مجازات تعزیری درجه دو

برای شخصی که مرتکب جرایم تعزیری درجه دو شود مجازات های زیر در نظر گرفته شده است:

 

۱. مجازات حبس تعزیری بیشتر از ۱۵ تا ۲۵ سال

 

۲. جزای نقدی بیشتر از ۵۵۰ میلیون تا یک میلیارد ریال

مجازات تعزیری درجه یک

مجازات تعزیری درجه یک شامل سه مورد است. یعنی اگر فردی به جرم تعزیری درجه یک محکوم شود مجازات در نظر گرفته شده برای او موارد زیر می باشند:

 

۱. مجازات حبس بیشتر از ۲۵ تا ۳۰ سال

 

۲. جزای نقدی بیشتر از یک میلیارد ریال

 

۳. مصادره کل اموال و انحلال شخص حقوقی

درجات مجازات تعزیری

مطابق با ماده ۱۹ قانون مجازات اسلامی مجازات های تعزیری به هشت درجه تقسیم می شوند. این مجازات ها با توجه به شدت جرم و شرایط آن تعیین می شوند.

تفاوت مجازات تعزیری و حدی

مجازات هایی که در قانون برای مجرم درنظر گرفته شده است در حالت کلی به 2 دسته تعزیری و حدی تقسیم می شوند. مهم ترین تفاوت این دو نوع مجازات در اختیارات قاضی جهت تعیین نوع مجازات است. مجازات های حدی به مجازات هایی گفته می شود که میزان، کیفیت و نوع اجرای آن در شرع تعیین شده است و قاضی نمی تواند تغییری در آن ایجاد کند. اما مجازات تعزیری، مجازاتی است که در آن عواملی چون کیفیت ارتکاب جرم، انگیزه مجرم و... در رای قاضی تاثیر گذار هستند. بنابراین مجازاتی می باشد که حدود آن در قانون مشخص شده است اما مقدار و کیفیت اجرای آن به رای قاضی بستگی دارد.

مهم‌ترین و اصلی‌ترین تفاوت ارش و دیه چیست؟

میزان دیه در قانون‌ مشخص اما میزان ارش غیر مقدر یا تعیین نشده است که این مورد مهم‌ترین‌ تمایز و فرق بین این‌ دو عامل حقوقی است با این وجود شخصیت مشخص کننده حدود و میزان دیه و ارش نیز متفاوت هستند و دیه زن و مرد طبق قانون با فاکتورهای زیادی بستگی دارد.

مجازات‌های قانون اسلامی علاوه بر ارش شامل چه مواردی است؟

در قانون مجازات اسلامی علاوه بر ارش برای مجازات افراد مجرم از حد، تعزیر، قصاص و دیه استفاده شده و گاهی بر حسب جرم مرتکب شده از ترکیب این موارد استفاده خواهد شد.

جدول ارش پزشکی قانونی

نحوه محاسبه ارش در پزشکی قانونی با توجه به تعداد و شدت آسیب وارد شده به مجنی علیه یا قربانی جنایت متفاوت است. در واقع در جدول پزشکی قانونی برای همه اعضای بدن و جراحت و آسیب‌های احتمالی آن نرخ دیه و حدود یا درصد قابل‌ پرداخت خسارت مالی یا‌ مجازات نقدی و ارش آن آسیب مطرح و قید شده است. با این وجود مطابق قانون فرمول محاسبه یا میزان دقیقی برای ارش وجود ندارد. محاسبه ارش با نظر کارشناسان پزشکی قانونی و حقوقی و با توجه به میزان آسیب و خسارت وارده به فرد در مبالغی متغیر برای قربیان تعیین خواهد شد. همانطور که گفته شد در ماده ۴۴۹ قانون مجازات اسلامی به عوامل موثر بر ارش و حدود آن پرداخته شده است.

معنی ارش در حقوق

ارش در حقوق به معنای دیه غیرمقدر است. طبق ماده ۳۶۷ قانون مجازات اسلامی مصوب سال ۱۳۷۰ هر جنایت وارده بر عضو کسی که طبق شرع مقدار خاص و معینی برای دیه آن مشخص نشده مشمول ارش است. شرط ارش و نحوه محاسبه آن نیز با دیه متفاوت بوده و نوع جنایت و کیفیت آن، نظر کارشناس، میزان خسارت مالی و جسمی به قربانی یا تاثیر اقدامات جنایی بر سلامت برای تعیین ارش در نظر گرفته خواهد شد. در حقوق ارش جزئی از دیه و مثالی از آن بوده در حالی که دیه خود ماهیت کلی و زیر مجموعه متنوع با شرایط پرداخت خاص و منحصر به فرد دارد.

