فسخ در لغت به معنای نقض، زایل گردانیدن، تباه کردن و شکستن آمده است.
فسخ در اصطلاح حقوقی عبارت است از ...پایان دادن حقوقی به قرارداد به وسیله یکی از دو طرف قرارداد یا شخص ثالث.
در فسخ دارنده حق فسخ (کسی که بخواهد از حق فسخ استفاده کند )نیاز به ارسال اظهارنامه و اعلام به طرف مقابل خود ( کسی که از فسخ ضرر می کند ) دارد و لکن در منفسخ نیاز به اطلاع دادن به طرف مقابل ندارد ..
الف.گاهی طرفین در قراردادی توافق می کنند که… اگر فلان موضوع اتفاق بیفتد یا یکی از طرفین به تعهد خود عمل نکند ،قرارداد خودبخود و بدون اراده طرفین از بین برود
مثلادر قرارداد می نویسند:
اگر چک تحویلی از ناحیه خریدار منتهی به برگشت شود، قرارداد خود بخود و بدون اراده طرفین منفسخ است (بنابراین در این فرض منفسخ شدن با توافق طرفین ایجاد می شود )
در اینجا به محض برگشت چک قرارداد، بدون اراده طرفین از بین می رود ،چون قبلا طرفین توافق کرد ه انند که اگر چک برگشت بخورد قرارداد خودبخود از بین می رود .
ب.گاهی قانونگذار حکم به منفسخ شدن قرارداد ، در بعضی از موارد خاص ، داده
مثلا در قانون مدنی بیان شده که ….. اگر مال فروخته شده قبل از تحویل به خریدار ، از بین برود، قرارداد خود بخود وبدون اراده طرفین ، منفسخ می شود .
نتیجه: در فسخ صرفا نیاز به اعلام اراده دارنده حق فسخ، است در اقاله یا تفاسخ نیاز به اراده 2 طرف قرارداد است در منفسخ نیاز به اعلام اراده نیاز نیست.
در فسخ،کسی که می خواهد از حق فسخ خود استفاده کند، بمنظور استفاده از این حق ( حق فسخ ) آن را باید به وسیله ای از جمله اظهارنامه و… به طرف مقابل اعلام کند.
لکن در منفسخ شدن قرارداد ،نیاز نیست کسی که شرط منفسخ شدن به نفع اش هست ، استفاده از این حق را به طرف اعلام کند.
منفسخ شدن در قرارداد، به معنی از بین رفتن خود بخودی قرارداد می باشد.
معنی حقوقی منفسخ این است که قرارداد ، خود بخود و بدون اراده طرفین از بین می رود .
