهارده بیست و چهارم می‌شود. ده بیست و چهارم مابقی بین فرزندان بر این مبنا که پسران دو برابر دختران ارث می‌برند، تقسیم می‌شود.

تقسیم ارث زن بدون فرزند

ارث زنی که فرزند ندارد به صورت زیر تقسیم می‌شود:

 

اگر فاقد فرزند و نوه باشد، شوهرش یک دوم از کل ترکه‌اش را به ارث می برد .

در صورت داشتن فرزند یا نوه یک چهارم از کل ماترک به شوهرش ارث می‌رسد .

اگر زن فوت کند و وارثی جز شوهرش نداشته باشد تمام ترکه به شوهر تعلق می‌گیرد .

تقسیم ارث طلای مادر | ارث دختر از طلای مادر

همانطور که می‌دانید هر وارث با توجه به جایگاه خود در طبقات سه‌گانه وراث از اموال منقول و غیرمنقول متوفی ارث خواهد برد .حال اگر اموال به جا مانده از متوفی طلا باشد، تقسیم ارث طلا بدین گونه صورت می‌گیرد:

 

ارث طلا معمولاً از متوفای زن بر جا می‌ماند ، اما ممکن است هر متوفایی اموال او شامل مقداری طلا باشد .

آن چیزی که در عرف رواج دارد این است که طلا سهم دختران متوفی است و پسران و دیگر وراث سهمی از آن نمی‌برند .اما طبق قانون وراثت، طلا نیز جزو اموالی است که تقسیم آن باید به صورت قانونی و بر اساس طبقات ارث انجام شود .

اگر مادر در مورد طلای خود وصیت کرده باشد که به دخترانش برسد، این وصیت فقط در مورد یک سوم طلا مورد قبول است و مابقی آن بین وراث تقسیم خواهد شد . اگر فقط یک وارث وجود داشته باشد، طلایی که به متوفی مربوط است مانند دیگر اموال او تنها به همان وارث خواهد رسید . اما اگر افراد طبقات تقسیم‌بندی سه‌گانه وراث در قید حیات باشند به نسبت سهم‌شان طلاها بین آنها تقسیم می‌شود.

اگر کسی در مورد طلای متوفی ادعای وصیت به نفع خود کند باید این وصیت با سند معتبر و شهادت شهود معتبر به اثبات برسد و مورد تایید قانونی قرار بگیرد. اگر چنین نباشد، وراث می‌توانند از تصاحب‌کننده به عنوان کلاهبردار شکایت کنند و مراحل را از طریق وکیل انحصار وراثت پیگیری کنند.

اگر طلایی که در اختیار زن بوده و همسرش به عنوان هدیه به او داده، مورد وصیت قرار گیرد یک سوم آن به نفع وراث تقسیم می‌شود. ولی اگر به عنوان امانت بوده باشد مورد وصیت در مورد آنها قبول نخواهد شد و مثل دیگر اموالی که از متوفی مانده بین وراث به نسبت سهمشان تقسیم خواهد شد .

اگر تنها وارث متوفی دختر او باشد، همه ترکه به دختر تعلق می‌گیرد و اگر تنها وارث متوفی چند دختر و چند پسر باشند، همه ترکه بین آنها تقسیم می‌شود به طوری که قسمت سهم پسران دو برابر دختران است.

اگر مادر در مورد طلای خود وصیت کرده باشد که به دخترانش برسد، این وصیت فقط در مورد یک سوم طلا مورد قبول است و مابقی آن بین وراث تقسیم خواهد شد . اگر فقط یک وارث وجود داشته باشد، طلایی که به متوفی مربوط است مانند دیگر اموال او تنها به همان وارث خواهد رسید . اما اگر افراد طبقات تقسیم‌بندی سه‌گانه وراث در قید حیات باشند به نسبت سهم‌شان طلاها بین آنها تقسیم می‌شود.

فرمول و نحوه تقسیم ارث از مادر

فرمول تقسیم ارث از مادر به شرایط مختلفی بستگی دارد که در ادامه به تفصیل توضیح داده شده است:

 

اگر متوفی دارای یک مادر، یک پدر و یک پسر باشد، به پدر و مادر یک ششم و بقیه به پسر می‌رسد.