تفاوت ارش و دیه

در واقع چند تفاوت اصلی بین ارش و دیه وجود دارد اما مهم‌ترین‌ تفاوت آن‌ها این است که ارش نوعی مجازات نقدی بوده که میزان آن در شرع معین نشده اما دیه میزان و مقادیری مشخصی مطابق شرع اسلامی دارد. از دیگر موارد تفاوت‌ ارش و دیه، تعیین کننده آن‌ها است که میزان ارش در دادگاه بر حسب نوع و کیفیت جنایت، تاثیر آن بر سلامت قربانی، میزان خسارت و با نظر کارشناسان حقوقی تعیین اما حدود دیه توسط رئیس قوه قضایی در ابتدای هر سال بر اساس نظر رهبری مشخص خواهد شد. همچنین ارش نوعی دیه و زیر مجموعه دیه غیر مقدر بوده که مبلعی کمتر از دیه دارد و در ارش فرقی بین زن و مرد نبوده اما برای دیه طبق جنسیت میزان انواع دیه متفاوت خواهد بود.

تصادف جرحی یعنی چه؟

تصادف جرحی در واقع به این معناست که در یک تصادف، اشخاصی در اثر آن آسیب و صدمه دیده اند و جراحاتی به آن ها وارد شده است. گاهی اوقات این تصادفات جرحی منجر به فوت سرنشینان یا راننده ی آن می شود.

آیا می شود دزد را کتک زد؟

با توجه به مواردی که در بند های ماده 156 قانون مجازات اسلامی، بیان شده است اگر شرایط دفاع مشروع وجود داشت و شما برای دفاع از خودتان، مالتان یا ناموس و آبرویتان مجبور به کتک زدن دزد و درگیری با او شدید، این اقدام شما در مقابل سارق، قابل مجازات نخواهد بود. اما باید توجه داشته باشید که اقدام شما در مقابل سارق، باید با اقدمات او متناسب باشد و نباید بیش از حد رفتار او واکنش نشان دهید و به او آسیب وارد کنید.

از کجا بفهمیم که جرمی قابل بخشش است؟

جرایم دارای دو جنبه ی عمومی و خصوصی است. در جنبه ی خصوصی جرم، شاکی خصوصی وجود دارد. حال برخی معتقدند که جرایم قابل گذشت شامل جرایمی است که جنبه ی خصوصی آن قوی تر بوده و شاکی خصوصی طرح شکایت نموده باشد. در این خصوص معیار بسیار دقیقی وجود ندارد. در واقع قانون گذار قابل گذشت بودن جرایم را بصورت استثناء بیان کرده است و اصل بر غیر قابل گذشت بودن جرایم است. یعنی اگر جرمی قابل گذشت باشد باید قانون گذار تصریح کرده باشد. این موضوع را قانون گذار در ماده 104 قانون مجازات اسلامی بیان کرده است.

نکات مهم گذشت از جرم

.در ماده 101 قانون مجازات، بیان شده است که گذشت باید بصورت منجز باشد. یعنی گذشت مشروط به یک شرط خاص یا موکول به آینده نباشد.

.شاکی باید بداند که در صورت گذشت دیگر نمی تواند از تصمیم خود منصرف شود.

.بر اساس ماده 102 قانون مجازات، هرگاه در جرمی شاکیان متعددی وجود داشته باشد، شکایت و تعقیب شخص مجرم، با شکایت هر یک از شاکیان شروع می شود. اما برای گذشت باید تمام شاکیان رضایت خود را اعلام نمایند.

.این گذشت می تواند بصورت کتبی یا شفاهی باشد.

رضایت یا گذشت ازجرم

جرایم به طور کلی در یک دسته بندی به دو دسته ی جرایم قابل گذشت و جرایم غیر قابل گذشت تقسیم می شوند. گذشت در لغت به معنای عفو و بخشایش است. همانطور که مشخص است گذشت از جرم یا رضایت شاکی، در شرایطی است که جرمی واقع شده و این جرم از دسته جرایم قابل گذشت است، این مجرم دارای شاکی یا شاکیان خصوصی است، این شاکی یا شاکیان خصوصی از جرم مجرم گذشت می کنند و او را می بخشند.

