زمانی که دو یا چند نفر اقدام به تاسیس شرکت و یا انعقاد قرارداد مشارکت مینمایند، هر کس بنا به توافق و بسته به میزان فعالیت خود در سود و زیان شراکت سهیم است. مطالبه سهم الشرکه در شرکت مدنی و نیز شرکت تجارتی به شکل زیر است:
شرکت مدنی
در این نوع شرکت، هر کدام از شرکا نسبت به سهم خود مالک سود و منافع شرکت میشود. در شرکت مدنی، مدیر شرکت موظف به تحویل و انتقال سهم هر کدام از شرکا بوده و در صورت استنکاف وی از دادن سهم شرکا، از طریق مراجع قانونی میتوان نسبت به مطالبه سهم الشرکه اقدام نمود.
شرکت تجارتی
شرکت تجارتی برخلاف شرکت مدنی، دارای شخصیت حقوقی است و مدیران شرکت نیز موظف به پرداخت سهم الشرکه میباشند. مطالبه سهم الشرکه برحسب نوع شرکت تجارتی به شکل زیر است:
شرکت تضامنی
در شرکت تضامنی، هر کدام از شرکا و یا وکیل آنها میتواند براساس قرارداد شرکت، شریک و یا شرکا را نسبت به پرداخت سهم و سود الزام نماید.
شرکت سهامی
در شرکت سهامی، میزان سهم هر شخص بر روی کاغذی به نام برگه سهام مشخص است و فرد میتواند با استناد با این برگه و یا اوراق سهام و نیز میزان سودی که عاید شرکت شده، اقامه دعوی مطالبه سهم الشرکه نماید.