اگر متوفی دارای یک مادر، یک پدر و یک دختر باشد، پدر و مادر یک ششم و دختر دو سوم را به ارث می‌برد.

اگر متوفی دارای یک مادر و یک دختر و پسر باشد، مادر یک ششم و بقیه به پسر و دختر به نسبت دو به یک ارث می‌برند.

اگر متوفی دارای یک مادر و دو دختر باشد، سهم مادر یک ششم و سهم هر یک از دختران دو سوم است.

اگر متوفی به جز پدر و مادر، یک پسر و یک دختر هم داشته باشد، پدر و مادر یک ششم و دختر و پسر بقیه را (به نسبت پسرها دو برابر دخترها) به ارث می‌برند.

اگر متوفی به جز مادر و پدر، دو پسر دیگر هم داشته باشد، پدر و مادر یک ششم و بقیه به طور مساوی بین پسران تقسیم خواهد شد.

اگر متوفی به جز پدر و مادر، دختر وهمسر هم داشته باشد، هر کدام از پدر و مادر یک ششم، دختر یک دوم و همسر یک چهارم را به ارث می‌برد.

در صورتی که ورثه‌ی متوفی از یک پدر و مادر باشند، ارث با قاعده ذکور دو برابر اناث تقسیم می‌شود .اما اگر اولاد از پدرهای متعدد باشند و مادر آنها یکی باشد در این صورت تقسیم مساوی صورت می‌گیرد.

سهم ارث بعد از فوت مادر

ارث از مادر به فرزندان تفاوتی با ارث از پدر به فرزندان ندارد. به این معنا که قانون ارث برای فرزندان از پدر و مادر یکسان است و پسر دو برابر دختر ارث می‌برد.

جالب است بدانید در صورتی که ورثه‌ی متوفی از یک پدر و مادر باشند، ارث با قاعده ذکور دو برابر اناث تقسیم می‌شود .اما اگر اولاد از پدرهای متعدد باشند و مادر آنها یکی باشد در این صورت تقسیم مساوی صورت می‌گیرد.

اگر دستور عدم پرداخت صادر شده باشد، شکایت علیه کیست؟

اگر مبلغ چک در حساب موجود باشد و علت برگشت خوردن آن دستور عدم پرداخت باشد، می‌توان شکایت کیفری علیه دستوردهنده تنظیم کرد.

امکان انتقال چک به دیگری پس از صدور گواهی عدم پرداخت وجود دارد؟

این امکان وجود دارد امّا دیگر نمی‌توان به صورت کیفری تعقیب کرد و اگر چک در وجه شخص خاصی باشد باید آن را برای انتقال ظهرنویسی کرد.

مهلت برگشت زدن چک چقدر است؟

طبق ماده‌ی ۱۱ قانون صدور چک برای شکایت کیفری مهلت برگشت زدن آن شش ماه پس از تاریخ گواهی عدم پرداخت است، امّا بهتر است حداکثر تا دو ماه اقدام شود.

وصول چک بدون تاریخ

در تنظیم چک می بایست تاریخ چک، مبلغ چک، محل و امضای صادر کننده چک را در نظر گرفت. درست است که چک بدون تاریخ بصورت ناقص تنظیم شده است اما به این معنا نیست که چک بدون تاریخ فاقد اعتبار است. بنابراین حکم چک بدون تاریخ نیز به لحاظ قانونی دارای اعتبار و ضمانت قانونی است. اما در صورتی که دارنده چک بدون تاریخ برای وصول آن اقدام نماید و فاقد موجودی باشد یا کمتر از مبلغ چک باشد، دارنده چک نمی تواند نسبت به دریافت حکم کیفری چک بلامحل اقدام نماید.

اجرا گذاشتن چک ضمانت

چک ضمانت به چکی گفته می شود که صادر کننده را متعهد به انجام کاری می کند. براساس قانون صدور چک ماده ۱۳ که در سال ۹۷ اصلاح شده است در شرایط زیر چک صادر شده قابلیت تعقیب کیفری ندارد:

۱- ثابت شود که وصول وجه چک وابسته به تحقق شرط یا شرایطی بوده است و چک جنبه ضمانتی دارد

۲- اگر ثابت شود چک سفید امضا صادر شده است.