 

در تبصره 1 ماده 100 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392، جرایم قابل گذشت به صورت زیر تعریف شده اند:

 

ماده 100 قانون مجازات اسلامی:

« در جرائم تعزیری قابل گذشت، گذشت شاکی یا مدعی خصوصی حسب مورد موجب موقوفی تعقیب یا موقوفی اجرای مجازات است.

تبصره 1– جرائم قابل گذشت، جرائمی میباشند که شروع و ادامه تعقیب و رسیدگی و اجرای مجازات، منوط به شکایت شاکی و عدم گذشت وی است.»

 

گذشت شاکی در جرایم غیر قابل گذشت، یکی از جهات تخفیف است اما در جرایم قابل گذشت، گذشت شاکی موجب می شود که برای مجرم قرار موقوفی تعقیب و اگر حکم قطعی صادر شده باشد قرار موقوفی اجرا صادر شود.

نقش ولی دم در قصاص

نقش ولی دم در قصاص بسیار حیاتی و تعیین‌کننده است. در اسلام و شریعت اسلامی، ولی دم به عنوان نماینده قانونی و شرعی مقتول، اختیار دارد تا در مورد نحوه مجازات قاتل تصمیم‌گیری کند. این نقش و مسئولیت شامل چند جنبه اصلی است:

 

1-درخواست قصاص: ولی دم می‌تواند تقاضای قصاص (مجازات مشابه) قاتل را از دستگاه قضایی بخواهد. قصاص به معنای اجرای عدالت و تلافی عادلانه برای قتل عمد است، که در آن قاتل باید به همان شیوه که مرتکب قتل شده است، مجازات شود.

2-عفو و بخشش: ولی دم اختیار دارد تا قاتل را ببخشد و از اجرای قصاص صرف‌نظر کند. بخشش در اسلام به عنوان یک فضیلت بزرگ شناخته می‌شود و می‌تواند منجر به تخفیف در مجازات یا حتی آزاد شدن قاتل شود.

3-دریافت دیه: به جای قصاص، ولی دم می‌تواند درخواست دیه (خون‌بها) کند. دیه مبلغی مالی است که به عنوان جبران خسارت به خانواده مقتول پرداخت می‌شود. این گزینه به خصوص در مواردی که ولی دم بخواهد به جای انتقام، به صلح و مصالحه دست یابد، کاربرد دارد.

4-پیگیری حقوقی: ولی دم مسئولیت دارد تا با مراجعه به دستگاه‌های قضایی، حقوق مقتول را پیگیری و از تضییع حق او جلوگیری کند. این شامل ارائه مدارک و شواهد لازم به دادگاه و همکاری با مقامات قضایی برای رسیدن به یک حکم عادلانه است.

در مجموع، نقش ولی دم در قصاص به عنوان یک مکانیسم حقوقی و شرعی، به منظور تأمین عدالت، ایجاد توازن و حمایت از حقوق خانواده مقتول طراحی شده است. این نقش به ولی دم اجازه می‌دهد تا تصمیم‌گیری مناسبی در خصوص مجازات قاتل داشته باشد، که می‌تواند به جلوگیری از انتقام‌های شخصی و حفظ نظم و امنیت اجتماعی کمک کند.

ولی دم

ماده 351 قانون مجازات اسلامی در تعریف ولی دم بیان می کند که « ولی دم، همان ورثه مقتول است به جز زوج یا زوجه او که حق قصاص ندارد.» ولی دم صاحب حق قصاص نیز نامیده می شود. در هنگامی که قتل عمدی رخ می دهد و بحث قصاص به پیش کشیده می شود، اولیای دم باید نسبت به حق قصاص تصمیم گیری نمایند که این تصمیم می تواند گذشت از قصاص یا اجرای آن باشد. همانطور که در ماده فوق اشاره شده است اولیای دم ورثه مقتول هستند. یعنی هر کسی که در هنگام مرگ مقتول از او ارث می برد، جزو اولیای دم می باشد.

 

ولی دم در اسلام

 

ولی دم و احکام مرتبط با آن در قرآن کریم به‌ویژه در آیات مربوط به قصاص و دیه ذکر شده است. برخی از آیات مهم در این زمینه عبارتند از:

 

1-سوره بقره، آیه 178:”یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا کُتِبَ عَلَیْکُمُ الْقِصاصُ فِی الْقَتْلی الْحُرُّ بِالْحُرِّ وَ الْعَبْدُ بِالْعَبْدِ وَ الْأُنْثی بِالْأُنْثی فَمَنْ عُفِیَ لَهُ مِنْ أَخیهِ شَیْ‌ءٌ فَاتِّباعٌ بِالْمَعْرُوفِ وَ أَداءٌ إِلَیْهِ بِإِحْسانٍ ذلِکَ تَخْفیفٌ مِنْ رَبِّکُمْ وَ رَحْمَةٌ فَمَنِ اعْتَدی بَعْدَ ذلِکَ فَلَهُ عَذابٌ أَلیمٌ” “ای کسانی که ایمان آورده‌اید، برای شما در قتل‌ها قصاص مقرر شده است؛ آزاد در برابر آزاد، بنده در برابر بنده و زن در برابر زن. پس اگر کسی از جانب برادر دینی‌اش مورد بخشش قرار گیرد، باید با متانت پیروی کند و دیه را به نیکی بپردازد. این تخفیفی از جانب پروردگار شما و رحمتی است؛ پس کسی که بعد از این تعدی کند، برای او عذابی دردناک است.”

2-سوره مائده، آیه 45:”وَ کَتَبْنَا عَلَیْهِمْ فی‌ها أَنَّ النَّفْسَ بِالنَّفْسِ وَ الْعَیْنَ بِالْعَیْنِ وَ الْأَنْفَ بِالْأَنْفِ وَ الْأُذُنَ بِالْأُذُنِ وَ السِّنَّ بِالسِّنِّ وَ الْجُرُوحَ قِصاصٌ فَمَنْ تَصَدَّقَ بِهِ فَهُوَ کَفّارَةٌ لَهُ وَ مَنْ لَمْ یَحْکُمْ بِما أَنْزَلَ اللَّهُ فَأُولئِکَ هُمُ الظّالِمُونَ” “و در آن (تورات) بر آنان مقرر کردیم که جان در برابر جان، چشم در برابر چشم، بینی در برابر بینی، گوش در برابر گوش، دندان در برابر دندان، و برای زخم‌ها قصاص است. پس کسی که از آن صرف‌نظر کند، این صرف‌نظر کردن کفاره‌ای برای اوست؛ و هر که به آنچه خدا نازل کرده حکم نکند، آنان خود ستمگرانند.”

این آیات به وضوح به موضوع قصاص و حقوق ولی دم در صورت وقوع قتل اشاره می‌کنند و تأکید بر عدالت و رعایت حقوق اولیای دم دارند.

انواع آسیب‌های جسمی و دسته‌بندی آن‌ها در پزشکی قانونی

پزشکی قانونی نقش مهمی در بررسی و طبقه‌بندی آسیب‌های جسمی دارد. این آسیب‌ها می‌توانند نشانه‌های یک درگیری، خشونت خانگی یا حادثه‌ای ناگوار باشند. اما چگونه می‌توان بین انواع جراحات تفاوت قائل شد؟

 

 

تفاوت کبودی، شکستگی، بریدگی و سایر جراحات

کبودی (Hematoma)

کبودی به تغییر رنگ پوست در اثر ضربه به بافت‌های نرم گفته می‌شود. این آسیب زمانی ایجاد می‌شود که رگ‌های خونی کوچک زیر پوست پاره شده و خون در بافت‌ها تجمع یابد.

ویژگی‌های کبودی در پزشکی قانونی:

.کبودی تازه: قرمز یا بنفش (کمتر از ۴۸ ساعت)

.کبودی متوسط: آبی یا سبز (۴۸ تا ۷۲ ساعت)

.کبودی قدیمی: زرد یا قهوه‌ای (بیش از ۷۲ ساعت)

بسته به محل کبودی، شدت ضربه متفاوت خواهد بود.

شکستگی (Fracture)

شکستگی به ترک‌خوردگی یا گسستگی استخوان‌ها در اثر وارد شدن نیروی شدید گفته می‌شود.

 

انواع شکستگی در پزشکی قانونی:

.شکستگی ساده: استخوان ترک خورده اما پوست سالم است.

.شکستگی باز: استخوان از پوست بیرون زده است.

.شکستگی خرد شده: استخوان به چندین تکه شکسته است.

.شکستگی فشاری: بیشتر در ستون فقرات و بر اثر فشار شدید رخ می‌دهد.