۳- اگر در متن چک درج شود که چک جنبه ضمانتی یا تعهد انجام کاری دارد.

۴- اگر ثابت شود چک بدون تاریخ بوده یا تاریخ واقعی آن مقدم بر تاریخ درج شده در چک بوده است.

توقیف اموال در قبال چک برگشتی

بهترین روش برای توقیف اموال شیوه‌ی ثبتی است؛ با این حال در روش حقوقی هم می‌توانید علاوه بر مطالبه‌ی مبلغ چک، تقاضای تأمین خواسته داشته باشید؛ به این معنا که دارنده می‌تواند در صورت دریافت نکردن طلب خود، توقیف اموال منقول و غیرمنقول صادرکننده را از دادگاه تقاضا کند.

در روش شیوه‌ی ثبتی نیز شاکی می‌تواند در صورت دریافت نکردن مبلغ در مهلت ده روزه‌ی دادگاه، تقاضای توقیف اموال صاحب چک را داشته باشد، در این حال همیشه باید مراقب باشد که صادرکننده در این مدت ده روز اموال خود را به نام دیگران نکند، البته در این صورت هم بر اساس قانون دادگاه می‌تواند تحت شرایطی و با طی تشریفات قانونی با گرفتن استعلام از تاریخ انتقال اموال، آنها را برای توقیف بازگرداند.

در هر صورت اموالی که توسط شاکی برای توقیف به دادگاه معرفی می‌شوند نباید ضروریات زندگی خوانده را تشکیل داده باشند، مانند: منزل مسکونی، اسباب و وسایل زندگی و… که در این صورت قابل توقیف نخواهند بود.

با چک‌های برگشتی چه کنیم؟

طبق توضیحاتی که پیش از این داده شد، سریع‌ترین راه برای وصول مبلغ، اجرا گذاشتن چک به روش کیفری است، پیش از این گفتیم که اگر بخواهید این کار را انجام دهید نباید بیش از شش ماه پس از دریافت گواهی بانک باشد، علاوه بر این یکی از شرایطی که در قسمت کیفری گفته شد باید وجود داشته باشد. علاوه بر این دانستید که در این روش می‌توان مجازات صادرکننده را تقاضا کرد.

اگر به هر دلیلی روش کیفری ممکن نبود اگر برای وصول مبلغ عجله دارید و اموال قابل توقیفی از صادرکننده می‌شناسید، باید از روش ثبتی استفاده کنید، این شیوه هرچند هزینه‌بر است امّا زودتر به نتیجه می‌رسد؛ ولی اگر عجله‌ای در کار نیست روش حقوقی را انتخاب کنید تا بتوانید کل مبلغ را از صادرکننده مطالبه کرده و علاوه بر آن هزینه‌های خسارت و دادرسی را از او بگیرید.

وصول چک به روش حقوقی

در این روش ابتدا دارنده‌ی چک گواهی عدم پرداخت را از بانک دریافت کرده و سپس دادخواستی حقوقی برای اجرا گذاشتن آن تنظیم می‌کند و آن را ضمیمه کپی چک و گواهی بانک خواهد کرد. با این کار محدودیت زمانی برای طرح دعوا وجود ندارد و دارنده می‌تواند هر زمان که بخواهد با داشتن این مدارک برای اجرا گذاشتن به دادگاه مراجعه کند.

در روش حقوقی دارنده می‌تواند علاوه بر تقاضای وصول مبلغ مورد نظر، پرداخت هزینه‌های دادرسی و خسارت خود را نیز از صادرکننده طلب کند؛ علاوه بر این می‌تواند در این شیوه ضمن دادخواست مطالبه‌ی مبلغ، تقاضای تأمین خواسته برای توقیف اموال منقول و غیرمنقول صادرکننده، داشته باشد.

این را هم بدانید که فرآیند دادرسی به شیوه‌ی حقوقی برای وصول چک، زمان‌بر خواهد بود و تنها در موردی که شیوه‌ی کیفری ممکن نباشد از آن استفاده می‌شود.