بریدگی و زخم‌های نافذ (Incisions & Lacerations)

زخم‌هایی که در اثر اجسام برنده مانند چاقو، شیشه، تیغ یا ناخن ایجاد می‌شوند، در پزشکی قانونی بررسی خاص خود را دارند.

تفاوت بریدگی با زخم پاره‌شده:

.بریدگی (Incision): دارای لبه‌های صاف و منظم، ایجاد شده توسط اجسام تیز.

.زخم‌های پاره‌شده (Lacerations): لبه‌های نامنظم، معمولاً ناشی از ضربه با اشیا سخت یا تصادفات.

سوختگی (Burns)

سوختگی‌ها بسته به نوع ماده آسیب‌زننده (حرارت، مواد شیمیایی، الکتریسیته، اصطکاک) متفاوت هستند.

 

درجه‌بندی سوختگی‌ها:

=سوختگی درجه ۱: قرمزی و التهاب سطحی پوست.

=سوختگی درجه ۲: ایجاد تاول و درد شدید.

=سوختگی درجه ۳: آسیب‌دیدگی شدید بافت‌ها و احتمال تخریب اعصاب.

آسیب‌های داخلی (Internal Injuries)

گاهی اوقات هیچ نشانه ظاهری از آسیب وجود ندارد، اما فرد دچار خونریزی داخلی، آسیب مغزی یا پارگی ارگان‌های داخلی شده است. این نوع آسیب‌ها با سی‌تی‌اسکن، MRI یا آزمایش خون تشخیص داده می‌شوند.

 

نحوه تشخیص جراحات و نوع آسیب‌ها

پزشکی قانونی از روش‌های علمی برای شناسایی نوع آسیب‌ها و زمان وقوع آن‌ها استفاده می‌کند. برخی از معیارهای اصلی در تشخیص جراحات شامل موارد زیر است:

 

کبودی و تغییر رنگ پوست

پزشک با بررسی رنگ کبودی‌ها می‌تواند تشخیص دهد که چه مدت از وقوع ضربه گذشته است:

کبودی تازه: رنگ قرمز یا بنفش (کمتر از ۴۸ ساعت)

کبودی متوسط: رنگ آبی یا سبز (۴۸ تا ۷۲ ساعت)

کبودی قدیمی: رنگ زرد یا قهوه‌ای (بیش از ۷۲ ساعت)

 

بررسی زخم‌ها و خراش‌ها

زخم‌های تازه معمولاً دارای لبه‌های واضح و خونریزی فعال هستند.

زخم‌های قدیمی دارای لبه‌های خشک‌شده یا ترمیم‌یافته‌اند که نشان‌دهنده گذشت چند روز از وقوع حادثه است.

 

شکستگی‌های استخوانی

شکستگی‌های تازه در رادیولوژی دارای لبه‌های تیز و نامنظم هستند.

شکستگی‌های قدیمی نشانه‌هایی از ترمیم و تشکیل بافت جدید دارند.

 

علائم خفگی یا فشار بر گردن

پزشک با بررسی جای انگشتان، کبودی‌های دور گردن و علائم داخلی مانند خونریزی در چشم‌ها می‌تواند احتمال خفگی یا فشار بر گردن را تأیید کند.

 

جراحات ناشی از اجسام سخت یا تیز

ضربات با اجسام سخت معمولاً باعث کبودی‌های وسیع و شکستگی می‌شود.

ضربات با اجسام تیز معمولاً منجر به بریدگی‌های مشخص و نافذ می‌شوند.

 

نکته مهم: پزشک قانونی کاملاً بی‌طرفانه عمل می‌کند و گزارش‌های او بر اساس شواهد علمی و معاینه دقیق تنظیم می‌شود. بنابراین، گزارش پزشکی قانونی قابل‌انکار نیست و تأثیر مستقیمی در روند رسیدگی به پرونده دارد.

معاینه پزشکی قانونی: چگونه انجام می‌شود؟

روند کلی معاینه توسط پزشک قانونی

معاینه پزشکی قانونی یک فرآیند دقیق و علمی است که تحت نظارت پزشکان متخصص انجام می‌شود. مراحل کلی این معاینه شامل موارد زیر است:

 

۱ – بررسی اولیه و ثبت اطلاعات بیمار

در ابتدا، اطلاعات هویتی فرد مراجعه‌کننده بررسی و ثبت می‌شود. این اطلاعات شامل نام، سن، شماره ملی و دلیل مراجعه است. سپس پزشک قانونی از فرد می‌خواهد که شرح دقیقی از حادثه ارائه دهد تا نوع جراحات و مکان‌های آسیب‌دیده مشخص شود.

۲ – معاینه ظاهری و بررسی جراحات مشهود

در این مرحله، پزشک بدن فرد را از نظر وجود کبودی، زخم، تورم یا شکستگی معاینه می‌کند. هرگونه آسیب ظاهری ثبت شده و میزان کهنگی یا تازگی آن‌ها مورد بررسی قرار می‌گیرد. پزشک همچنین از ابزارهای تخصصی مانند چراغ قوه پزشکی، ذره‌بین و دوربین مخصوص برای مستندسازی بهتر استفاده می‌کند.

 

۳ – تصویربرداری و بررسی داخلی (در صورت لزوم)

در مواردی که مشکوک به آسیب‌های داخلی مانند شکستگی، خونریزی داخلی یا صدمات وارده به اعضای داخلی باشند، پزشک فرد را برای انجام عکس‌برداری (رادیولوژی)، سی‌تی‌اسکن یا ام‌آر‌آی به مراکز مربوطه ارجاع می‌دهد. این تصاویر به عنوان مدارک مستند در پرونده ثبت خواهند شد.

۴ – انجام آزمایش‌های تکمیلی

در برخی موارد، پزشک قانونی ممکن است آزمایش خون، بررسی الکل و مواد مخدر، یا تست DNA را برای تشخیص عوامل مؤثر در آسیب‌ها درخواست کند. این موارد بیشتر در پرونده‌های نزاع، خشونت خانگی یا تصادفات مشکوک مورد استفاده قرار می‌گیرند.

 

۵ – تنظیم گزارش پزشکی قانونی

پس از تکمیل معاینات، پزشک گزارشی دقیق و رسمی تهیه می‌کند که شامل:

 

.شرح جراحات و محل آن‌ها

.تعیین شدت آسیب‌ها (سطحی، متوسط یا شدید)

.بررسی زمان وقوع آسیب و کهنگی زخم‌ها

.توصیه‌های تکمیلی (ارجاع به متخصص، ادامه معاینات و غیره)

.نتیجه‌گیری درباره نحوه ایجاد صدمات

این گزارش یکی از مهم‌ترین اسناد قضایی محسوب شده و می‌تواند در تعیین میزان دیه، مجازات متهم یا بی‌گناهی فرد تأثیرگذار باشد.

مدارک و مستندات لازم برای تشکیل پرونده در پزشکی قانونی

برای تشکیل پرونده در پزشکی قانونی، فرد باید مدارک مشخصی را ارائه دهد. این مدارک شامل موارد زیر است:

 

۱ – معرفی‌نامه از مراجع قضایی یا نیروی انتظامی

در اکثر موارد، برای معاینه و دریافت گزارش پزشکی قانونی، نیاز به معرفی‌نامه از کلانتری یا دادسرا وجود دارد. این معرفی‌نامه پس از ثبت شکایت در کلانتری صادر می‌شود.

 

۲ – مدارک شناسایی معتبر

فرد باید کارت ملی یا شناسنامه خود را همراه داشته باشد تا هویت وی تأیید شود. در صورت نداشتن این مدارک، می‌توان از وکیل یا قیم قانونی کمک گرفت.

 

۳ – مستندات پزشکی (در صورت وجود)

اگر فرد قبلاً به بیمارستان یا مرکز درمانی مراجعه کرده باشد، بهتر است نتایج آزمایش‌ها، تصاویر رادیولوژی یا گواهی پزشک معالج خود را همراه داشته باشد. این مدارک به تکمیل پرونده کمک می‌کند.

 

۴ – عکس‌های مستند از جراحات (در صورت لزوم)

در برخی موارد، عکس‌هایی که بلافاصله پس از حادثه گرفته شده‌اند، می‌توانند به عنوان مدرک کمکی مورد استفاده قرار گیرند.

 

۵ – گواهی پزشکی اولیه (در صورت مراجعه به بیمارستان)

اگر فرد قبل از مراجعه به پزشکی قانونی، تحت درمان پزشکی قرار گرفته باشد، باید گواهی پزشکی اولیه خود را ارائه دهد.

 

نکته مهم: اگر فرد در شرایط اضطراری باشد و نتواند مدارک را تهیه کند، می‌تواند ابتدا معاینه شود و سپس مدارک مورد نیاز را در مراحل بعدی ارائه دهد.